Werkende klasse mobiliseren om de eedaflegging van Lula te verzekeren en rechten af te dwingen.
Bolsonaro is bij de Braziliaanse presidentsverkiezingen verslagen. Dit betekent een overwinning voor de arbeiders en alle arme en onderdrukte mensen.
Reactie door LSR, ISA in Brazilië
De overwinning van Lula, de kandidaat van de Arbeiderspartij (PT) en de coalitie ‘Brazilië van de Hoop’, was met een kleine marge in een strijd die dramatisch bleef tot het laatste moment. Het verschil bedroeg minder dan 2% van het totale aantal geldige stemmen.
Bolsonaro werd verslagen ondanks alle manoeuvres en misdaden die hij pleegde in een van de smerigste campagnes in de geschiedenis van Brazilië. Hij gebruikte de staatsmachine op talloze manieren in zijn eigen dienst. Het voorbeeld van de federale snelwegpolitie die werd aangestuurd om te verhinderen dat kiezers zich op de verkiezingsdag konden bewegen naar regio’s waar Lula in het voordeel was, is slechts één voorbeeld. Politiek geweld en intimidatie waren wapens die het Bolsonarisme in deze campagne systematisch gebruikte. Om nog maar te zwijgen van de lawine van nepnieuws, laster en manipulatie die door extreemrechts werd gepromoot.
De arbeidersklasse en de arme, lijdende en onderdrukte bevolking van dit land hebben het recht om te vieren. Bolsonaro was een tragedie voor miljoenen Brazilianen. Zijn aanpak van de pandemie en van de economie was misdadig en veroorzaakte doden, honger en wanhoop. Ook zijn beleid ten aanzien van het Amazonegebied en de inheemse volkeren en quilombolas (plattelandsgemeenschappen van voormalige slaven) was misdadig. Zijn regering betekende een permanente en systematische aanval op vrouwen, zwarten en LGBT+ mensen. Democratische vrijheden werden tijdens zijn regering bedreigd en aangevallen.
Zelfs als we het vermogen van de arbeiders en het volk om te vechten kennen, weten we dat een herverkiezing van Bolsonaro moeilijkere omstandigheden zou hebben gecreëerd voor de strijd om Brazilië om te vormen in de richting die wij willen, van sociale gelijkheid, van het einde van racisme, seksisme en alle vormen van discriminatie, van de verdediging van het milieu, van de arbeidersdemocratie, van het socialisme.
Voor dit alles moet zijn nederlaag enthousiast worden onthaald. We mogen echter niet vergeten dat de verkiezingsnederlaag van Bolsonaro geen einde maakt aan onze problemen. Het Bolsonarisme als reactionair politiek en sociaal verschijnsel en als bedreiging zal in de Braziliaanse samenleving blijven bestaan. Het heeft laten zien dat het sociale wortels heeft en een politieke en electorale kracht die niet van het ene op het andere moment afbrokkelt. Na overwinningen in deelstaten als São Paulo, Rio en Minas Gerais zal hij bovendien een belangrijke basis hebben in het parlement.
Als de verkiezingen voorbij zijn, zal Brazilië nog dieper wegzakken in een economische crisis en zal er een echte sociale bom ontploffen. Extreemrechts zal proberen van deze situatie te profiteren. De ervaring van andere landen en de geschiedenis van Brazilië zelf laten zien hoe deze reactionaire krachten kunnen profiteren van situaties waarin krachten die als ‘progressief’ worden beschouwd, eenmaal aan de macht, niet aan de eisen van het volk voldoen en zorgen voor frustratie onder de meerderheid van de bevolking.
Om dit te voorkomen is het van fundamenteel belang dat we lessen trekken uit de ervaring met de strijd tegen het Bolsonarisme, uit de fouten en successen, en conclusies trekken over wat er in de komende periode nodig is.
Als Lula won, kwam dit niet door het erg brede front dat hij vormde met de zogenaamde ‘democratische’ rechterzijde, waarbij hij het programma van sociale verandering in grote mate opofferde. De eerste ronde maakte duidelijk dat de alliantie met rechts – zo was de rechtse Alckmin kandidaat vice-president – geen extra stemmen opleverde, zelfs niet in São Paulo waar Alckmin gouverneur van de deelstaat was. Bovendien is het nu al duidelijk dat deze rechterzijde die in de toekomst regering-Lula aanwezig zal zijn, een obstakel vormt voor een beleid van sociale en politieke verandering.
Lula won omdat de meerderheid van de bevolking van Brazilië zich verzette tegen Bolsonaro. Om in overeenstemming te zijn met dit sentiment moet Lula een programma van radicale transformatie van de Braziliaanse samenleving doorvoeren. Dit is de enige manier om de door Bolsonaro misleide sociale basis van arbeiders aan te trekken en te voorkomen dat het Bolsonarisme in de toekomst met meer kracht terugkeert.
Lula heeft de verkiezingen gewonnen ondanks het feit dat hij een strategie van mobilisatie en strijd van de arbeidersklasse heeft geweigerd en liever leunde op de instellingen van het huidige politieke systeem. We zagen op de verkiezingsdag hoe de schuchterheid en terughoudendheid van de Hoge Kiesraad bij het aanpakken van Bolsonaro’s verkiezingsmisdaden bijna alles in gevaar bracht. We kunnen alleen vertrouwen op de georganiseerde kracht van de arbeidersklasse en het gemobiliseerde volk.
Vanaf nu is het de centrale taak van de arbeiders en het volk, de sociale bewegingen en links, om elke couppoging van Bolsonaro te voorkomen tot de dag van de eedaflegging van Lula. Dit kan het best door arbeiders te mobiliseren om de onmiddellijke bestraffing van Bolsonaro te eisen voor de misdaden die hij al heeft begaan. Bolsonaro kan niet ongestraft blijven, dat zal alleen maar leiden tot verdere aanvallen in de toekomst.
Daarnaast is het essentieel dat de vakbonden, sociale bewegingen en links zich voorbereiden op het afdwingen van sociale verworvenheden en rechten in de strijd. Deze zullen niet worden overhandigd door de toekomstige regering. Ze zullen door strijd moeten worden veroverd.
Lula’s regering moet op 1 januari beginnen onder druk van georganiseerde en gemobiliseerde massabewegingen. Een dergelijke benadering zal de strijd tegen Bolsonaro’s uiterst rechtse oppositie alleen maar ten goede komen. Het kan zowel Bolsonaro tegen de muur houden als de invloed van neoliberaal rechts binnen Lula’s regering bestrijden.
Om al deze redenen is strijd nu nog noodzakelijker! We moeten het Bolsonarisme op straat verslaan, nieuwe overwinningen en rechten behalen en strijden voor een socialistisch alternatief in Brazilië.
