De klap van de verkiezingen is hard aangekomen. Eerst leken de problemen om tot een rechts kabinet te komen tamelijk genoeg door de tegenstellingen tussen de rechtse partijen over grondwet en beleid. Maar gaandeweg hebben twee factoren ten gunste van zo’n rechts kabinet hun werk gedaan: het gebrek aan een alternatief en de wil van de achterban bij alle betrokken partijen om tot dat rechtse kabinet te komen.
Die wens is vanzelfsprekend bij de PVV het grootst. Mochten de andere partijen te veel dwars gaan liggen, dan heeft Wilders altijd nog een extra troefkaart in handen. Hij hoeft achter de schermen alleen maar te dreigen met een oproep tot nieuwe verkiezingen om zijn zin te krijgen. Nu is er de kans op een nieuw rechts kabinet. Toch zijn de omstandigheden anders dan de vorige keren.In de kabinetten Balkenende I en Rutte I voerden traditionele burgerlijke partijen zoals CDA en VVD de boventoon. De LPF en later de PVV waren niet meer dan hulptroepen. Nu hebben de hulptroepen in de vorm van PVV, BBB en NSC het voor het zeggen. Door hun omvang en door het feit dat de VVD door zijn relatieve nederlaag bij de verkiezingen zwakker staat.
Wat gaat dat betekenen?
Voor de klasse van kapitalisten in Nederland betekent dat dat zij een deel van hun greep op de kapitalistische staat verliezen. En dat brengt risico’s. Hun lange termijn strategie op het gebied van klimaat en migratie komen in de problemen. De politieke tegenstellingen en de polarisatie kunnen op de werkvloer tot problemen in de samenwerking leiden. Werkgevers willen niet al te veel onrust op de werkvloer.
De Nederlandse kapitalisten zullen in de EU invloed gaan verliezen. Terwijl de EU voor het Nederlandse kapitalisme erg belangrijk is vanwege de export en voor het buitenlandse beleid. Een rechtse Nederlandse regering draagt bij aan de verdeeldheid in de EU, net zoals Hongarije, Slowakije. In de zomer zijn er verkiezingen voor het Europese parlement. Een grote rechtse afvaardiging vanuit Nederland ligt dan lastig. De steun voor Oekraïne komt in gevaar. Het beleid tegenover Rusland en China kan moeilijk worden. Maar hoe zit het met de gevolgen van zo’n rechts kabinet voor de arbeidersklasse? Het is duidelijk dat een populistisch rechts kabinet, hoe het er ook uit komt te zien, de slechtst mogelijke uitkomst is voor de arbeidersklasse.
In de eerste plaats komt er dan een partij aan de macht die de verdeling van de arbeidersklasse langs racistische lijnen als grondslag heeft. De partijideoloog van de PVV, Martin Bosma, gelooft dat Hitler ”links” was, hij was namelijk een ”socialist” aldus de nieuwe kamer voorzitter. Deze man zal bij de dodenherdenking op 4 mei bijvoorbeeld een krans leggen op het monument op de Dam voor de slachtoffers van de ”linkse” dictatuur in Europa… om maar iets te noemen. Een kabinet onder leiding of onder sterke invloed van Wilders, leidt tot een groter zelfvertrouwen bij rechtse organisaties en individuen die zich het recht toe-eigenen om elementen van Wilders programma zelf in uitvoering te brengen en daarbij verder gaan dan wat Wilders in een kabinet voor elkaar kan krijgen.
De kabinetten Rutte hebben niet anders gedaan dan het leven voor de werkende mensen moeilijker en moeilijker maken. Dat zal onder een rechts populistisch kabinet ook gewoon verder gaan.
Alleen het organiseren van veel maatschappelijke strijd, met en buiten de vakbeweging, geeft kansen op stappen vooruit. In de afgelopen periode zijn er door vakbondsactie een aantal loonsverhogingen gekomen, ook in de publieke sector. Helaas waren die niet genoeg om de prijsstijgingen bij te houden, maar loonsverhogingen die in de komende jaren worden bereikt, kunnen wel leiden tot reële verhoging van de lonen.
Grote protestbewegingen voor het klimaat, voor vluchtelingen en tegen de oorlogen zullen in de komende jaren noodzakelijk zijn om iets van vooruitgang te boeken. In die zin zou de komst van een rechts-populistisch kabinet een signaal zijn dat resultaten alleen geboekt kunnen worden door de eigen kracht van protestbewegingen. Op de overheid hoeft de arbeidersklasse niet meer te rekenen. Actie zal niet alleen nodig zijn tegen het rechtse kabinet maar ook tegen alle andere provocaties van rechts op basis van een programma dat dat de sociale voedingsbodem voor rechts kan wegnemen.
De oorlogen in Oekraïne en Israël/Palestina zullen niet zomaar van het wereldtoneel verdwijnen. De spanningen tussen de VS en China gaan voor problemen in Azië zorgen, economische teruggang wordt verwacht en misschien nog verergerd als de oorlog in het Midden-Oosten leidt tot het verleggen van transportroutes.
Ook marxisten beschikken niet over een kristallen bol voor het komende jaar, maar dat het een moeilijk jaar wordt in Nederland en daarbuiten, dat is niet moeilijk om te voorspellen. Alleen het terugvinden van de weg naar effectief protest en naar socialistische ideeën bieden kansen om de weg naar een betere toekomst voor te bereiden.
