Op de manifestatie voor “Elke Afghaan een veilig bestaan” in Amsterdam vertelden veel Afghaanse spreeksters over de afschuwelijke situatie waar hun familie in was komen te verkeren door de machtsovername van de Taliban. Zij eisten dat de Nederlandse overheid Afghanistan als onveilig land zou aanmerken, wat de opname van Afghaanse vluchtelingen en het herenigen van gezinnen makkelijker zou maken.
De situatie in Afghanistan is voor veel mensen een ramp. Armoede, onwetendheid, het wegvallen van buitenlandse geldstromen, de knevel van de conservatieve religieuze ideeën van de Taliban dragen allemaal bij een voor veel Afghanen ondraaglijke situatie. Er komt geen einde aan de veertig jaar van oorlogen en geweld. Geen wonder dat mensen wanhopig proberen te ontsnappen.
De VS zijn voor het grootste deel verantwoordelijk voor de ellende van de afgelopen twintig jaar, sinds de inval in 2001. Maar Europa heeft in het voetspoor van de VS precies dezelfde fouten gemaakt en dat geldt ook voor Nederland, dat zich al die tijd heeft ingespannen om de VS te volgen met een militaire interventie, met opbouw projecten om het goed te maken, met een onmachtig en corrupt regime als resultaat.
Maar in plaats van ten minste te proberen iets van alle aangerichte ellende te verzachten door een ruimhartig evacuatie en vluchtelingenbeleid, doet Europa en Nederland nu alles om Afghaanse vluchtelingen tegen te houden. Een keiharde inzet om van Europa een fort tegen vluchtelingen te maken met wat geld voor opvang in de regio als zoethoudertje.
“De EU en haar lidstaten zijn vastbesloten om gezamenlijk een herhaling van ongecontroleerde, massale illegale migratiestromen zoals in het verleden te voorkomen”, staat in een ontwerpverklaring van de EU. Dan weet je het wel. Nodeloos om te vermelden dat Nederland hier volledig achter staat.
Wij eisen dat alle vluchtelingen die uit Afghanistan zijn ontsnapt, onmiddellijk een permanente verblijfsvergunning krijgen en steun kunnen zoeken voor hun familie die zich nog in Afghanistan bevindt. Daarna moeten er veilige vluchtroutes komen voor de nieuwe vluchtelingen en moet het recht op asiel worden verleend. Aan geld is er geen gebrek. De miljarden die de EU en de VS hebben gebruikt om in Afghanistan te vechten – de VS hebben 300 miljoen dollar per dag aan de oorlog uitgegeven – kunnen nu worden gebruikt om vluchtelingen te steunen.
Door perspublicaties is nu duidelijk hoeveel mensen van het lokale personeel van BZ en Defensie het kabinet had willen toelaten als vluchteling: drie in totaal. Bovendien zijn de waarschuwingen om op tijd te beginnen met de evacuatie en het aanbod van de Fransen om mensen mee te nemen, steevast in Haagse lades terecht gekomen. Na Srebrenica was de belofte dat het allemaal nooit meer zou gebeurden…
De verantwoordelijke ministers Kaag en Bijleveld verwezen naar het feit dat niemand de ineenstorting van het Afghaanse regime had zien aankomen. Maar eigenlijk is ook dat een bijna niet te geloven vorm van falen. En ja, we moesten niet vergeten dat niet Nederland, maar de Taliban verantwoordelijk waren voor de situatie in Afghanistan. Helaas dezelfde goedpraterij als na Srebrenica, toen Nederlandse politici duidelijk probeerden te maken dat de Serviërs en niet Nederland verantwoordelijk was voor het ombrengen van de Moslims daar.
D66 minister Kaag en CDA minister Bijleveld (onder druk) zijn afgetreden. De Afghanistan crisis trekt het kleed weg over de gapende politieke leegte in Den Haag legt na de toeslagen-affaire en de verkiezingen. Alleen de klimaat crisis (minstens even ernstig) en de woningnood (ook zo) hebben nog geen slachtoffers in de officiële politiek. Veel politieke partijen zijn door de combinatie van schandalen en verkiezingsuitslag diep in de problemen geraakt.
Extreem rechts in Nederland zag zijn asielkaarten gestolen door de gevestigde partijen. Zij zetten in op het Coronaprotest als nieuwe troefkaart. Maar zij plaatsten zich in het defensief: net als in Frankrijk zal het protest tegen de Coronapas waarschijnlijk wegebben.
Het merkwaardige is dat Premier Rutte en de VVD nog altijd onbeschadigd overeind staan. Het kabinet is demissionair sinds de Toeslagenaffaire en van de 24 bewindslieden zijn er nu 11 afgetreden. De pers spreekt van een implosie van dit kabinet. De lijst van politieke en andere problemen die het doormaakte is te lang om hier af te drukken. Maar het gebrek aan een alternatief maakt dat Rutte met dit kabinet ondanks alle tekortkomingen steeds weer opstaat.
Maar met al zijn medestanders en veel partijgenoten in de sloot zal het de VVD niet makkelijk vallen om op basis van zijn oude trucjes verder te regeren.
Helder is het volgende: als we een einde willen maken aan het premierschap van Mark Rutte en de overheersende positie van de VVD zal de werkende klasse een verenigde oppositiebeweging moeten opbouwen. Het falen van het overheidsapparaat, het gebrek aan een klimaatbeleid (zelfs minder vlees eten gaat als advies “te ver”), de woningnood, het gebrek aan opvang voor de Afghaanse vluchtelingen, de nood van het personeel in de gezondheidszorg en de kinderopvang zijn niet voldoende om te verhinderen dat we net zo’n kabinet krijgen als het vorige…
Het opbouwen van een alternatief, wat ons betreft een socialistisch alternatief, kan niet langer wachten.
