Terecht is er veel kritiek onder leden van de SP over de staartpolitiek van de leiding van de SP ten aanzien van het WML, het wettelijk minimumloon. Met het voorstel dat landelijk werd gedaan om de realisatie van de 14 euro-eis pas na 2025 te projecteren, werd de campagne van de grote vakcentrales FNV en CNV, rechts ingehaald en is een socialistische partij onwaardig. Om deze strategie te vervangen door staartpolitiek van het FNV-beleid is echter niet het alternatief waar Communisten zich in moeten schikken; onze eis moet worden bepaald op basis van de concrete context, dus die aansluit bij het bestaande bewustzijn en omstandigheden en erin slaagt de klassenstrijd in ons voordeel de versterken. In dat opzicht schiet de analyse van sommigen ter linkerzijde in de SP tekort.
Door Peter den Haan, SP Rotterdam, FNV Spoor & supporter International Socialist Alternative (ISA)
Wat we ook vinden van het Fort Europa ‘van de Bazen’, de overeengekomen richtlijnen zijn bepalend voor de politieke inzet van alle burgerlijke partijen, inclusief Nederland. En dat werkt ook door in het eisenprogramma van de ETUC (het Europees verbond van Vakverenigingen,) waar zowel FNV en CNV bij zijn aangesloten en wier taak vooral bestaat om “Brussel” te bestoken en adviseren ten aanzien van sociale regelgeving. Dit leidde in 2014 tot een afspraak over het bestrijden van de ongelijkheid en de doelstelling om het minimumloon af te leiden van 60% van het mediane loon; het nationale gemiddelde inkomen (zie bijlage 1). Na enige voorbereidingen leidde dat ook in Nederland tot een vakbondscampagne rond 14 euro!, met een officiële start in November 2016 in Den Haag, als voorproefje van het brede Offensief, dat in februari 2017 van start ging. Dit alles naar het voorbeeld van de succesvolle $15NOW! campagne in de VS., geïnitieerd door Unite en Socialist Alternative en grote successen wist te boeken in Seattle, Minneapolis en daarna landelijk.
De FNV liep daarin niet vooraan, wat de campagne in Europa betrof. België, Duitsland , Frankrijk en Portugal (!) waren er eerder bij. Maar sinds het polderakkoord van 2019 van Kunduzcoalitie 2 (VVD; CDA; D’66; PvdA; GroenLinks; C.U.; rond AOW en Pensioen, afgelopen Juni bekrachtigd, ondanks alle bezwaren) is het Offensief tegen de race naar de bodem veranderd in de campagne voor een socialer Nederland. En wordt grosso modo het kabinet Rutte 3 gesteund, hetgeen tot een crisis in de FNV begint te leiden. Die crisis is een andere discussie, die niet nu maar serieus een andere keer moet worden besproken. Ik beperk me even tot het vastgestelde staande beleid. En zoals portefeuillehouder Internationale Zaken, Tuur Elzinga terecht betoogde in het Ledenparlement van de FNV in Juni 2020 loopt onze 14 euro eis al achter op de officiële richtlijn van 60% van het mediane loon; dat nu al 15 euro zou moeten bedragen. Daarom zijn indexatie en automatische prijscompensatie (APC) tenslotte standaard onderdeel van socialistische loonpolitiek. Dat sneeuwt onder en als we ons, even gechargeerd, alleen maar achter de 14 euro campagne scharen, omdat “de FNV campagne linkser is dan het SP-beleid”, brengt dat ook nog andere gevaren van ‘het minste kwaad’ met zich mee. Al is die term na 35 jaar negatieve ervaring uitgewerkt en daarom nu vervangen door de term ‘schadebeperking’ (damage control). Dat is op zich niet rampzalig, zolang we ons daar van bewust zijn en er concreet stappen worden gezet om deze rookgordijnen weg te blazen en die achterstand in te halen. Die analyse ontbreekt echter volledig bij sommige, zich marxistisch noemende leden van de SP. Zoals we weten worden theoretische onduidelijkheden in crisissituaties praktische problemen.
De strategie naar linkse samenwerking en een gezamenlijk programma, zoals die nu wordt vormgegeven in het gezamenlijke plan van PvdA, Groen Links en SP (met op de achtergrond steun van de Vakcentrales) dwingt ons in een “linkse”(?) coalitie van in meerderheid burgerlijke partijen. Naar rechts, om de crisis op de schouders van werkenden en de meerderheid van de onderkant van de samenleving te verdelen. Het Links Verbond in Rotterdam was een prima voorbeeld van een goede manier om tot een Verenigd Front te komen en daarna het voorspelbare verraad van de burgerlijke partijen te duiden. Als socialistische partij moeten we socialistische politiek voeren. Wij geven kritische steun aan elk voorstel dat de positie van werkenden en lagere inkomens versterkt. Maar programmatische concessies aan zogenaamd het minste kwaad verzwakken die positie en die van de partij, zoals we de laatste 12 jaar hebben kunnen meemaken. Kapitalistische problemen vragen om socialistische oplossingen. Marchanderen tussen “neoliberalisme”en keynesianisme is nu de meest gebruikelijke symboolpolitiek om ons zand in de ogen te strooien, maar het is juist onze taak als Marxisten om dit te duiden en er tegen te mobiliseren. Want als we straks in een coalitie gelokt zouden worden, kan dat de nekslag voor de partij betekenen. Niet financieel, maar wel politiek en in feite ook nog terecht. Wie zit er te wachten op nog een PvdA- achtige versie van een soort van groen links met ”liberale” politiek?
Dat maakt het debat over de komende Tweede Kamerverkiezingen en het verkiezingsprogramma zo essentieel. Er staat heel wat op het spel en de wereld staat letterlijk en figuurlijk in brand. Marxisten zijn Internationalisten. Daar horen we te beginnen. De clash tussen de VS en China, het krakende fort Europa en het toenemende protectionisme, de klimaatcrisis en de Coronapandemie zijn de overheersende invloeden van de komende periode. Het systeem scheurt op alle naden en faalt in haar publieke taak. De huidige overheersing van het kapitalistische discours in de klassenstrijd is terug te herleiden tot de crisis in de leiding van de georganiseerde arbeidersbeweging en zwakte van de invloed van het wetenschappelijk socialisme. Aan ons de taak die leemte te vullen. Naar een linkse meerderheid op een socialistisch programma.
1). https://www.sampol.be/2014/06/het-europees-minimumloon-lakmoesproef-voor-een-sociaal-europa
