Door Rob Jones
De Libanese pro-Hezbollah krant “Al-Akhbar” titelde vrijdag: “Het martelaarschap van Soleimani: Het is oorlog!” Dit is slechts één van de eerste boze reacties op de nachtelijke Amerikaanse droneaanval op het konvooi dat de internationale luchthaven van Bagdad verliet. Bij die aanval kwamen de Iraanse topgeneraal Qassem Soleimani en ten minste zes anderen om het leven, waaronder verschillende militiecommandanten die betrokken waren bij de strijd tegen ISIS. De schokgolven verspreidden zich snel over de wereld – de olieprijs steeg met 4% en de Amerikaanse aandelenmarkt kwam onder druk te staan toen speculanten op zoek gingen naar ‘veilige havens’ voor hun geld. De termen ‘derde wereldoorlog’ en ‘Franz Ferdinand’ waren trending op Twitter.
We staan natuurlijk niet op de rand van een derde wereldoorlog als gevolg van deze brutale en ongetwijfeld illegale actie van Donald Trump. Maar zijn besluit om deze moord toe te staan, heeft de situatie in de regio ongetwijfeld veel gevaarlijker gemaakt. Dit blijkt uit de waarschuwing van de Amerikaanse regering aan Amerikaanse burgers in Irak om het land onmiddellijk te verlaten en geen enkele poging te doen om de Amerikaanse ambassade te benaderen. Iran en bondgenoten zoals Hezbollah in Libanon zullen zich richten tegen Amerikaanse en pro-Amerikaanse doelwitten, mogelijk ook in Israël en Saoedi-Arabië. Iran toonde eerder aan dat het in staat was om de olietransporten door de Straat van Hormuz te stoppen en ook om de Saoedische olieproductie te raken. Een ernstiger conflict in de regio zou verregaande gevolgen hebben voor een wereldeconomie die al met een belangrijke vertraging te maken heeft. De gevolgen op de lange termijn voor gewone Amerikanen en andere onschuldige mensen in de hele wereld zullen onder meer de dreiging van nieuwe terroristische aanslagen omvatten.
De moord op Soleimani is de laatste fase van een offensief van de VS tegen Iran, dat begon met de terugtrekking van Trump uit het onder Obama onderhandelde nucleaire akkoord en de daarop volgende verwoestende sancties. Sancties zijn op zich al een oorlogsdaad en het Iraanse regime heeft getracht te reageren, onder meer toen het een militaire drone van de VS neerhaalde en door het gebruik van marionetten in Irak om basissen met Amerikaanse troepen aan te vallen. Het weerspiegelt ook de noodzaak voor het Amerikaanse imperialisme om “kracht” te tonen in het kielzog van hun verknipte terugtrekking uit het noordoosten van Syrië en diverse aanvallen van het Iraanse regime en zijn marionetten.
De manier waarop Trump het besluit nam om de aanval in te zetten, wijst op zichzelf al op het ‘schurkenkarakter’ van zijn bewind. Niet alleen negeerde hij het parlement, dat geacht wordt dergelijke acties goed te keuren, maar volgens berichten heeft hij nauwelijks zijn eigen adviseurs geraadpleegd. In plaats van de aankondiging zelf te doen, liet hij die eer aan het Pentagon na en tweette hij slechts een beeld van de Amerikaanse vlag. Hoewel de Amerikaanse Democraten er terecht op wijzen dat Trump misschien ook probeert om het impeachment -proces te doorbreken, zouden ze er goed aan doen zich te herinneren dat president Clinton in 1998 een luchtaanval op Irak uitvoerde, net toen zijn eigen impeachment-proces op gang kwam.
Wij verzetten ons tegen het zelfverklaarde “recht” van het Amerikaanse imperialisme om zijn tegenstanders te vermoorden. Geen enkele socialist zal tranen laten rollen voor Qassem Soleimani. Hij stond aan het hoofd van de beruchte “Quds-macht” – de militaire eenheden van het Iraanse regime die gebruikt worden voor interventies in het buitenland. Hij zou ook een grote rol hebben gespeeld in de conflicten in Irak, Syrië, Jemen, Gaza, Libanon en Afghanistan. Hij wordt geacht een sleutelrol te hebben gespeeld in het aanzwengelen van de strijdkrachten tegen ISIS. Soleimani was geen vriend van gewone mensen en speelde een rol in het ondersteunen van reactionaire regimes in de regio. Toen studenten in 1999 deelnamen aan massale demonstraties in Teheran, stuurde Soleimani een brief aan president Khatami met de eis om de studenten aan te pakken. Daarin waarschuwde Soleimani dat hij het zelf zou doen en tegelijkertijd een militaire staatsgreep zou plegen indien Khatami niet reageerde. De deelnemers aan de recente protesten in Irak, die het einde van de Iraanse en alle buitenlandse interventies eisten, weten dat Soleimani niet alleen de regering in Bagdad tot een harde aanpak heeft aangezet, maar ook de milities heeft bevoorraad en ertoe heeft aangezet om de demonstranten aan te vallen. Honderden mensen zijn gedood en nog veel meer gewond geraakt.
Dit is echter absoluut geen rechtvaardiging voor de moord op de generaal en zijn gevolg. We moeten ook niet in de val lopen om te herhalen wat sommige woordvoerders van Trump hebben gezegd, namelijk dat Soleimani verantwoordelijk is voor alle problemen in de regio. Het hele gebied is het slachtoffer van een brutale strijd om de macht en de controle over de natuurlijke grondstoffen. Het gaat om een strijd tussen de verschillende imperialistische mogendheden, waaronder de regionale machten. Er zijn geen principes in het spel, behalve de poging om de rijkdom van het gebied uit te buiten ten koste van het gewone volk. Allianties die op een bepaald moment of in een bepaald land nuttig zijn, bijvoorbeeld in de strijd tegen ISIS, worden in de buurlanden overboord gegooid of op hun kop gezet. De eerste Iraakse stad die zich in 2014 tegen ISIS verzette, Amerli, werd verdedigd door wat de Los Angeles Times beschreef als “een ongewoon partnerschap van Iraakse en Koerdische soldaten, door Iraniërs gesteunde sjiitische milities en Amerikaanse gevechtsvliegtuigen.” De VS werkten toen graag samen met Soleimani.
Trump rechtvaardigt de aanval met de stelling dat Soleimani “een onmiddellijke bedreiging vormde voor het Amerikaanse leven” en “een complot smeedde om Amerikaanse burgers te doden.” Eerder op de week reageerde Trump op de aanval en bezetting van een deel van de Amerikaanse ambassade door sjiitische milities, die door Soleimani gesteund werden. Hij waarschuwde dat “Iran volledig verantwoordelijk zal worden gehouden voor het verlies van mensenlevens of de schade die is aangericht in een van onze faciliteiten. Ze zullen een zeer GROTE PRIJS betalen! Dit is geen waarschuwing, het is een bedreiging. Gelukkig Nieuwjaar.”
De bezetting van de ambassade is een duidelijke waarschuwing voor de gevaren en gevolgen van de interventie van verschillende imperialistische krachten in de regio. Sinds begin oktober is Irak in de greep van moedige protesten tegen het gebrek aan jobs, diensten, massale corruptie en het religieuze sektarisme dat sinds het einde van de formele bezetting door de VS in het regeringsstelsel is verankerd.
De betogers hebben duidelijk gemaakt dat zij gekant zijn tegen de aanwezigheid van de Amerikaanse strijdkrachten en tegen de door Iran gesteunde milities, die betrokken waren bij geweld op de betoger om zo de huidige, door Iran gesteunde, regering ter hulp te komen. De recente ontwikkelingen kunnen reactionaire sjiitische milities aanzetten tot het opvoeren van gewelddadige campagnes in de regio.
Ook in Iran is de massale oppositie de laatste tijd toegenomen, als gevolg van de stijging van de brandstofprijzen tegen de achtergrond van een economie die gebukt gaat onder massale corruptie en de Amerikaanse sancties. Net als in Irak heeft het regime brutaal gereageerd door de oppositie ervan te beschuldigen “contrarevolutionairen en buitenlandse vijanden van Iran” te zijn en door anti-Amerikaanse gevoelens aan te wakkeren.
De moord op Soleimani is weliswaar een klap voor het Iraanse regime, maar zal het ook versterken op een moment dat het geconfronteerd wordt met de grootste interne uitdaging van massale oppositie sinds de revolutie van 1979. Soleimani zelf is snel vervangen door de brigadegeneraal van de Islamitische Revolutionaire Garde Esamil Ghaani, die het bloedige werk van Soleimani in het hele Midden-Oosten niet alleen zal voortzetten, maar ongetwijfeld zal opvoeren. De moord wordt door het regime in Teheran gebruikt om de anti-Amerikaanse propaganda op te voeren. Dit alles zal het voor de protestbeweging in Iran moeilijker maken om door te gaan. In Iran was er al een golf van protesten met betogers die “Dood aan Amerika” riepen en portretten van Soleimani droegen. Volgens het Iraanse persbureau waren er acties in onder meer Teheran, Arak, Bojnourd, Hamedan, Hormozgan, Sanandaj, Semnan, Shiraz en Yazd.
De reactie van andere imperialistische mogendheden was erg voorzichtig. China heeft de VS opgeroepen de Iraakse soevereiniteit te respecteren. De Franse president Macron heeft onmiddellijk president Poetin van Rusland gebeld, waarbij beide landen de noodzaak van voorzichtigheid hebben aangegeven en aan Iran vroegen om escalatie van het conflict te voorkomen. Israël steunt natuurlijk het optreden van de VS, maar heeft als reactie de veiligheid moeten verhogen. De bezorgdheid van de andere mogendheden wordt niet gevoed door de mensenrechten of de politieke rechten van de inwoners van de regio, maar door de vrees dat de regio in een dramatische escalatie van het conflict terecht kan komen en vanwege de mogelijke gevolgen voor de wereldeconomie. De Europese mogendheden vrezen dat de Iraakse regering, die de aanval heeft veroordeeld, als reactie zal eisen dat de resterende 5.000 Amerikaanse troepen het land verlaten. Zij vrezen dat dit de strijd tegen ISIS zal verzwakken. Het Pentagon is zich bewust van de gevaren en heeft nog eens 3.500 troepen gestuurd, die al op weg zijn naar Koeweit en klaar zijn om in Irak, Syrië of elders te worden ingezet.
Een commentator beschreef deze aanval als een afwijking van het gebruikelijke “proxy war” karakter van de conflicten in dit deel van de wereld. Het ging immers om een directe klap van een grote imperialistische mogendheid op een andere, zij het regionale mogendheid. Ondanks de pogingen van het Amerikaanse parlement en zelfs van delen van het leger om Trump in toom te houden, en ondanks de terughoudendheid van andere mogendheden om zijn agressieve acties te ondersteunen, is het zeker zo dat de conflicten tussen de verschillende partijen zullen toenemen, hoewel een openlijke oorlog tussen de mogendheden in dit stadium niet aannemelijk is. Toch kunnen deze conflicten zich ontwikkelen tot een open confrontatie tussen troepen van de verschillende mogendheden – niet alleen tussen de VS en Iran. Rusland heeft een militaire basis in Syrië geopend, op korte afstand van een gebied dat onder Amerikaanse bescherming zou moeten staan, terwijl Turkije troepen naar Libië stuurt.
Het kan op twee manieren verder. Ofwel blijven de verschillende machten en krijgsheren de touwtjes in handen houden en ontaardt de situatie nog verder, waardoor de armoede in de regio escaleert en de inter-etnische en inter-imperialistische conflicten voortduren, en de rest van de wereld nog meer terroristische acties te verduren krijgt.
Of de andere kracht die de afgelopen maanden in de regio zijn spierballen heeft laten zien – de arbeidersklasse – kan een bijdrage leveren om dit te voorkomen. De recente acties in Irak, Iran, Libanon en elders hebben het potentieel van de arbeidersklasse aangetoond als zij eensgezind en vastberaden optreedt, waarbij zij weigert te leunen op één van de imperialistische mogendheden – of het nu de VS of Iran is – en haar eigen, onafhankelijke en internationalistische positie naar voren schuift.
Wij zeggen:
- Nee tegen de imperialistische interventie in het Midden-Oosten, voor de terugtrekking van de Amerikaanse, Franse, Britse, Russische en alle andere buitenlandse troepen uit de regio en voor niet-inmenging van nationale regeringen in aangelegenheden van hun buurlanden;
- Voor volledige steun aan de protestbewegingen in Irak, Iran, Libanon en elders in hun strijd tegen armoede, corruptie en etnische verdeeldheid;
- Voor het opbouwen van een massale anti-oorlogsbeweging in de VS en internationaal;
- Voor de eenheid van arbeiders en jongeren in de hele regio om de pro-kapitalistische regeringen, die gebaseerd zijn op etnische verdeeldheid en conflicten, ten val te brengen en deze te vervangen door democratische arbeidersregeringen met een socialistisch programma om een einde te maken aan armoede, corruptie en autoritair bestuur – voor een democratische socialistische federatie van het Midden-Oosten.
FacebookTwitterPinterestWhatsAppEmailPrintFriendlyDeel155
