Mark Rutte zegt niet te willen leven in een neoliberale maatschappij. Hij zegt dat we in Nederland dat niet zijn: neoliberaal. Natuurlijk ziet de VVD’er zijn beleid niet aan als neoliberaal, het is een term verzonnen door tegenstanders van het markt fundamentalisme dat in de Chileense dictatuur van 1974/1990 voor het eerst werd toegepast. Het was Augusto Pinochet die begon met massieve privatiseringen en deregulering van de economie. Kapitalistische economen noemde de massieve groei een wonder, maar verzwegen de enorme ongelijkheid die het produceerde.
Artikel door Jorein Versteege
Rechtse politici zoals Margret Thatcher en Ronald Reagan waren volledig in de ban van het nieuwe liberalisme in de economie, zoals markt fundamentalisten dat voor ogen hadden. De (vaak) bureaucratische overheid moest zich bijna volledig uit de maatschappij terug trekken. Marktwerking zou de productie van goederen oplossen en alles goedkoper en beter maken. Toen Ruud Lubbers minister president werd sloeg het neoliberalisme toe in Nederland. Lubbers was een christendemocraat, maar in hart en nier volledig overtuigd van het idee dat de markt alles beter kon dan de overheid.
Lubbers kreeg steun van de VVD en de PvdA. Het feit dat de sociaaldemocraten al in 1989 meegingen met de neoliberale golf zou genoeg zeggen over het beleid van Wim Kom vanaf 1994. Dat de VVD het neoliberalisme meteen steunde was logisch. Het liberalisme is van oudsher de meest kapitalistische ideologie. Dus toen de markt fundamentalisten opkwamen eind jaren 70 waren de liberalen meteen bereid om hun belangen te dienen.
Mark Rutte komt uit een christendemocratisch gezin dat op de Anti-Revolutionaire Partij stemde. Hij werkte enkele jaren voor Unilever en was van 1988 tot 1991 landelijk voorzitter van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democratie, de jeugdtak van de VVD. Rutte trad toe tot het hoofdbestuur van de partij en bleef daar tot 1997. Hierna was hij staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in kabinet-Balkenende 1 en 2. Dat Mark Rutte leider van de VVD werd in 2004 lag eraan dat men Rita Verdonk niet wou. Die was rechts-populistisch, iets wat het neoliberale bestuur niet zag zitten. Men koos voor de jonge Rutte, die meer ’’gematigder’’ overkwam dan Verdonk.
Het eerste kabinet van Mark Rutte was met het CDA en gedoogsteun van Geert Wilders. Die trad officieel niet toe maar wou wel steun gegeven achter de schermen. Dit kabinet hield het maar twee jaar vol, nadat de PVV merkte dat ze niet populair werden door het steunen van neoliberaal beleid. Rutte volgde namelijk trouw de lijn van Balkenende en dat beviel veel PVV stemmers niet. De extreemrechtse Geert Wilders kon het moeilijk verkopen, dat hij steun gaf aan aanvallen op de arbeidersklasse en dus trok de hypocriete PVV haar gedoogsteun in.
Het tweede kabinet Rutte kwam met steun van neoliberaal Diederik Samsom van de PvdA. Net als Wim Kok was Samsom heilig overtuigd dat de markt met rust gelaten moest worden. Het was onder PvdA leiding dat de toeslagenaffaire ontstond. Ondertussen groeide de ongelijkheid in Nederland, terwijl het aantal rijken steeds meer toenam. Grote kapitalistische families werden steeds rijker, vooral omdat de politiek beleid voert dat hun goed uitkomt.
Kabinet Rutte drie bestond uit vier neoliberale partijen; VVD, CDA, D66 en ChristenUnie. Hun beleid bleef vooral gericht op het kapitalisme in stand te houden en beleid te voeren in het voordeel van het bedrijfsleven. De VVD is hierin altijd het meest eerlijk geweest, terwijl CDA, D66 en ChristenUnie hun rechtse politiek maskeerden onder het mom van regeringsverantwoordelijkheid durven nemen. Als neoliberalen praten over ’’regeringsverantwoordelijkheid’’ betekent dat vooral; idealen opzij zetten voor een neoliberaal kabinet!
Dat we helaas in 2022 nog zitten met Mark Rutte komt door de Covid-19 crisis. Mark Rutte wist zichzelf neer te zetten als ’’daadkrachtig’’ wat helaas veel stemmers overtuigde. Ondanks genoeg wanbeleid, was er geen politieke partij die een alternatief op de VVD en haar rechtse bondgenoten kon bieden. Gevestigd links bleek opnieuw niet in staat om 12 jaar Mark Rutte tegen hem te gebruiken. Vooral de SP heeft met het royeren van jonge socialisten (ROOD) bewezen geen socialistische partij te zijn.
12 jaar Mark Rutte zijn geen pretje. Er is meer ongelijkheid en ook meer armoede, terwijl Nederland tot de rijkste Europese landen behoort. Meer mensen moeten naar de voedselbank en het aantal energiearmen zal stijgen tot zeker 1,5 miljoen, misschien wel 2.000.000. Mark Rutte ziet het probleem niet. Hij is tevreden met hoe hij Nederland geleid heeft. Dit is ook alleen mogelijk omdat andere neoliberale partijen hem steunen. CDA, D66, PvdA, ChristenUnie, deze partijen zijn de grootste bondgenoten van de VVD al 12 jaar. Een stem op deze partijen is een stem voor Mark Rutte steeds geweest.
Natuurlijk stelt Rutte het belang van grote bedrijven boven die van mensen. In zijn neoliberale visie zijn de bedrijven de economische stuurkracht. Bedrijven maken maatschappijen en deze bedrijven moesten vooral ten vriend gehouden worden door overheden. De staat moet er voor bedrijven zijn, voor de ondernemers. Dat is de kern van het neoliberalisme, de overheid is er enkel om de vrijheid van de kapitalisten te waarborgen. Rutte steunt ook buitenlandse bedrijven in de zin dat hij geen waarde hecht aan nationalistisch kapitalisme dat we zien bij Wilders en Baudet. Hij weet dat het kapitalisme internationaal is en daarom steunde hij TTIP en CETA.
Eigenlijk voert Mark Rutte trouw de lijn voort die Ruud Lubbers in 1981 begonnen is. Daarom is er ook niet veel verschil tussen Lubbers, Kok, Balkenende en Rutte. Al deze kabinetten hebben één ding gemeen; ze dienen het bedrijfsleven en geloven in het neoliberalisme als leidende dogma. De Nederlandse samenleving die deze neoliberale kabinetten in 41 jaar opgebouwd hebben, is gebaseerd op uitbuiting, hebzucht en ongelijkheid. Arbeiders worden tegen elkaar opgezet en bij velen heerst stress en wanhoop door stagnerende lonen en stijgende lasten.
12 jaar Mark Rutte is geen pretje. Er is meer ongelijkheid en meer wanhoop. Maar er zijn ook meer miljonairs en het Nederlandse kapitalisme staat (nog) sterk, dat is waar Rutte altijd trots op kan zijn. Daarom pleiten wij revolutionair socialisten voor een alternatief op het neoliberalisme van premiers zoals Lubbers, Kok, Balkenende en Rutte. We zeggen dat het niet uitmaakt of een premier uit de liberale, christendemocratische, sociaaldemocratische of groene hoek komt. Ze dienen allemaal de huidige machtsstructuren. Daarom is een nieuwe arbeiderspartij nodig.
Socialistisch Alternatief ziet dat de arbeidersklasse moet vechten zonder een eigen politieke partij, zonder strijdbare vakbonden, tegen een regering en kapitalistenklasse die overal de overmacht in hebben. Toch is het belangrijk dat er gevochten wordt voor een noodprogramma. Want door inflatie, extreme energieprijzen en verhoogde voedselprijzen wordt het steeds moeilijker om rond te komen. Wij pleiten bijvoorbeeld voor; volledige prijscompensatie met controle van de werkende klasse, minimumloon tot 15 euro per uur of 2470 euro bruto per maand!
Andere eisen zijn; Een plan van massale publieke investeringen in het uitbreiden en gratis maken van openbare diensten als openbaar vervoer, kinderopvang, onderwijs, gezondheidszorg. Nationalisatie van de volledige energiesector, het bevriezen van alle huurprijzen, massale bouw van sociale huisvesting om de vastgoedmarkt niet aan de willekeur van huisjesmelkers en speculanten over te laten.
Natuurlijk zal Mark Rutte en zijn bondgenoten (inclusief de PvdA) al deze eisen afwijzen. Ze zouden ’’te duur’’ zijn is hun leugen. In werkelijkheid is er genoeg geld, het ligt alleen bij een minderheid die door Rutte en zijn regering voortdurend met rust gelaten worden!
