De verkiezingen komen eraan. Het is in maart ook ongeveer een jaar geleden dat de coronacrisis uitbrak. Een jaar, waarin de regering van Rutte en de ‘vrije markt’ waar ze blind op vertrouwen, keer op keer gefaald hebben; eerst gefaald in het zorgen voor voldoende beschermingsmateriaal en testen; nu gefaald om de bevolking snel te vaccineren. De ziekenhuizen dreigen opnieuw overstelpt te worden in een derde golf. De enorme afbraak van de zorg (tussen 2010 en 2020 werd het aantal IC bedden gehalveerd!) heeft daar zeker niet bij geholpen. Grote bedrijven (KLM!) kregen miljardensteun, terwijl met name jongeren massaal hun baan verloren. Gewone werkenden, uitkeringsgerechtigden en jongeren willen linkse oplossingen. Zo blijkt uit peilingen dat de meerderheid een minimumloon van 14 euro wil, de pensioenleeftijd terug naar 65 jaar wil, en in een peiling een aantal jaren geleden sprak ook 2/3 zich uit voor het invoeren van een miljonairs taks. Maar helaas kunnen we niet verwachten dat dit ook zal gebeuren op basis van de verkiezingen. Daarvoor zal sociale strijd nodig zijn.
Het is dit jaar moeilijker dan ooit om te kiezen. 37(!) partijen dingen naar uw stem. Er is naar onze mening geen hond die nog gelooft dat de VVD, de coalitiepartijen en de andere partijen in de Tweede Kamer oplossingen gaan bieden voor de COVID crisis, voor de klimaatcrisis, het racisme, de achterstelling van vrouwen of voor de enorme economische crisis die nu om zich heen grijpt. Maar het gebrek aan een alternatief drijft de landelijke verkiezingen op 17 maart in de richting van een overwinning voor de partij van Mark Rutte.
Ons stemadvies kan kort zijn. Stem bij voorkeur op de SP, omdat er bij deze partij nog steeds een deel is dat gelooft in het socialisme en dat bereid is om daar actie voor te voeren. Dat is niet niks, maar helaas is het verkiezingsprogramma van de SP beperkt: het beoogt verbeteringen voor de werkende klasse, maar overschrijdt nergens de grenzen die het kapitalisme er aan stelt. De bereidheid om met burgerlijke partijen te gaan regeren is er van boven af doorgedrukt. De jongerenorganisatie van de SP heeft dat als geen ander geweten. Met hun bezwaren zijn ze, voorzitter en al, buiten de partij gezet.
Wij kunnen het ons voorstellen dat u het niet op kan brengen op de SP te stemmen. BIJ1 zoekt her en der de grenzen van het kapitalisme op. BIJ1 heeft niet de sterkere partijorganisatie van de SP en leunt nogal op één persoon, maar wel de verdienste van veel actie tegen het racisme: deze partij is op straat te vinden en de hoop is gerechtvaardigd dat deze partij zijn aanwezigheid in de Tweede Kamer gebruikt als platform voor actie op straat.
De Partij voor de Dieren kent interne strubbelingen maar komt op voor veel meer dan dierenwelzijn. De PvdD gaat er helaas wel bijvoorbeeld van uit dat de overheid onder het kapitalisme een leidende rol moet spelen bij het tegengaan van de schaarste aan grondstoffen. Het socialisme is voor de PvdD nergens een doelstelling. Maar de sterke inzet van de PvdD voor een beter milieu zal naar onze mening deze partij in de toekomst meer naar antikapitalistisch vaarwater sturen. Wellicht dat uw stem daar een bijdrage aan levert.
De PvdA en Groen Links hebben uw stem niet verdiend. De PvdA is verantwoordelijk voor een lange reeks van neoliberale hervormingen onder Paars, de redding van de banken door Wouter Bos en is meer recent medeverantwoordelijk voor de toeslagen-affaire. Groen Links heeft op beslissende momenten de VVD gesteund en biedt geen perspectief op de afschaffing van het kapitalisme. De FNV zou daarom moeten breken met PvdA en Groen Links, een samenwerking die er o.a. toe bijdroeg dat Niek Stam uit de race voor het FNV-voorzitterschap gewipt werd.
De VVD heeft om zijn leidende positie te behouden wel concessies moeten doen. Zo is zelfs de VVD nu voorstander van de invoering van een minimum loon. Het schandaal van de toeslagen affaire dwingt ook de VVD om afstand te nemen van de borreltafel propaganda tegen uitkeringsgerechtigden en anderen in de maatschappij die het gewoon minder getroffen hebben Maar het is natuurlijk helder dat zij alleen onder de dwang van de omstandigheden het masker van de hardvochtigheid hebben afgezet. Zodra die het weer toelaten, zal de de VVD weer willen terugkeren naar de oude neoliberale aanpak.
Aan de rechterkant van de VVD is Thierry Baudet er in geslaagd om FvD zo goed als op te blazen. De PVV profiteert daarvan. Het feit blijft dat Geert Wilders in de twintig jaar dat hij opereert op uiterst rechts, nooit iets heeft bereikt. In 2010 maakte hij als gedoogpartij deel uit van het kabinet en liet in één keer al zijn sociale programmapunten vallen. Hij steunde bijvoorbeeld de verhoging van de AOW-leeftijd en de jacht op de uitkeringsgerechtigden onder het motto van “Bulgarenjacht”.
Ook nu heeft de PVV kritiek op wantoestanden in de zorg en de sociale zekerheid. Maar deze partij frustreert veranderingen door te wijzen naar mensen van een buitenlandse afkomst en migranten als de oorzaak van de problemen. Het maakt het moeilijker voor werkende mensen om één front te maken en verbeteringen af te dwingen.
De verkiezingen van maart 2021 bieden niet het vooruitzicht van oplossingen. De COVID-crisis raakt hopelijk gaandeweg meer op de achtergrond, maar de economische ramp, het milieu, het racisme en de achterstelling van vrouwen blijven om oplossingen vragen. Verkiezingen zijn belangrijk, maar nog veel belangrijker is een actieve inzet in protest op straat en organisatie in vakbonden, linkse politieke partijen en sociale bewegingen. Jongeren hebben eerder al massaal gedemonstreerd voor het klimaat en tegen racisme, werkenden in het onderwijs, de zorg, het openbaar vervoer hebben massaal gestaakt. De avondklokrellen waren een explosie van frustratie van jongeren, die geen perspectief zien, en wiens energie en ongenoegen in een positieve richting zouden kunnen worden ontwikkeld. Organisatie en strijd doet meer om de overwinning van het grote geld op de grote massa van de mensen te keren dan een stem bij de verkiezingen in maart 2021. De noodzaak van socialistische antwoorden op kapitalistische problemen is meer en meer evident.