Door de Tweede Koude Oorlog tussen oost en west is het onrecht van het kapitalistische systeem nog zichtbaarder geworden. Hogere prijzen, hogere huren, hogere stroom en gas prijzen. Iedereen wordt geraakt, alleen kan zich de werkende klasse deze enorme stijgingen veel minder permitteren dan de bezittende klasse. Velen geven nu 14 jaar Mark Rutte de schuld, echter hij heeft slechts gewerkt op het neoliberale model van eerdere premiers, Ruud Lubbers, Wim Kok en Jan Peter Balkenende.
Woede in de samenleving
Er is duidelijk woede en afkeer. Het PVV kabinet van Dick Schoof (een ex-PvdA’er) is niet in staat om de problemen van werkenden op te lossen. PVV ministers krijgen helaas nog het voordeel van de twijfel, maar op den duur zullen ook de stemmers van Wilders, zich moeten realiseren dat de Partij voor Vreemdelingenhaat en Vrijemarktpolitiek er inderdaad enkel is voor vreemdelingenhaat en vrijemarktpolitiek. Wat heeft het PVV kabinet gedaan voor werkenden sinds hun aantreden in juli 2024? We zijn nu zes maanden verder en dit kabinet is net zo rechts, net zo asociaal en niet minder neoliberaal. PVV stemmers zullen op den duur net zo verraden worden als de toenmalige stemmers van de Lijst Pim Fortuyn.
Want net als de LPF is de PVV een rechtse kapitalistische partij. Een partij die met populisme probeert om werkenden tegen een fictieve ”linkse” elite op te zetten. De PVV doet alsof types zoals Frans Timmermans, linkse politici zouden zijn, de vijand van werkende mensen. Nu zijn Timmermans en de Partij van de Arbeid/GroenLinks inderdaad niet vertegenwoordigers van werkenden en baanlozen. Maar dat komt omdat de sociaaldemocratie en groenen juist volledig meegingen in de neoliberale geest van de laatste 30 jaar.
Lonen op gelijk niveau van de inflatie? Nee, dat kan niet brullen de kapitalisten. Die zeggen dat anders er een loon prijs spiraal komt en daarom moeten werkenden juist niet knokken voor leefbare lonen. Realiteit is wel dat de kapitalisten inderdaad hun prijzen steeds zullen verhogen, want hun winsten moeten hoog blijven. Om hoge winsten te blijven behalen moeten de prijzen van producten en diensten omhoog, want de bezitters van onze economie willen hun elitaire en luxe levensstandaard niet zien verminderen. Werkenden moeten dat wel, want het kapitalisme gaat niet betalen voor hun eigen falen!
Kapitalisme faalt ons
Want het systeem faalt en dat merken steeds meer mensen. Toch heerst er nog verwarring en illusies. Men wil dat de overheid ingrijpt, maar snapt dan niet dat de overheid totaal geen expertise heeft nog de middelen. Ruud Lubbers, Wim Kok, Jan Peter Balkenende en Mark Rutte hebben de overheid van werkenden weggetrokken. Hun visie was die van de markt is god, concurrentie is koning. De markt economie moest heersen en de overheid mocht slechts in dienst staan van de markt. Daarom was er spraken van massieve deregulering en privatisering in de jaren 80 en jaren 90. Balkenende en Rutte bouwde hier verder op. De overheid kwam steeds verder van de werkenden te staan, wat ook resulteerde in de toeslagenaffaire, een product van het institutionele racisme!
Het kapitalisme heeft nooit gewerkt voor werkenden en baanlozen. Dat besef komt steeds vaker omhoog, alleen het ontbreken van een socialistisch alternatief beperkt de werkende klasse nog. Het verraad van de sociaaldemocratie/groenen maakt het moeilijk om werkenden te winnen voor een socialistisch alternatief. Vooral als partijen zoals de PvdA/GL en SP nog gezien worden als links. Ook de SP met haar nationalistische retoriek wordt foutief neergezet als ”socialistisch” door de kapitalistische media. Dat zo weinig werkenden vertrouwen hebben in linkse partijen is terecht, gezien het verraad van de sociaaldemocratie. Toch stemt een deel nog wel op gevestigd links uit idealisme en de strategische hoop om politiek rechts en extreem rechts te stoppen.
Op straat lopen we steeds vaker tegen kapitalistisch onrecht aan. Er is tekort aan werkenden in de zorg en dus moeten mensen die hulp nodig hebben, maar vertrouwen op familie en mantelzorgers. Ouderen moeten zo lang mogelijk thuis wonen. Pas als ze volledig dement of verlamd zijn is er misschien plaats in een ”verzorgingshuis”. Balkenende en Rutte beweerde dat veel ouderen graag nog willen thuis wonen, dat was echter de schijn om de bejaardenhuizen te sluiten en dus geld te besparen. Die leugen werd in 2015 ook gebruikt om jongeren met een arbeidshandicap buiten de WAJONG te zetten. De overheid en de markt zouden voor werk zorgen, kraaide de neoliberaal in het torretje. Nu tien jaar later, is er geen werk voor veel jongeren met een arbeidshandicap en velen moeten leven in de bijstand, met alle stigma’s en dwang die daarbij komen.
PVV kabinet gaat niet terug naar tijden voor het neoliberalisme
Werkenden die nog de jaren 70 hebben meegemaakt spreken positief over die tijd. Men zegt wel eens dat Joop den Uyl de meest linkse premier was. In werkelijkheid leidde Den Uyl een typisch kapitalistisch kabinet met de christendemocratie. Wel was dat in een tijdperk toen zowel de sociaaldemocratie als de christendemocratie nog geloofde in overheidsregulering van de economie. De markt moest beperkt worden in hun eeuwige hebzucht. Die beperkingen zouden door christendemocraat Ruud Lubbers en sociaaldemocraat Wim Kok weer opgeheven worden. Daarom heerst er nu zoveel ongelijkheid omdat de markt over alles heerst.
Tussen 1950 en 1980 was dat anders. Toen had je nog overheidsbedrijven die niet winstgevend hoefde te zijn. Nu moet alles winst maken, zelfs de spoorwegen zijn een commercieel bedrijf. Economische efficiëntie moet heersen bij de overheid vonden neoliberalen binnen zowel de PvdA, CDA en VVD. De overheid mocht zich niet met de economie bemoeien en trok zich overal terug. Je kunt de overheid zien als een administratieve organisatie voor het kapitalisme. Dit is natuurlijk wat werkenden en baanlozen niet willen, zij willen een overheid die voor hun werkt. Velen hebben daarom illusies in de PVV van Geert Wilders. Probleem is dat elke kapitalistische overheid nooit voor werkenden en baanlozen zoals ”Henk en Ingrid” gemaakt is. Het is een instituut gemaakt voor een minderheid aan bezitters van productie midellen!
In de eerste zes maanden van dit kabinet is duidelijk geworden dat ex-sociaaldemocraat Dick Schoof alles bij het oude laat. Onder de PVV, BBB, VVD en NSC is er geen spraken van bescherming voor werkenden, het kapitalisme wordt niet beperkt in diens uitbuiting van mens, dier en natuur. De PvdA/GL kraait dan wel veel anti-PVV retoriek, maar ze zijn niet te vertrouwen! We moeten niet vergeten dat de PvdA medeverantwoordelijk is voor het neoliberalisme en ook met Mark Rutte aan de macht was tussen 2012 en 2017. Toen was er ook geen spraken van een overheid die de markt wil beperken. Dat is nu ook niet het geval onder het PVV kabinet.
Hoewel de PVV nog hoog staat in de peilingen veranderd dat niets aan het feit dat deze extreemrechtse partij niet voor werkenden zal zorgen. Net als Donald Trump of Viktor Orban is Geert Wilders een rechtse politicus. Deze demagogen spelen werkenden tegen elkaar op en worden hierin ondersteunt door delen van de kapitalistenklasse, zie Elon Musk. Die willen juist dat wij verdeeld zijn, want een verdeelde werkende klasse kun je makkelijk tegen elkaar uit spelen. Vooral met stigmatisatie en discriminatie van minderheden zoals de LGBTQ+ beweging, moslims en vrouwen wil extreemrechts de werkenden onder hun duim houden. Ondertussen voeren deze politici beleid in diensten van de Trumps en Musks. Die worden rijk op onze arbeid!
Wat te doen?
Het is lastig voor linkse mensen, vooral omdat wat links hoort te zijn dat niet is. Links moet antikapitalistisch zijn, internationalistisch, socialistisch en strijden voor een klasseloze en staatsloze maatschappij. Maar doet de PvdA/GL dat? Nee! Doen de linkse populisten van de SP dat? Nee! Daarom heeft de werkende klasse geen vertrouwen in linkse partijen. BIJ1 won tijdelijk wat steun, maar verloor die weer doordat deze partij zich volledig richtte op zaken van minderheden. Door zich alleen op identiteitspolitiek te richten won BIJ1 weinig steun buiten minderheidsgroepen om. Interne ruzies en het vertrek van Sylvana Simons zorgde ervoor dat BIJ1 uit de Tweede Kamer verdween. Toch was de aanwezigheid van een figuur zoals Simons in de Tweede Kamer, een voorbeeld van hoe linkse politici zouden moeten zijn.
De vakbonden zouden er goed aan doen om hun steun voor de sociaaldemocraten, groenen en linkse populisten op te zeggen. De FNV zou hierin het voortouw moeten nemen en een nieuwe partij van de werkende klasse moeten oprichten. Probleem is dat veel FNV leiders behoren tot de gevestigde ”linkse” partijen. Sociaaldemocraten, groenen en linkse populisten hebben leidinggevende functies binnen de vakbeweging en zullen dus niet snel gaan pleiten voor een nieuwe arbeiderspartij. Toch is dit broodnodig! We hebben een arbeiderspartij op een socialistisch programma nodig. Zo’n programma zou moeten inhouden:
Werk en inkomen
- Voor het afschaffen van de BTW op levensnoodzakelijke producten. Verhoog de winstbelasting.
- Voor een minimumloon van 15 euro per uur zonder uitzonderingen vanaf 18 jaar. 200 euro loonsverhoging ineens ter compensatie van de invoering van de euro en jaren van “nullijn”. Voor een herinvoering van de automatische prijsindex om de inflatie te compenseren.
- Voor een 32 urige werkweek met behoud van inkomen en volledige herbezetting door nieuw gecreëerde banen. Garantie op passend werk voor iedereen.
- Een einde aan de flexibilisering. Alle arbeiders, inclusief part-timers, invalkrachten en migranten werkers hebben recht op dezelfde arbeidsrechten en loon. Gelijk loon voor gelijk werk!
- Voor een nationalisatie onder arbeiderscontrole en -beheer van alle bedrijven die massa-ontslagen willen doorvoeren.
Sociale en publieke voorzieningen
- Een einde aan de privatiseringen. Voor een investeringsprogramma in het onderwijs, de gezondheidszorg, het openbaar vervoer en de nuts bedrijven om de jaren van bezuinigingen in te halen. Voor een (her)nationalisatie van deze vitale sectoren onder gemeenschapscontrole en -beheer. Voor gratis toegang tot deze diensten.
- Voor een grootscheeps programma van sociaal woningbouw om de enorme tekorten in goedkope en goede woningen op te lossen. Een einde aan de grondspeculatie die de huizenprijzen de pan doet uitschieten door middel van het onderbrengen van alle grond in gemeenschapshanden.
- Maak besteding van publieke gelden ook voor iedereen controleerbaar door middel van democratische raden waar zowel de arbeiders van deze diensten zitten als hun gebruikers.
- Voor een herstel van de sociale zekerheid. Alle uitkeringen en pensioenen omhoog naar 100% van het laatst verdiende loon met het minimumloon als ondergrens en een koppeling aan de lonen. De pensioen- en AOW-leeftijd verlagen naar 60 jaar, te beginnen met de zwaarste beroepen.
Stop racisme en fascisme!
- Schaf de racistische immigratie-wetgeving af. Onmiddellijke sluiting van alle vluchtelingengevangenissen. Los het armoede- en oorlogsprobleem op in de ontwikkelingslanden waardoor mensen vluchten. Gelijke rechten voor iedereen die hier woont, inclusief actief en passief kiesrecht voor migranten.
- Geen spreekrecht voor nazi’s. Voor mobilisering van massale tegenacties om te voorkomen dat extreemrechts zich kan organiseren en manifesteren.
- Voor een socialistisch alternatief op het kapitalisme; ontmasker de volksmennerij van rechts populisten als Wilders.
Milieu
- Voor grootsscheeps onderzoek en ontwikkeling van alternatieve vormen van energie, zoals uit zon en wind.
- Pak de vervuiling bij de bron aan, voor schonere productie technieken in de industrie. De energiebedrijven in publiek bezit. Controle vanaf de werkvloer of de bestaande milieu-wetgeving en veiligheidsmaatregelen wel wordt nageleefd.
- Voor een uitbreiding en gratis beschikbaar stellen van het openbaar vervoer als alternatief voor de auto.
Arbeiderspartij
- Voor een strijdbare brede arbeiderspartij die opkomt voor een alternatief voor het kapitalisme. Nee, tegen coalities onder neoliberale vlag!
- Voor het standpunt dat socialisten lokaal of op andere niveaus waar ze in een machtspositie zitten de burgerlijke wet kunnen overtreden, in naam van de werkende mensen, jongeren en armen in de samenleving. ”It is better to break the law, than to break the poor”.
- Voor een democratische arbeiderspartij om zo de strijd te organiseren tegen dit kabinet. Weg met de regering van Dick Schoof.
Arbeidersbeweging
- Voor een strijdbare en democratische vakbeweging. Een vertegenwoordiger in de vakbeweging mag niet meer verdienen dan de gemiddelde geschoolde arbeider en dient door de achterban gekozen en direct afzetbaar te zijn.
- Voor het recht om te demonstreren en te protesteren! Nee tegen zogenaamde anti-terreur wetten die onze democratische rechten beknotten.
- Voor de opening van de boeken van de grote bedrijven. Deze zeggen zogenaamd verlies te draaien terwijl het ze gaat om winstmaximalisatie. Laat ze maar eens bewijzen hoeveel verlies ze draaien, hoeveel ze investeren in hun materiaal en in hun personeel.
Vrede
- Geen steun aan imperialistische inmenging of oorlogen. In plaats daarvan steun aan de arbeidersbeweging in het buitenland, die als enige in staat zal zijn voor blijvende vrede en democratie te zorgen.
- Geen deelname aan ”vredesmissies’” die, waar dan ook ter wereld, slechts de belangen van de westerse multinationals dienen en het terrorisme zullen stimuleren, in plaats van het welzijn van de gewone mensen te verbeteren. Troepen terug uit Afghanistan!
- Nederland uit de NAVO, de WTO en de Wereldbank. Geen steun aan imperialistische instrumenten van de heersende elite.
Socialisme en internationalisme
- Onteigening van de grote bedrijven die de economie domineren: industrie, infrastructuur, banken en andere financiële instellingen. Compensatie van aandeelhouders alleen op basis van bewezen behoefte.
- De productiemiddelen in handen van de gemeenschap en democratisch gepland voor de voorziening in de behoeften van de miljoenen, niet de miljonairs.
- Voor volledige democratie. Alle functionarissen worden gekozen en staan onder controle van diegenen die hen gekozen hebben: niet alleen de regering en de volksvertegenwoordiging, ook de bestuurders van bedrijven, de rechters en de politiecommissarissen.
- Voor een vrijwillige federatie van socialistische staten in Europa als alternatief op het EU van de bazen. Dit als eerste stap op weg naar een wereldfederatie van socialistische staten!
Dit zijn slechts enkele standpunten van Socialistisch Alternatief, de Nederlandse sectie van het Project voor een Revolutionaire Marxistische Internationale. Wij proberen om binnen en buiten de vakbeweging werkenden aan te moedigen om verder te denken dan het kapitalistische systeem. Juist in deze tijden van onzekerheid is de strijd voor een socialistisch Nederland net zo belangrijk. Vertrouwen op kapitalistische leiders die ons in imperialistische conflicten jagen versterkt alleen de kapitalistenklasse. Die winnen door oorlogen, onrust, racisme en verdeeldheid. Socialistisch Alternatief is niet de partij die de revolutie maakt nog het socialisme gaat invoeren. Wij willen wel de startsleutel geven aan werkenden, om de ”auto” (de samenleving) uit het kapitalistische ”moeras”'(de economie) te rijden op de ”snelweg” (het socialisme) richting een staatsloze en klasseloze toekomst.