Artikel uit ons Belgische zusterblad De Linkse Socialist

Wie verdient onze steun?

Zizek schreef in zijn bijzonder verwarde opiniestuk: “Het minste wat we de Oekraïners verschuldigd zijn, is onze volwaardige steun en daarvoor hebben we een sterkere Navo nodig – maar niet als verlengstuk van het Amerikaans beleid.”

De breed gedragen verontwaardiging over de Russische invasie wordt door het establishment aangegrepen om de eigen positie te versterken. De NAVO breidt uit in Scandinavië en zelfs een uitbreiding van de EU wordt, zei het erg hypothetisch, op de agenda gezet. De militaire uitgaven worden opgevoerd, ook met de groenen in de regering die daarvoor verwijzen naar de geopolitieke situatie. Het Oekraïense regime slaagt erin om van Zelenski een popster te maken, hij sprak zelfs het Glastonbury-festival toe.

Dit alles gebeurt in naam van steun aan dé Oekraïners. Alsof oorlog een einde maakt aan de tegenstellingen binnen de Oekraïense samenleving, met een regering die hard op de koopkracht inhakte voor deze oorlog en daarbij de belangen van oligarchen centraal stelde. Ook Zizek trapt met beide voeten in de val: voor hem zijn er twee kampen, dat van Poetin en dat van de NAVO. Een klassenonderscheid maken is voor hem blijkbaar iets wat enkel in vredestijd mogelijk is, terwijl oorlog natuurlijk de voortzetting van maatschappelijke strijd met andere middelen is.

Onze steun gaat uit naar de werkende klasse en onderdrukten in heel de wereld. We steunen het recht op zelfverdediging van de Oekraïense bevolking. Een democratisch georganiseerde verdediging, waarbij zoveel mogelijk mensen betrokken worden met respect voor elkaars eigenheid los van de taal die gesproken wordt, is noodzakelijk. Mensen die hun normale leven achterlaten om de wapens op te nemen, mogen nadien het initiatief voor het beheer van de samenleving niet gewoon teruggeven aan de oligarchen, laat staan aan extreemrechts dat zich voor de pandemie steevast keerde tegen werkenden die voor hogere lonen opkwamen.

We steunen de Russische anti-oorlogsactivisten die zich moedig verzetten tegen het rechtse dictatoriale regime van Poetin. En we spelen een actieve rol in anti-oorlogsinitiatieven in eigen land, onder meer met een sterke aanwezigheid op de nationale betoging eind maart.

NAVO is geen antwoord, maar deel van het probleem

De NAVO en het Westerse imperialisme vormen geen alternatief voor de Oekraïense oorlogsslachtoffers. De NAVO is niet opgezet om de belangen van de werkenden te verdedigen, maar om de imperialistische belangen van de VS te versterken. Dat is wat de NAVO sinds 1949 doet. In de vorige oorlog in Europa, die in Joegoslavië, kwam de NAVO rechtstreeks tussen met bombardementen op Belgrado, die qua brutaliteit niet moesten onderdoen voor die op Kiev door Rusland. De afgelopen jaren kwam de NAVO indirect tussen in het conflict in Oekraïne, met wapenleveringen en militaire ondersteuning.

Wij hebben ons steeds verzet tegen de NAVO en tegen militarisering. Dat betekent echter niet dat we in het nationalistische regime van Poetin enig alternatief zien. Sommigen ter linkerzijde laten zich daaraan vangen: wie tegen de NAVO is, moet wel voor Poetin of het Chinese regime zijn. Dat is een karikatuur die gebruikt wordt door delen van het establishment, maar helaas bevestigd door een klein deel van links. Ze maken dezelfde fout als Zizek, zelfs indien ze een ander imperialistisch kamp steunen. Ze zoeken het alternatief bij een ‘kleiner’ of ‘progressiever’ imperialisme, wat volgens ons wel erg pessimistisch is. Het gaat net als de oorlogspropaganda van het establishment voorbij aan die andere kracht in de samenleving: de werkende klasse die met socialistische maatschappijverandering een einde kan maken aan alle vormen van imperialisme.

Als internationalisten is het voor ons evident om samen met Russische anti-oorlogsactivisten tegen Poetin in te gaan, samen met Chinese arbeiders op te komen voor menselijke werkomstandigheden of om samen met Amerikaanse jongeren en werkenden op straat te komen tegen de aanvallen op het recht op abortus of LGBTQIA+ rechten. Dat is allemaal onderdeel van de internationale strijd tegen het kapitalisme, een systeem dat leidt tot verdeeldheid en oorlog.

Het opvoeren van militarisering is geen stap richting vrede, maar net naar meer wapengekletter en escalatie. Ons niet richten tegen de oorzaak van het probleem, het systeem, is even weinig efficiënt als onkruid wieden zonder de wortels uit te trekken.