Soedan is het nieuws omtrent het vreselijke geweld tegen de zwarte bewoners. Al voor de huidige burgeroorlog vond een genocide plaats in het westen van het land, in de provincie Dafur. Hier pleegde regeringssoldaten en Arabische milities massamoorden op zwarte Soedanezen tussen 2003 en 2008. In de huidige burgeroorlog zijn het vooral de Snelle Ondersteuningstroepen (RSF) die racistische moorden plegen in de stad El Fasher.
Anglo-Egyptisch Soedan en Republiek Soedan 1899-1969
Om de huidige genocide te begrijpen moeten we terug naar 1899. In dat jaar voegde het Britse imperialisme met dwang alle Soedanese koninkrijken samen tot één protectoraat. Officieel zouden Egypte en Groot Brittannië samen de bevoegdheid hebben over Anglo-Egypitsch Soedan. In werkelijkheid waren het de Britten die de meeste politieke controle over Soedan zouden bezitten. Egypte werd in 1922 een eigen koninkrijk, maar zou min of meer een vazalstaat van de Britten blijven tot 1953. Op 1 januari 1956 erkende het Britse imperialisme de onafhankelijke van de Republiek Soedan. Ismail al-Azhari werd de eerste onafhankelijke Soedanese minister president.
Het nieuwe land werd al snel onrustig. Er waren politieke meningsverschillen over hoe het onafhankelijke Soedan eruit zou zien. Sommigen wouden het Britse districten systeem invoeren, anderen wouden een presidentiële unitaire staat. Dit botste weer met Afrikaanse Soedanezen die vreesde voor Arabische politieke en culturele overheersing. Abdallah Khalil (de tweede premier en opvolger van Ismail al-Azhari) had in november 1959 genoeg van de politieke onrusten. Hij greep de macht met generaal Ibrahim Abboud en maakte van Soedan een militaire dictatuur.
Die militaire dictatuur werd in het begin positief ontvangen. Velen hoopte dat het leger voor rust en stabiliteit zou zorgen. Het vertrouwen in de kapitalistische politici was tot een diepte punt gezakt en types zoals Ibrahim Abboud leken betrouwbaar, omdat ze zich buiten de politieke ruzies gehouden hadden. Maar zoals bij elke militaire dictatuur werd dwang en geweld een noodzaak om aan de macht te blijven. Abboud was een Arabische nationalist en zijn voorkeur lag bij de Arabische noordelijke bevolking. In het zwarte Afrikaanse zuiden moest men niets hebben van dat Arabische nationalisme. Men negeerde de bevelen vanuit Khartoum wat de onrusten alleen maar deed versterken.
De Democratische Republiek Soedan 1969-1985
In mei 1969 greep kolonel Gaafar Muhammad an-Nimeiry de macht. Hij deed dit volgens het model van Nasser in Egypte. Er kwam een Revolutionaire Commandoraad die alle politieke en economische besluiten nam. Soedan werd hernoemt en kreeg een nieuwe vlag. Deze vlag gebruikt de Pan Arabische kleuren om vooral de nadruk te leggen op het Arabische nationalisme, dat an-Nimeiry uitstraalde. Vanaf mei 1969 noemde men zich de Democratische Republiek Soedan. Op papier moest het land een seculier Arabisch “socialistische” natie voorstellen. De economie kwam onder staatscontrole te staan, maar van democratische participatie van werkenden was geen spraken. Het land bleef de facto een militaire dictatuur.
Om een einde te maken aan het ’’zuidelijke probleem’’ stichtte kolonel Gaafar an-Nimeiry de Zuid Soedanese Autonome Regio in 1971. Hier zouden de Afrikaanse Soedanezen onder autonomie kunnen leven. Hierna richtte an-Nimeiry zich op de Arabische stammen en begon hij steeds meer islamitische wetten in te voeren. In 1983 besloot de militaire overheid dat de zuidelijke autonomie opgeheven moest worden. Het resultaat was dat de zwarte bevolking zich verenigde in het Soedanese Volksbevrijdingsbeweging, die wist in 2005 de macht te krijgen over het zuiden en stichtte de Republiek Zuid Soedan in 2011.
De Republiek Soedan vanaf 1985
Terwijl in het zuiden een burgeroorlog begon tussen de Soedanese Volksbevrijdingsbeweging en het regeringsleger van de Democratische Republiek Soedan, verloor Gaafar an-Nimeiry ook de steun van zijn Arabische bondgenoten. Ondanks dat hij het land had hernoemt in Republiek Soedan en de seculiere wetgeving had vervangen door de Sharia, kon dat zijn neergang niet stoppen. Na massieve protesten in Khartoum tegen prijsverhogingen, besloot het militair om hun icoon te dumpen. Generaal Abdel Rahman Suwar al-Dahab nam het roer over en zorgde voor vrije verkiezingen. Op 6 mei 1986 werd Ahmed al-Mirghani democratisch gekozen tot President.
Het militair echter hield niet van deze Ahmed al-Mirghani. Daarnaast volgde de nieuwe civiele overheid trouw de lijn van het IMF, die eiste neoliberaal beleid namelijk privatisering en deregulering van de economie. Militairen vonden ook dat ze niet genoeg steun kregen om de Soedanese Volksbevrijdingsbeweging te verslaan in het zuiden. Omar Hassan Ahmad al-Bashir en enkele officieren besloten een staatsgreep door te voeren en grepen de macht in 1989. Deze officieren vonden dat Soedan een Arabische islamitische staat moest voorstellen. Omar al-Bashir zou zich ontwikkelen tot een genocidale leider, die Arabische milities los liet op de zwarte inwoners van de provincie Dafur.
Ondanks felle internationale kritiek bleef Omar al-Bashir aan de macht tot 2018. Toen werd ook hij gedumpt door het militair net zoals ze Gaafar an-Nimeiry opzij hadden gezet. Na jaren van zelfverrijking en mismanagement kwamen de noord Soedanezen in opstand. Ondanks beloftes over democratie greep het militair na drie jaar weer de macht. Dit gebeurde in oktober 2021 onder generaal Abdel Fattah al-Burhan, een oude strijdmakker van Omar al-Bashir.
Massamoorden in Dafur en El Fasher
De provincie Dafur is net als de Republiek Zuid Soedan (onafhankelijk sinds 2011) onderontwikkeld. De Arabische heersers in Khartoum toonde weinig interesses in de ontwikkeling van de zwarte Afrikaanse gebieden. In 2003 woonde er ongeveer zes miljoen mensen verdeeld in Arabische stammen en de zwarte Fur, Masalit en Zaghawa. Langdurige droogte speelt een grote rol. Water is schaars en voedsel is moeilijk te verbouwen. Dictator Omar al-Bashir kreeg te maken met twee Afrikaanse verzetsbewegingen, het Bevrijdingsfront Darfur en het Beweging voor Rechtvaardigheid en Gelijkheid. In reactie hierop gaf Khartoum wapens aan verschillende Arabische stammen om oorlog te voeren tegen de Afrikaanse verzetsbewegingen.
De Janjaweed was een militie die met goedkeuring van Omar al-Bashir een massamoord pleegde in Dafur. Uit deze militie zijn de hedendaagse Snelle Ondersteuningstroepen (RSF) ontstaan. De Arabische Janjaweed ging over tot het etnisch zuiveren van Dafur in 2003. Daarbij werden drie miljoen zwarte Soedanezen verjaagd en minimaal 500.000 vermoord. Niet enkel de Janjaweed pleegde de massamoorden, ze werden daarbij ondersteund door de regeringssoldaten van al-Bashir. Nadat ze hun genocide hadden uitgevoerd mochten Janjaweed leden toetreden tot het leger. Ze werden de RSF, een speciale eenheid van de Soedanese strijdkrachten.
Toen al-Bashir in 2018 omver werd geworpen kwam het tot conflict tussen de RSF leiding en het nieuwe militaire bewind van Abdel Fattah al-Burhan. Op 15 april 2023 begonnen RSF soldaten aan een burgeroorlog. Ze drongen zelfs door tot Khartoum voordat ze teruggedreven werden. In oktober 2025 trok de groep de stad El Fasher binnen nadat het regeringsleger op de vlucht sloeg. Hier pleegde de RSF/Janjaweed vreselijke misdaden tegen de zwarte bevolking. Door hun racisme zien ze de zwarte inwoners aan als minderwaardig. Vermoed wordt dat ze in een maand tijd tussen de 2.000 en 10.000 mensen vermoord hebben!
Waarom is er zo weinig internationale aandacht voor Soedan?
Soedan is veel minder in het nieuws dan Palestina. Dat komt omdat de Snelle Ondersteuningstroepen (RSF) een machtige bondgenoot hebben, de Verenigde Arabische Emiraten (VAE). De genocidale RSF/Janjaweed wordt bewapend door de bondgenoten van het ’’vrije democratische westen’’ en daarom wordt er niets gedaan. Dit omdat de VAE een bondgenoot van het westen is en de VS/EU zwijgen graag om hun vrienden te beschermen. We weten dit ook van de genocide in Gaza. Israël mag nog steeds doorgaan met hun terreurdaden van Donald Trump, terwijl westerse regeringsleiders de andere kant op kijken.
De Arabische wereld doet hetzelfde met Soedan. Het zijn Arabieren die misdaden tegen de Afrikaanse bevolking van Soedan plegen en dus zwijgen de hypocriete Arabische leiders. Gelukkig komt er wel protest van Arabische en Afrikaanse Soedanezen in het buitenland. Maar hun protest is geen Hot News voor de kapitalistische media. De massamoorden van de RSF/Janjaweed kunnen enkel plaats vinden door het zwijgen van het westen en de steun die de VAE geeft aan de genocide plegers!
Wat is het socialistische alternatief voor Soedan?
Revolutionair socialisten staan aan de kant van de werkenden, baanlozen en slachtoffers van de genocide. Wij verwerpen de militaire regering, de RSF/Janjaweed, de VAE en hun westerse bondgenoten. Onze visie is dat van een democratisch socialistisch Soedan voor Arabische en Afrikaanse Soedanezen. De Republiek Zuid Soedan die in 2011 is opgericht blijkt net zo instabiel en niet werkend als de noordelijke Republiek Soedan!
Onze standpunten zijn:
- Internationale sancties tegen de VAE die wapens stuurt naar de RSF/Janjaweed
- Internationale sancties tegen de militaire overheid in Khartoum
- Werkenden en baanlozen moeten zelf de macht grijpen, geen vertrouwen in de bestaande politici
- Wij staan voor de opheffing van de noordelijk en zuidelijke kapitalistische staten
- Wij staan voor de opheffing van de RSF/Janjaweed, het regeringsleger en alle milities
- Alleen democratische controle van werkenden en baanlozen kan voor vrede en vooruitgang zorgen
- Wij erkennen dat vooruitgang onder het kapitalisme niet mogelijk is
- Een socialistisch alternatief vereist de nationalisatie van de productie middelen en grootste bedrijven
- Alleen een democratische planeconomie kan de economie plannen voor de miljoenen en niet voor corrupte politici en militairen
