De media waarschuwen voor een winter van ontevredenheid. De brandstofcrisis maakt het moeilijk voor boze automobilisten om aan benzine te komen. Tankstations zijn leeg. Essentiële werkenden, zoals het personeel in de zorg, het onderwijs of de sociale sector, hebben moeilijkheden om op het werk te geraken. Premier Johnson reageerde door tijdelijke werkvisa aan te bieden aan 5000 vrachtwagenchauffeurs uit de EU en dit voor drie maanden tot aan kerstmis. Misschien is hij de lange rij vrachtwagens in Dover vorig jaar vergeten? Toen hadden duizenden chauffeurs moeite om thuis te geraken voor kerstmis.
Door Mike Forster (Socialist Alternative, onze zusterorganisatie in Engeland, Wales en Schotland)
Operatie Escalon
De regering zette het leger standby en startte ‘operatie Escalon’ waarbij 80 legertrucks worden ingezet. De concurrentie tussen de oliemaatschappijen werd versoepeld zodat alle tankstations meer brandstof kunnen krijgen. De eigenaars van de olieraffinaderij Stanlow, goed voor een zesde van de Britse brandstof, zijn in crisisonderhandelingen met de regering verwikkeld over een onbetaalde BTW-factuur van 223 miljoen pond. Die factuur kan tot de ondergang van het bedrijf leiden. Wellicht zal de regering tussenkomen om het bedrijf te redden. Dat deed de regering eerder ook met het Amerikaanse bedrijf FC Fertilisers, dat goed is voor een grote CO2-uitstoot.
Natuurlijk is er nu sprake van woekerwinsten met brandstofprijzen die tot 1,40 pond per liter kosten. Dit zal nog verder toenemen nu een vat olie 80 dollar kost, in vergelijking met minder dan 40 dollar een jaar geleden. De media voorspellen een ‘perfecte storm’ voor de conservatieve regeringspartij die nu geconfronteerd wordt met meerdere tekorten en crises.
Oorzaken brandstofcrisis
De Tories proberen de schuld te geven aan “paniekaankopen”, wat misschien een tijdelijke factor is, maar in werkelijkheid broeit deze crisis al jaren. De Road Haulage Association (RHA) schreef Johnson al in juni om hem aan te sporen “beslissende stappen te ondernemen om het tekort van 100.000 vrachtwagenchauffeurs aan te pakken,” en beschreef de toeleveringsketens als “fijn uitgebalanceerd.” Vorige week probeerde de regering de RHA ervan te beschuldigen paniekaankopen uit te lokken. In werkelijkheid is het aantal gekwalificeerde vrachtwagenchauffeurs de laatste vijf jaar stelselmatig gedaald.
Voormalige chauffeurs blijven op sociale media onmenselijke arbeidsomstandigheden beschrijven. De voorzitter van de Nederlandse vakbond zei in een radio-interview dat “chauffeurs uit heel Europa alle vertrouwen verloren hebben in deze bedrijfstak die al ziek was en geplaagd werd door uitbuiting.” Chauffeurs moeten in hun eigen cabine slapen, vaak zonder sanitaire voorzieningen, benzinestations zijn veel te duur en hebben geen basisvoorzieningen, en van chauffeurs wordt verwacht dat zij voor hun eigen onderdak betalen. Geen wonder dat 25.000 Europese chauffeurs na Brexit naar huis zijn teruggekeerd om te werken.
Covid-19
Natuurlijk is Covid ook een factor die meespeelt. De Driver & Vehicle Licensing Agency (DVLA) heeft een enorme achterstand bij het uitvoeren van rij-examens die tijdens de pandemie zijn geannuleerd. De Tories proberen deze nu versneld uit te voeren, maar in werkelijkheid zullen de problemen niet opgelost geraken door de snelle oplossingen die Johnson nu bedenkt. Hij heeft zelfs gesuggereerd dat chauffeurs langer zouden mogen werken, wat zeer onveilig zou zijn en een mogelijk recept voor verdere rampen.
Meer in het algemeen laat deze crisis zien dat grote delen van de economie nog steeds afhankelijk zijn van fossiele brandstoffen, die de vernietiging van het klimaat in de hand werken. Zij legt de oppervlakkige aard bloot van de groene retoriek van de regering. Die retoriek dient als een dun laagje groen vernis boven een beleid dat weigert in te gaan tegen de belangen van de grote kapitalistische monopolies die een bedreiging vormen voor de leefbaarheid van de planeet.
Winter van ontevredenheid?
De afgelopen dagen stonden de media vol berichten over de dreiging van een tekort aan gas. Er zijn al 13 energiebedrijven failliet gegaan en er gaan geruchten dat één van de zogenaamde ‘Big Six’ in de sector op de rand van het faillissement staat. De prijs hiervoor wordt doorgeschoven naar de werkende mensen, die het al moeilijk hebben om rond te komen met een karig budget. Het Verenigd Koninkrijk is in de greep van een koopkrachtcrisis door het einde van steunmaatregelen, de verlaging van de uitkeringen, de verhoging van de sociale bijdragen die mensen zelf moeten betalen, de aanhoudende bevriezing van de lonen en de stijgende brandstof- en voedselprijzen. Een oud-minister van de Britse conservatieven voorspelde “zeer moeilijke tijden voor honderdduizenden mensen.”
Al deze elementen vragen om een vastberaden en strijdbare reactie van werkenden en jongeren voor wie de maat meer dan vol is.
Socialist Alternative (ISA in het Verenigd Koninkrijk) zegt:
- Maak een einde aan de woekerwinsten, nationalisatie onder controle van het personeel en de gemeenschap van de grote brandstof-, energie- en transportbedrijven.
- Een einde aan de bevriezing van de lonen in de publieke sector en een onmiddellijke verhoging van het minimumloon tot 15 pond per uur, met een jaarlijkse stijging van de lonen op basis van de kosten van levensonderhoud
- Gratis accommodatie en opleidingen voor alle vrachtwagenchauffeurs
- Een socialistische “Green New Deal” – een democratisch economisch plan voor de onmiddellijke overgang weg van fossiele brandstoffen, onder meer via massale investeringen in echt groene infrastructuur en technologie
- Voor een massale campagne om de Tories van de macht te verdrijven en te strijden voor een regering die zich inzet voor de belangen van de werkende mensen
