Nigeria werd in 2018 uitgeroepen tot de wereldwijde “hoofdstad van de armoede.” Het land telt meer dan 80 miljoen extreem armen. In februari zijn er verkiezingen waaraan voor het eerst deelgenomen wordt door de Socialist Party of Nigeria. We spraken hierover met Dagga Tolar van de Democratic Socialist Movement (onze Nigeriaanse zusterorganisatie).
Interview door Offensiv, weekblad van Rättvisepartiet Socialisterna (Zweden) – Lees hieronder ook het verslag van de lancering van de campagne in Ifo
“In de laatste verkiezingen, in 2015, werd Muhammadu Buhari verkozen als president. Hij genoot steun voor zijn beloften van verandering, strijd tegen corruptie en hogere levensstandaarden. Buhari beloofde bovendien om de terreur van het rechtse islamistische Boko Haram te stoppen.
“Deze beloften zijn niet waargemaakt. Dat komt omdat het beleid van Buhari niet ingaat tegen het kapitalisme. Toen de olieprijzen daalden, zakte het land weg in een recessie. Onder Buhari zijn er 271 grote bedrijven die de deuren sloten, vooral in de textielsector. De werkloosheid neemt toe, net als de prijzen en de armoede.
“Sinds 2011 bedraagt het minimumloon 18.000 Naira per maand. Dat is 49 dollar, wat onder de VN-grens voor extreme armoede ligt. Die grens ligt immers op 2 dollar per dag of 60 per maand. Maar zelfs dit minimumloon wordt niet altijd toegekend. De meerderheid van de 36 deelstaten hebben achterstand bij het doorvoeren van dit minimumloon.
“Nigeria is de wereldwijde ‘hoofdstad van de armoede.’ Bijna 87 miljoen mensen, ongeveer de helft van alle Nigerianen, leven aan minder dan 2 dollar per dag. Dat is in verhouding meer dan in India. De extreme armoede staat in schril contrast met de elite in de samenleving: een senator verdient omgerekend 183.000 dollar per maand! De diepe sociale crisis blijkt ook uit de cijfers van kindersterfte die het tweede hoogste ter wereld zijn. Nigeria telt ook het grootste aantal kinderen dat niet naar school gaat: 13,2 miljoen.”
Grotere schulden, geen vrede
“Na vijf kwartalen van negatieve groei, was er in het laatste kwartaal van 2017 opnieuw een beetje groei van 0,7%. In 2018 zal de groei uitkomen op ongeveer 1,9%. Dat is lager dan de bevolkingsgroei, wat betekent dat het BBP per inwoner blijft afnemen. Maar ook toen dat BBP per inwoner nog steeg, voor de dalende olieprijzen vanaf midden 2014, nam de armoede toe. Het wijst op een erg grote ongelijkheid in Nigeria.
“De regering-Buhari probeerde de economie recht te houden door meer uit te geven. Maar dat zijn druppels op een hete plaat, die bovendien vooral opgepikt werden door buitenlandse bouwbedrijven. De uitgaven werden gefinancierd door leningen, waardoor de publieke schulden fors toenamen. Vandaag gaat de helft van de inkomsten van de centrale regering naar afbetaling van schulden.
“De olieprijzen bleven bovendien verder zakken: van 86 dollar per vat eind september tot minder dan 60 dollar in december. Hierdoor zijn de inkomsten van de overheid verder gedaald. Dit wordt op de werkende bevolking van het land verhaald.
“Buhari zorgde niet voor vrede. Eerder in 2018 verklaarde hij dat Boko Haram verslagen was. Maar de voorbije weken alleen al kwamen meer dan 100 mensen om bij geweld door Boko Haram.
“Het geweld neemt ook toe in centrale delen van het land, onder meer met conflicten tussen veehoeders en boeren. Het geweld wordt in de hand gewerkt door droogte en woestijnvorming. De veehoeders zorgen voor het vee van rijke families die hen bewapenen om de grond over te nemen. In confrontaties vielen er al heel wat doden. De overheid doet amper iets om daar een einde aan te maken.
“De Democratic Socialist Movement (DSM) staat voor een socialistisch landbouwbeleid met massale regeringsinvesteringen onder democratische controle.”
Stakingen en strijd
“De ontgoocheling in de regering-Buhari heeft geleid tot een toename van protest en strijd. Er zijn strijdbewegingen tegen de ‘zotte facturen’ van elektriciteitsbedrijven met gezinnen die moeten betalen terwijl er geen elektriciteit wordt geleverd. De elektriciteitsbedrijven en het netwerk werden vijf jaar geleden geprivatiseerd met de belofte van grotere toegang en lagere bedrijven.
“Maar het is nog steeds normaal om twee tot drie uur per dag geen elektriciteit te hebben. In residentiële buurten gaat de bevolking, vaak onder leiding van vrouwen, de strijd aan tegen het feit dat moet betaald worden terwijl het donker blijft. De facturen lopen soms op tot 10.000 Naira per maand, wat meer dan de helft van het minimumloon is.
“Het CWI in Nigeria en de Socialist Party of Nigeria (SPN) nemen aan deze campagnes deel en eisen de hernationalisatie van het elektriciteitsnetwerk en de bedrijven.
“In 2018 was er een toename van het aantal stakingen en bewegingen op de werkvloer. Dat is belangrijk omdat de werkende klasse de belangrijkste kracht is om overwinningen te boeken op de regering en de grote bedrijven. In september was er een driedaagse waarschuwingsstaking georganiseerd door de drie vakbondsfederaties: Nigeria Labor Congress (NLC), Trade Union Congress (TUC) en United Labor Congress (ULC). De centrale eis was voor een verhoging van het minimumloon tot 65.000 Naira per maand (iets meer dan 178 dollar).
“De regering weigerde hierop in te gaan, waarna een nieuwe staking werd aangekondigd voor 5 november. Er werden voorbereidingen genomen voor de grootste staking sinds die van 2012. Op 30 oktober werden meetings gehouden om te mobiliseren naar de staking. Zo sliepen activisten in de luchthaven om daar de staking meteen op te starten.
“De regering voelde de druk en begon onderhandelingen met de vakbonden. Na 11 uur werd een akkoord gesloten met de belofte om het minimumloon tot 30.000 Naira op te trekken. De vakbondsleiders lasten de staking af, maar de woede en de druk van onderuit bleek toen veel werkenden alsnog in staking gingen op 5 november.
“De gouverneurs verklaarden meteen dat het nieuwe minimumloon onbetaalbaar was. Er zal verdere strijd nodig zijn om de verhoging effectief te realiseren. De overheid kan dit ongetwijfeld betalen, zelfs indien het minimumloon opgetrokken wordt tot 65.000 Naira. Daarnaast zijn er bovendien voldoende middelen om te investeren in scholen, zorg en infrastructuur zoals wegen en elektriciteit.
“DSM en SPN nemen deel aan de stakingen en zijn actief in de vakbonden. Op lokaal vlak stonden we vooraan in een strijd bij het bedrijf Summal in Ibadan waar na drie dagen strijd grote toegevingen werden bekomen.
“Studenten van de Education Rights Campaign, geleid door DSM-leden, steunden in december de staking van de docenten aan de universiteit. Die staking duurde langer dan een maand. De eisen gaan zowel over lonen als de roep naar meer middelen voor onderwijs. De ERC won ook de strijd voor de re-integratie van Omole Ibukun aan de OAU-universiteit, waar hij geschorst werd wegens het organiseren van de strijd voor betere voorwaarden.
“Eén van de problemen voor de strijd is het feit dat de vakbondsleiders niet bereid zijn om ze ernstig te organiseren en het feit dat de vakbonden op heel wat werkplaatsen amper leden hebben.”
SPN en de verkiezingen
“Na drie jaar van strijd – in rechtbanken en op straat – werd de Socialist Party of Nigeria begin 2018 uiteindelijk officieel erkend. De SPN heeft 20 kandidaten in de verkiezingen: voor de gouverneursverkiezingen in Oyo, elf districten in Lagos, Oyo, Osun, Ogun en Cross Rivers en dan nog 8 districten in de hoofdstad Abuja.
“SPN is nog een erg nieuwe partij met beperkte middelen. Daarom komen we niet op in de presidentsverkiezingen. Bij onze eerste deelname, bij de verkiezing van de gouverneur in Osun, haalden we een bescheiden resultaat van 391 stemmen. Maar dat was meer dan de beter gekende Labour Party die actief is sinds 2007. De socialistische boodschap van de kiescampagne van SPN had een groot bereik.
“Het is de eerste keer dat CWI-leden op hun eigen programma en onder een eigen partijnaam opkomen. Tien jaar geleden namen we deel aan de National Conscience Party.
“Als de SPN een verkozene behaalt, dan zou dit een stap vooruit zijn in de klassenstrijd. Maar het doel is niet om verkozenen te behalen, wat overigens erg moeilijk zal zijn, maar om socialistische standpunten te verspreiden en om werkenden en onderdrukten te mobiliseren rond een programma voor de politieke macht en de vestiging van een democratische socialistische samenleving.
“De verkiezingen in Nigeria verlopen niet correct. De twee dominante partijen, APC waartoe Buhari behoort en PDP dat de presidenten voor hem leverde, voeren een opbod waarbij ze geld en cadeautjes uitdelen aan kiezers. Politici maken er geen probleem van om van partij te veranderen.
“Onze kandidaten komen op om de werkenden, jongeren en studenten te vertegenwoordigen. Ze beloven om te leven aan een gemiddeld loon in de publieke sector.
“SPN is opgezet door DSM, een revolutionaire marxistische organisatie die deel is van het CWI. SPN is breder, maar beschikt wel over een socialistisch programma. We bouwen beiden uit. Op het laatste Nationaal Comité van DSM haalden we 280.000 Naira op voor de kiescampagne.
“Na de verkiezingen zal de situatie gespannen zijn, los van de vraag wie er president wordt. De economische crisis laat weinig ruimte voor een regering die de wetten van de kapitalistische markt volgt. Het meest waarschijnlijke perspectief is dat er nieuwe aanvallen op de levensstandaard zullen komen en dat er geen verbetering komt voor wie in absolute armoede leeft.
“Wij denken dat de strijd van onderuit zal toenemen. Na de verkiezingen volgt een periode van strijd.”
Verslag van de lancering van de campagne in Ifo
De Nigerianen trekken in februari en maart naar de stembus. Op 16 februari worden de president en het nationaal parlement verkozen, op 2 maart de gouverneurs en regionale parlementen in het merendeel van de 36 deelstaten naast lokale verkiezingen in de federale hoofdstad Abuja. De recent geregistreerde Socialist Party of Nigeria (SPN) neemt voor het eerst deel aan de parlementsverkiezingen.
De SPN stelt dat een groot deel van de bevolking bij de verkiezingen van 2015 illusies had in Buhari en de partij APC (All Progressives Congress) om verandering te brengen na 16 jaar bewind door een PDP-regering (People’s Democratic Party). De afgelopen drie jaar is de ontgoocheling in de regering-Buhari sterk toegenomen, de levensvoorwaarden van brede lagen van de bevolking gingen er immers op achteruit. Er komt geen antwoord op de vraag waarom het land een puinhoop is ondanks de enorme menselijke en natuurlijke rijkdommen. De crisis van Nigeria is de crisis van het kapitalisme in een neokoloniaal land. Het kapitalisme moet weg vooraleer Nigeria het volledige potentieel en de menselijke en materiële rijkdommen kan benutten in het belang van de volledige bevolking en niet slechts een kleine inhalige elite. Deze boodschap moet gepopulariseerd worden onder de bevolking.
Dit wil natuurlijk niet zeggen dat de massa’s maar hulpeloos moeten wachten op betere tijden. De werkende klasse en de massa’s moeten de strijd aangaan tegen de heersende elite om toegevingen af te dwingen waarmee hun leven verbeterd wordt, zelfs indien het slechts tijdelijke verbeteringen zijn. De mogelijkheden hiertoe werden reeds aangetoond toen de werkenden en jongeren in strijd gingen tegen onder meer prijsverhogingen voor elektriciteit, brandstof, inschrijvingsgelden of voor loonsverhogingen. Deze toegevingen zijn echter slechts tijdelijk, er is een fundamentele oplossing nodig. Het ontbreekt daartoe aan een massapartij die vanuit de strijdbewegingen de werkenden verenigt en het perspectief aanbiedt om de politieke macht over te nemen om het kapitalisme omver te werpen.
Dat is de achtergrond waartegen de Socialist Party of Nigeria (SPN) deelneemt aan de verkiezingen van 2019. De partij werd in 2012 opgezet door socialisten, syndicalisten en jongerenactivisten, waaronder leden van de Democratic Socialist Movement (DSM). De partij werd pas na een gerechtelijke procedure erkend in januari 2018. Daarvoor was er een strijd van drie jaar met zowel gerechtelijke als politieke stappen. De verkiezingscommissie INEC weigerde aanvankelijk om de partij te registreren, ook al werd aan alle grondwettelijke, legale en financiële vereisten voldaan.
In periodes van verkiezingen wordt nagedacht over hoe geregeerd wordt en hoe de economie bestuurd wordt. Wij willen van de verkiezingen gebruik maken om met brede lagen in discussie te gaan over hoe de regering en de economie zouden moeten beheerd worden. We trekken naar buiten met een socialistisch alternatief dat vertrekt van onmiddellijke verbeteringen in de arbeids- en levensvoorwaarden.
Hieronder een verslag vanop de website van de Democratic Socialist Movement over de lancering van de SPN-campagne in Ifo, in de staat Ogun, een regio die grenst aan Lagos, de economische hoofdstad van het land. Het verslag is geschreven door Ibukun Omole.
De lancering van de kiescampagne van de Socialist Party Nigeria werd enthousiast onthaald. Er was een meeting op 15 december om de campagne van kameraad Hassan Taiwo Soweto voor het tweede district van Ifo voor het deelstaatparlement te starten. We begonnen met een meeting voor het stadhuis van Olombe Town. Op deze meeting hadden we ongeveer 120 aanwezigen. Eerst waren er solidariteitsliederen en dan kwam de kandidaat zijn manifest voorstellen voor een enthousiast publiek.
Soweto voert campagne om als parlementslid te bouwen aan een sterke beweging die opkomt voor de wijken in het kiesdistrict waar het ontbreekt aan degelijke infrastructuur, elektriciteit, publiek onderwijs, gezondheidszorg en jobs. Hij pleit voor actief verzet tegen alle asociale maatregelen en wil een klare stem zijn voor de werkenden, jongeren en de massa’s. Als hij verkozen wordt, dan blijft Soweto in het district wonen en zal hij niet meer verdienen dan een geschoolde ambtenaar.
Na Soweto werd gesproken door Chief Bamigbose van Olaogun die de aanwezigen eraan herinnerde dat het kiesdistrict groter is dan zes deelstaten, maar dat het niet de middelen krijgt waar het nood aan heeft. Er zijn amper berijdbare wegen en het ontbreekt aan publieke scholen en degelijke zorg. Hij benadrukte dat de inwoners van het district eindelijk echt moeten vertegenwoordigd worden en riep op om uit protest voor Soweto te stemmen.
De nationale secretaris van de SPN, kameraad Chinedu Bosah, sprak eveneens op de meeting om te benadrukken dat de campagne in Ifo belangrijk is voor de hele partij. De voorzitter van SPN in de staat Lagos, kameraad Rufus Olusesan, zei dat de Nigerianen niet langer willen bedelen om rond te komen, maar dat we genoeg hebben van kapitalistische politici. Een lid van de Campaign for a Workers and Youths’ Alternative (CWA), Falilat Jimoh, betuigde de solidariteit van CWA en zei dat een overwinning voor Soweto een voorbeeld zou zijn voor al wie een radicaal alternatief nastreeft.
Kameraad Ayo Arogundade zei dat het alternatief van een politicus aan een normaal arbeidersloon die bovendien in de buurt blijft wonen een voorbeeld is van hoe SPN verschilt van de gevestigde partijen. De voorzitster van de Tailor’s Association in de buurt, mevrouw Olaoyenika, riep op om voor een kandidaat van onderuit te stemmen. Een gerespecteerde oudere uit de buurt, Elder Jegede, zei dat hij onder de indruk was van een toespraak door Soweto eerder op de Community Development Council. Hij zei dat gevestigde politici gebruik maken van jongeren om een fris imago naar voor te schuiven, maar dat het belangrijk is dat jongeren nu zelf hun toekomst in handen nemen. Een vertegenwoordiger uit Olambe stelde dat de kandidaat als een David ingaat tegen Goliath, maar dat hij overtuigd is van de kansen op succes. Mamakofoshi, de vrouwelijke partijleidster, verklaarde dat ze blij is dat een activist aan de verkiezingen deelneemt en ingaat tegen de corrupte politici.
Er werd op de meeting een kiesfonds opgestart waarbij 45.000 Naira werd beloofd, waarvan 11.500 Naira meteen werd opgehaald. Na de meeting trok een groep activisten met drie auto’s, een bus, vijf moto’s en een busje door de buurt, gevolgd door een grote groep mensen die te voet volgde. Onze eisen rond goede wegen en diensten werden goed onthaald. Er werden meteen affiches opgehangen en pamfletten verdeeld.
