De afgelopen zeven maanden, sinds de gebeurtenissen van 7 oktober, hebben studenten, arbeiders en allerlei activisten geprotesteerd tegen de genocidale oorlog, bezetting, blokkade en militaire onderdrukking van Palestijnen. Het bloedbad in Gaza, en nu ook met een bezorgd oog specifiek op Rafah, moet worden begrepen als een gevolg van het imperialistisch kapitalistisch systeem dat kapitaal en winst prioriteit geeft boven mensenlevens. Het resultaat: 34.000 doden en minstens twee keer zoveel gewonde burgers, waaronder veel kinderen en vrouwen.
Artikel door Celinka
Gezien deze extreme onrechtvaardigheid en schending van mensenlevens wordt de noodzaak van georganiseerde actie en internationale solidariteit nog dringender. Dit is niet alleen een erkenning die tot actie aanzet onder brede lagen van studenten en werkenden in de VS of Israël, maar ook in Nederland. Overal ter wereld zijn solidariteitsbewegingen op gang gekomen, met extreem staatsgeweld en repressie, maar dat heeft de studenten niet ontmoedigd om verder te gaan.
Hoewel ze ten onrechte beschuldigd worden van antisemitisme en het veroorzaken van onrust, zijn studenten aan de Universiteit Utrecht, de Universiteit van Amsterdam, Groningen, Leiden, Wageningen en ook universiteitsstudenten in Eindhoven en Nijmegen begonnen met het organiseren van anti-oorlogsprotesten, sit-ins, student walkouts, barricades en kampementen op en buiten de campus.
Acties aan de Radboud Universiteit
Voor veel mensen is het beëindigen van een oorlog een kwestie van politici en natiestaten die hun geschillen oplossen en tot een overeenkomst komen, maar de methoden waarmee je kunt bijdragen aan een staakt-het-vuren gaan verder dan liberale democratie.
Nijmegen voor Palestina, een collectief georganiseerd door studenten en medewerkers van de Radboud Universiteit, activisten van radicale organisaties zoals ROOD, wijst op de rol die universiteiten als centra van kennisproductie hebben in het bijdragen aan de erfenis van deze koloniale geweldsstructuur, en dringt er daarom bij de universiteit op aan om de oorlog van Israël tegen Gaza openlijk te veroordelen, en dit op te volgen met concrete consequenties tegen Israël.
Op dit moment is het onduidelijk in hoeverre de universiteit Israël en de oorlog financiert, aangezien het universiteitsbestuur deze informatie nog niet openbaar heeft gemaakt. Maar enkele directe banden suggereren dat de lijst wel eens lang kan zijn. Op het eerste gezicht werkt Radboud samen met de Hebreeuwse Universiteit en de Universiteit van Tel Aviv. De campus gebruikt computers van HP, een bedrijf dat erom bekend staat computerhardware te leveren aan het Israëlische leger. Zelfs na 7 maanden aandringen van studenten en medewerkers voor een volledige lijst, kiest de universiteit ervoor om te zwijgen en het proces te vertragen.
Wat begon als een petitie getiteld “Een oproep tot actie door studenten en medewerkers van Radboud: Onze eisen voor Palestina”, die meer dan 600 handtekeningen opleverde, is nu veranderd in een kampement met meer dan 70 tenten, dat dagelijks groeit. Dit is het resultaat van eindeloze onderhandelingen en frustraties die zich hebben opgestapeld in de afgelopen 7 maanden waarin Radboud niet heeft voldaan aan de eisen van Nijmegen voor Palestina. De lijst met eisen is eenvoudig en beknopt, je kunt ze lezen op de voorkant van de spandoeken en in de brief aan het bestuur:
- Veroordeel de genocide op het Palestijnse volk. Laat de neutraliteitsretoriek varen. Er mag geen ruimte zijn voor het tolereren van genocide en misdaden van internationaal recht.
- Onthul alle banden met Israëlische universiteiten, onderzoeksinstellingen en bedrijven die profiteren van genocide, apartheid en de uitbuiting van het Palestijnse volk en hun land.
- Steun Palestijnse studenten en universiteiten
- Boycot. Stop alle academische samenwerking met medeplichtige Israëlische instellingen.
- Desinvesteer. Stop alle contracten met en desinvesteer van medeplichtige Israëlische bedrijven en internationale bedrijfsfondsen.
Met slogans als “Schaam je Radboud- je hebt bloed aan je handen!”, “Onthullen! Desinvesteer! We zullen niet stoppen, we zullen niet rusten!”, en het herhaaldelijk roepen van “Cut the ties!”, wordt de boodschap die de studenten en medewerkers proberen over te brengen heel duidelijk.
Het verzet van de media heeft geprobeerd deze eisen en praktijken uit hun verband te rukken en te framen als antisemitisch. Gelderland.nl schrijft bijvoorbeeld: “Een aantal studenten met een Joods-Israëlische achtergrond voelt zich op de campus van de Radboud Universiteit niet veilig, omdat pro-Palestina-activisten zich nadrukkelijk manifesteren. Uit angst verzwijgen ze hun visie op het gewelddadige conflict tussen Israël en de Palestijnen en verbergen ze hun Joodse identiteit, vertellen Bram en Sem: ‘Het wordt een vijandige omgeving’.”
De organisatoren en aanhangers van Nijmegen voor Palestina zijn ervan beschuldigd een vijandige omgeving voor Joodse studenten te creëren of zelfs Joden de schuld te geven van de oorlog in Gaza. Dat druist echter in tegen alle waarden van dit collectief van studenten en medewerkers. Ze benadrukken dat het cruciaal is om kritiek op de Israëlische staat en het zionisme als een vorm van nationalisme te onderscheiden van kritiek op Joden. Er zijn Joodse mensen georganiseerd binnen deze beweging die de respectvolle manier prijzen waarop de genocidale oorlog wordt geanalyseerd en besproken, zonder vijandigheid te bespeuren. Na het kampement was de berichtgeving in de media steeds meer ondersteunend en positief, maar dit werd meteen ook geïnstrumentaliseerd tegen andere kampen in Nederland, zoals in Amsterdam, die als ‘slecht’ werden afgeschilderd in vergelijking met Nijmegen. In het algemeen geldt: het is belangrijk om je niet te laten ontmoedigen door dergelijke rechtse aanvallen.
Oekraïne vs Palestina – Hypocrisie ontmaskerd
De kritiek op Radboud is hard: veel van de betrokken activisten leggen bloot hoe anders er op de situatie in Palestina is gereageerd dan toen Rusland de aanval op Oekraïne inzette. Terwijl Radboud voor Oekraïense studenten schreef: “De Radboud Universiteit is er voor alle studenten die geraakt worden door de huidige oorlog in Oekraïne”, ziet de reactie voor Palestijnse studenten er heel anders uit: “Wanneer individuele studenten of medewerkers contact opnemen met de Radboud Universiteit voor hulp, willen we per geval bepalen of maatwerk mogelijk is.”’ Verder schrijft Radboud: “Voortzetting van persoonlijk contact en samenwerking met Russische en Wit-Russische onderzoekers moet per geval door onderzoekers zelf worden beoordeeld.” Voor Israël gelden niet dezelfde beperkingen, integendeel. In reactie op de zich opstapelende protesten op de campus schrijft het College van Bestuur: “In het algemeen zien we internationale samenwerkingscontacten tussen academisch personeel als een kans om een open communicatielijn te behouden, zelfs in tijden van conflict.” De studenten en het personeel zijn bezorgd over dergelijke verschillen, omdat ze het racisme blootleggen dat gepaard gaat met het westerse kapitaal. De normen voor de manier waarop de universiteit de witte christelijke slachtoffers behandelt, verschillen enorm van de behandeling van de donkere moslim-Arabische slachtoffers van Gaza, wat beschamend is voor een verondersteld “linkse” universiteit die waarden zoals solidariteit en dekolonialisme onderwijst. Het zijn ook de materiële relaties van het kapitaal die deze verschillende reacties vormgeven. Omdat Rusland een “vijandig” kapitalistisch blok is, dat niet wordt begunstigd door het Westerse kapitaal, kwamen de sancties tegen hen vanzelf. Hetzelfde kan niet gezegd worden van Israël, dat een sterke bondgenoot is van het westerse kapitalistische blok en de westerse belangen veilig stelt en als uitvalsbasis fungeert in het Midden-Oosten.
Wat politieke organisaties kunnen doen
Het kampement kwam tot stand door ongelukkige omstandigheden, maar is verre van triest en grijs. Revolutionaire geest, hoop, maar ook woede vertaald in een drive om te leren en te handelen hangt in de lucht. De studenten zijn erin geslaagd om structuren te organiseren die deze vorm van protesteren mogelijk maken, zoals het oprichten van comités met verschillende verantwoordelijkheden of het geven van juridische training in geval van arrestatie. Ze hebben anderen gemobiliseerd en zijn erin geslaagd een menigte te bewegen om solidair te zijn met Palestina. Politieke workshops en informatieve seminars en lezingen onder leiding van studenten en personeelsleden, culturele uitwisseling, samenkomsten om spandoeken te maken, tekst, muziek, dans en eten creëren een sterk gevoel van saamhorigheid. Het kamp heeft ook gediend als springplank voor veel jongeren om zich te organiseren en solidariteitsnetwerken op te bouwen. Dit laat zien wat gemobiliseerde massa-actie kan bereiken, niet alleen op het niveau van bewustzijn, maar ook op het niveau van politieke praktijk.
Veel van de politieke impact begint al zichtbaar te worden: sommige universiteiten zijn al begonnen met het geven van concessies aan studentenbewegingen, en binnen afzienbare tijd zal Radboud de banden bekendmaken. Dit zal gebeuren zodra ze een volledig geïnventariseerde lijst hebben (als ze deze belofte nakomen). Een groot deel van de docenten is erg meegaand met de demonstranten, door extracurriculaire bijeenkomsten aan te bieden voor het geval een student een college mist vanwege politieke betrokkenheid of door deadlines voor tentamens te verlengen.
De solidariteit die uit dit kampement is voortgekomen is ongeëvenaard en met Socialistisch Alternatief kunnen we zulke ontwikkelingen alleen maar steunen. De studenten zijn het met ons eens: hun zichtbaarheid en werk heeft vruchten afgeworpen. Als de aanvallen op vreedzame demonstranten door de politie, in gang gezet door de Colleges van Bestuur in Amsterdam en Utrecht, ons één ding hebben laten zien, dan is het wel dat er een grote vrees is voor wat kan bereikt worden als iedereen zich verenigt in protest. Ook in Radboud leest het antwoord van het bestuur als een angstig pleidooi voor de demonstranten om vreedzaam te blijven. Het is duidelijk dat de collectieve inspanning van Nijmegen voor Palestina de universiteit raakt en in staat is om verandering teweeg te brengen.
Protestacties, walkouts, sit-ins, stakingen, kampementen werken! En de strijd moet worden uitgebreid. Meer universiteiten moeten zich bij de strijd aansluiten. Om de besturen te dwingen onze eisen in te willigen, moeten docenten en vakbonden meedoen. Racistische uitbuiting, oorlog en imperialisme zijn inherent aan het kapitalistisch systeem.
Alleen een verenigde beweging van studenten, personeel en arbeiders kan voor duurzame verandering zorgen – om een maatschappij op te bouwen die prioriteit geeft aan mens en milieu, vrij van winstbejag, sociale ongelijkheid en oorlogen. We hebben een socialistische samenleving nodig.