Gabriel Boric, van de alliantie “Apruebo Dignidad” (Goedkeuren van Waardigheid) heeft de extreemrechtse kandidaat Jose Antonio Kast verslagen in de tweede ronde van de Chileense verkiezingen op 21 november 2021. Boric behaalde 55,8% van de stemmen, bijna een miljoen meer dan Kast.
Door André Ferrari, Liberdade, Socialismo e Revolução (ISA in Brazilië)
Hiermee werd de situatie van de eerste ronde, waarin Kast de eerste plaats behaalde, omgekeerd. Toen verkoos een belangrijk deel van de jonge kiezers en de kiezers uit de arbeidersklasse, die teleurgesteld waren in het politieke systeem en niet enthousiast waren over de gematigde aanpak van Boric, om niet naar de stembus te gaan.
Arbeiders en jongeren gaan stemmen om extreemrechts te verslaan
Geconfronteerd met de dreiging van een Pinochet-achtige overwinning in de tweede ronde (Kast is openlijk aanhanger van de dictatuur van Pinochet) waren de opkomst en de participatie groter, wat leidde tot de nederlaag van Kast. De verkiezingsoverwinning van Boric betekent een tegenslag voor de plannen van de meest brutale vleugels van de heersende klasse die plannen hadden om de grote volksopstand die in oktober 2019 in Chili uitbrak met geweld een beslissende nederlaag toe te brengen.
Een extreemrechtse regering, met aanzienlijke electorale steun, zou beter in staat zijn om de repressie en aanvallen op te voeren die de huidige president Sebastian Piñera al uitvoert – en die op krachtig verzet stuiten en elke legitimiteit onder de bevolking ontberen. Nu rekent de heersende klasse erop dat Boric een gematigde koers zal voeren en dat zijn regering arbeiders, jongeren, vrouwen en inheemse volkeren ervan overtuigt om hun strijd niet voort te zetten en te verdiepen. Tegelijkertijd zal de heersende klasse het terrein voorbereiden om de harde extreemrechtse krachten in te zetten bij een toekomstige ondergang van Boric.
Boric’s politieke gematigdheid biedt geen uitweg
De welverdiende viering van Boric’s overwinning door het volk mag ons niet doen vergeten dat de beslissende nederlaag van extreemrechts in Chili alleen bereikt kan worden door de hervatting van de massastrijd en de organisatie van het volk in de verschillende regio’s, op de werkvloer, op scholen en universiteiten. Dit alles ter verdediging van een radicale transformatie van de Chileense samenleving die het neoliberalisme, het autoritarisme, de ongelijkheid en het systeem dat daaraan ten grondslag ligt voor eens en voor altijd stopt.
De politieke gematigdheid en verzoeningsgezindheid van Boric en een groot deel van Chileens links – of centrum-links – brengt bijna alles in gevaar in een context van politieke en sociale polarisatie en het verlangen naar echte verandering. De massale opstand van oktober 2019 had Piñera ten val kunnen brengen en de voorwaarden kunnen scheppen voor een legitieme en soevereine grondwetgevende vergadering. Maar door de ondertekening van het “Pacto por la Paz” (Het vredespact) en de aanvaarding van een grondwetgevende conventie met beperkte bevoegdheden kon Piñera overleven en werd de ruimte geopend voor extreemrechts om de kop op te steken.
Geen tijd om te wachten: de strijd van de arbeidersklasse verdiepen
De overwinning van Boric is een kans voor de Chileense massa’s om de dynamiek van de strijd van de afgelopen jaren weer op gang te brengen en een echt alternatief voor de arbeidersklasse en de onderdrukten op te bouwen. We kunnen geen enkel idee van een wapenstilstand of nationale verzoening accepteren. We kunnen geen afwachtende houding aannemen ten aanzien van de maatregelen die door de nieuwe regering zullen worden genomen.
We moeten de eisen inzake volksgezondheid en onderwijs, het recht op pensioen, de nationalisatie van en controle door de arbeiders over de natuurlijke grondstoffen en belangrijkste sectoren van de economie, de verdediging van vrouwenrechten, de waarborging van de rechten van de Mapuche en alle andere inheemse volkeren, aan de orde stellen. We moeten de organisatie van de strijd van onderaf versterken, bewegingen verenigen en bouwen aan een algemene staking die nog krachtiger is dan die van november 2019. We moeten streven naar het perspectief van een regering van arbeiders en onderdrukten met een antikapitalistisch en socialistisch programma.
Alleen op die manier zullen de Chileense massa’s hun overwinning op extreemrechts consolideren en een waardig leven winnen. Chili is eens te meer een referentie voor de strijd van de arbeiders, jongeren en onderdrukten in Latijns-Amerika en de rest van de wereld. Laten we van hun ervaringen leren, onze strijd bundelen en een socialistisch Latijns-Amerika en een socialistische wereld afdwingen.
