”Houston, we have a climate problem”
Het kapitalisme laat gewone werkenden sterven in de Texaanse koude. De crisis toonde het totaal onvermogen van de vrije markt om in het overleven van mensen te voorzien.
Door Ryan Booker, Socialist Alternative (ISA in de VS)
In februari 2021, toen een historische winterstorm een groot deel van de Verenigde Staten trof en de temperaturen ver onder het vriespunt daalden, begonnen er black-outs te ontstaan in het elektriciteitsnet van Texas. Op het hoogtepunt zaten meer dan vier miljoen mensen, vooral werkende gezinnen, zonder warmte en elektriciteit tijdens de koudste temperaturen in decennia. In veel delen van de staat daalde de temperatuur tot bijna -20 graden Celsius.
Het werd snel duidelijk dat de prognoses van de elektriciteitsnetbeheerder van de staat, de Electric Reliability Council of Texas (ERCOT), dat de stroomonderbrekingen ongeveer 40 minuten zouden duren, onnauwkeurig waren. Veel werkende mensen werden geconfronteerd met dagenlange stroomonderbrekingen en watertekorten in huizen die slecht waren uitgerust voor zulke lage temperaturen. Omdat ze elders geen onderdak konden vinden door de ijzige en besneeuwde wegen, waren sommigen gedwongen wanhopige maatregelen te nemen, zoals in auto’s slapen of persoonlijke bezittingen verbranden om warmte op te wekken. Sommigen verzamelden zich in provisorische warmtecentra, omdat de noodzaak om onder de vrieskou uit te komen zwaarder woog dan de bezorgdheid over sociale distantie tijdens de aanhoudende COVID-19 pandemie. In het huis van een lid van Socialist Alternative in Houston daalde de temperatuur binnenshuis tot 3 graden Celsius. In het huis van een ander lid in Nacogdoches daalde de temperatuur zo laag dat haar vader bevriezingsverschijnselen kreeg.
De tol voor de werkende mensen in de hele staat was wreed, met minstens 30 doden in Texas als direct gevolg van de winterstorm en tekorten aan voedsel en schoon water in de hele staat die dagen later nog steeds voortduren. Ondertussen vertrokken reactionaire politici zoals Ted Cruz naar warmere oorden zoals Cancún of gebruikten dure huisgeneratoren om zich te verwarmen.
Hoewel er technische mankementen waren op elk niveau van het Texaanse energiesysteem, van bevroren aardgasbronnen en pijpleidingen tot het feit dat ERCOT bij het voorspellen van de vraag naar elektriciteit geen rekening hield met de invloed van klimaatverandering op het weer, liggen de wortels van de ramp in de structurele tekortkomingen van het kapitalistische systeem, dat bedrijfswinsten belangrijker vindt dan het voorzien in warmte voor werkende mensen.
Het kapitalisme is zowel de drijvende kracht achter de klimaatverandering die ervoor zorgt dat catastrofale weersomstandigheden, zoals de winterstorm in Texas, steeds vaker voorkomen en steeds heviger zijn, als de oorzaak van het feit dat het er niet in slaagt de infrastructuur aan te leggen die nodig is om deze ernstige weersomstandigheden te weerstaan. De vernietiging van de natuurlijke omgeving en de rol die het kapitalisme speelt bij het aanjagen van de klimaatverandering zijn vooral duidelijk in Texas. Texas is de thuisbasis van veel van ‘s werelds grootste fossiele-brandstofbedrijven, zoals ExxonMobil, en van de zogenaamde “Energiehoofdstad van de wereld”, Houston.
Het Permbekken in West-Texas is een van de grootste olie- en gasproducerende regio’s in de Verenigde Staten. De energie-industrie oefent in Texas een enorme politieke en economische invloed uit en zorgt ervoor dat fossiele brandstoffen en andere winningsindustrieën dominant blijven, zelfs als zij wereldwijd ecologische schade aanrichten. De orkanen Harvey en Maria, die Texas en Puerto Rico respectievelijk in 2017 troffen, de catastrofale branden in Australië en aan de westkust van de VS in 2020, en nu de historische winterstorm die Texas in 2021 treft, zijn allemaal voorbeelden van natuurrampen die door het kapitalisme veel erger zijn gemaakt. Naarmate de temperatuur wereldwijd ongecontroleerd stijgt, komen branden vaker voor, stijgen de oceaantemperaturen, waardoor hevigere orkanen ontstaan, en beïnvloedt de opwarming van het Noordpoolgebied wereldwijd extreme weersomstandigheden, waaronder de winterstorm in Texas. Zelfs de oorsprong van de COVID-19 pandemie is geworteld in de meedogenloze aantasting van natuurlijke habitats door het kapitalisme.
Kapitalisme kan niet plannen, niet voorbereiden
De onstuitbare drang naar accumulatie van het kapitalisme veroorzaakt extreme weersomstandigheden, maar ondermijnt ook cruciale infrastructuur, waardoor deze vatbaarder wordt voor het soort kritieke storingen die zich in Texas voordeden. Terwijl de temperaturen daalden en de vraag naar elektriciteit toenam, begonnen elektriciteitsgeneratoren die het Texaanse elektriciteitsnet van stroom voorzagen het te laten afweten als gevolg van winterse omstandigheden. Dit tekort aan opwekking, met pieken van ongeveer de helft van de opwekkingscapaciteit van Texas, leidde tot de dagenlange stroomonderbrekingen. Later gaf de energiemaatschappij toe slechts enkele minuten verwijderd te zijn van een ongecontroleerde blackout die het net mogelijk maandenlang zou hebben verwoest.
Hoewel de Republikeinen van Texas haastig de schuld afschoven op hernieuwbare energiebronnen, en het klopt dat sommige windturbines zijn dichtgevroren, was het overgrote deel van de verloren capaciteit te wijten aan het falen van kolen-, kern- en aardgascentrales, die in de winter het leeuwendeel van de Texaanse elektriciteit leveren. Deze storingen waren het gevolg van de gedereguleerde, gedecentraliseerde en geprivatiseerde energie-infrastructuur in Texas. Het Texaanse elektriciteitsnet is grotendeels afgesneden van de netten in de omliggende staten om federale regelgeving te omzeilen.
In 2011 veroorzaakte een winterstorm roterende black-outs in Texas. In een federaal rapport dat naar aanleiding van dat debacle werd opgesteld, werden tal van aanbevelingen gedaan om de energie-infrastructuur van Texas te verbeteren en aan te passen aan de weersomstandigheden, maar in het gedereguleerde systeem van Texas werd het aan de particuliere energiebedrijven overgelaten om vrijwillig de cruciale veranderingen door te voeren. Velen deden dat niet, omdat ze niet bereid waren hun winst te gebruiken om te investeren in reservecapaciteit of veerkrachtigere apparatuur. Toen de opwekking in Texas uitviel, konden de netbeheerders geen elektriciteit importeren uit de omliggende staten omdat het Texaanse net zo geïsoleerd was.
Kapitalisme veroorzaakt ongelijkheid en crisis
In het kapitalisme is het doel van energie- en nutsbedrijven niet om energie en nutsvoorzieningen te leveren, maar om winst te maken. Veel van de aanbevelingen die in 2011 werden gedaan, werden ook al in 1989 gedaan, na een andere winterstorm, en werden evenmin uitgevoerd omdat energiebedrijven winst belangrijker vonden dan het leveren van betrouwbare energie. Ed Hirs, een Energy Fellow aan de Universiteit van Houston, vertelde aan de Houston Chronicle dat het Texaanse elektriciteitsnet “voortkabbelde op onderinvestering en verwaarlozing totdat het uiteindelijk brak onder voorspelbare omstandigheden.”
Om de systemische oorzaken aan te pakken die ertoe geleid hebben dat miljoenen werkende mensen zonder warmte en water kwamen te zitten op het moment dat ze dat het meest nodig hadden, zijn oplossingen nodig die buiten het kapitalistische winstmotief liggen. Energiebedrijven met winstoogmerk hebben geen stimulans om te zorgen voor betrouwbare infrastructuur tijdens perioden van abnormale vraag naar energie, zoals het vriesweer in Texas, zelfs nu dergelijke gebeurtenissen steeds vaker voorkomen.
De infrastructuur in de Verenigde Staten is al aan het verslechteren door een gebrek aan investeringen. Het overgrote deel van de infrastructuur in de VS is decennia geleden gebouwd in de verwachting dat de weerspatronen stabieler zouden worden. Naarmate de gevolgen van de onverminderd voortdurende klimaatverandering toenemen, zullen infrastructuurstoringen zoals de stroompannes in Texas in het hele land waarschijnlijk nog vaker voorkomen. De regering-Biden heeft aangegeven dat een economisch pakket met aanzienlijke investeringen in infrastructuur een prioriteit zal zijn na het wetsontwerp inzake de bestrijding van het coronavirus. De recente ramp in Texas toont aan dat er moedige stappen moeten worden gezet op het gebied van infrastructuur. Het infrastructuurplan van Biden bevat echter geen nieuwe inkomsten en zal waarschijnlijk op hevige weerstand stuiten van Republikeinen en sommige Democraten. Duurzame, milieuvriendelijke nieuwe infrastructuur is een dringende prioriteit, en moet worden gefinancierd door nieuwe belastingen op grote bedrijven en miljardairs, die de klimaatcrisis veroorzaken.
De beelden van wolkenkrabbers in Texaanse steden die ‘s nachts oplichtten terwijl de arbeiders het zonder verwarming, licht of water moesten stellen in de vrieskou, dienden als een krachtig symbool voor de diepe ongelijkheid in de samenleving. Maar het feit dat door de stroomuitval bedrijven werden gesloten en miljoenen werknemers werkloos werden, was zelfs voor veel bedrijven een debacle. Bedrijven hebben een betrouwbare infrastructuur nodig om hun economische productie voort te zetten, net zoals werkende mensen die nodig hebben voor warmte, water en andere levensbehoeften. Het feit dat het kapitalisme, na decennia van neoliberale deregulering en privatisering, niet in staat is die betrouwbare infrastructuur te bieden, is een manifestatie van de mate waarin het is opgehouden de productiekrachten van de samenleving te ontwikkelen en in plaats daarvan een rem op hen is geworden.
Een socialistisch antwoord op de crisis
Om aan de behoeften van de werkende mensen te voldoen, moeten we de energiebedrijven democratisch publiek eigendom maken en ze besturen volgens rationele planning ten bate van de samenleving. ERCOT moet democratisch publiek eigendom worden en geïntegreerd worden met energiebedrijven en nutsbedrijven in publiek bezit. Dit zou de werkenden en de gemeenschap in staat stellen cruciale beslissingen te nemen, zoals de vraag of apparatuur winterklaar moet worden gemaakt en hoe de stroom moet worden gedistribueerd, in plaats van dit over te laten aan de grillen van onberekenbare bedrijven in een marktsysteem.
Deze veranderingen moeten deel uitmaken van een Green New Deal om de crisis van de klimaatverandering snel aan te pakken; de markt heeft herhaaldelijk laten zien niet in staat te zijn de noodzakelijke veranderingen door te voeren. Er is gecentraliseerde planning nodig, democratische controle door de werkenden en de gemeenschap, en een Green New Deal jobprogramma om snel over te schakelen op betrouwbare alternatieve energie en een modern elektriciteitsnet, de infrastructuur te moderniseren en te beschermen tegen extreme hitte en kou, nieuwe, energie-efficiënte betaalbare woningen te bouwen, en het openbaar vervoer uit te breiden. Om deze vitale programma’s te bekostigen, moeten we belasting heffen op de bedrijven en miljardairs die de problemen in de eerste plaats hebben veroorzaakt.
Zowel de Republikeinse als de Democratische partij zijn schatplichtig aan de belangen van de grote bedrijven die verantwoordelijk zijn voor de klimaatverandering en onze falende infrastructuur. Vergelijkbare deregulering van de energie-industrie in Texas heeft plaatsgevonden onder Democratische regeringen in Californië, en heeft direct bijgedragen aan verwoestende branden in die staat door de nalatigheid van private nutsbedrijven zoals Pacific Gas and Electric.
Om een Green New Deal af te dwingen en infrastructuur te bouwen die werkt voor werkende mensen, moeten we voortbouwen op de jongerenklimaatbeweging die de afgelopen jaren miljoenen mensen over de hele wereld bij de milieustrijd heeft betrokken. Vakbonden hebben een sleutelrol te spelen in het stimuleren hiervan en zouden zich onmiddellijk moeten aansluiten bij de oproep voor een groen jobprogramma, inclusief een oproep voor de omscholing van werknemers in vervuilende industrieën naar gegarandeerde banen in hernieuwbare energie.
We kunnen jonge klimaatactivisten en werkenden in de energiesector verenigen als we ingaan tegen de belangen van big business en opkomen voor een nieuwe partij die vecht voor de werkende mensen. Een onafhankelijke partij van de arbeidersklasse zou concrete overwinningen kunnen behalen, zoals de Amazon Tax die gebruikt kan worden om Green New Deal projecten te financieren. Een Amazon Tax op de grote bedrijven werd in Seattle afgedwongen door onder meer socialistisch raadslid Kshama Sawant en Socialist Alternative. Uiteindelijk moeten we het rotte kapitalistische systeem helemaal afbreken en een samenleving opbouwen die op een democratische en duurzame basis wordt bestuurd, een socialistische samenleving.
Wij zeggen:
- Ted Cruz en de door big business gesteunde politici die verantwoordelijk zijn voor deze crisis, zoals gouverneur Greg Abbott, moeten aftreden!
- Arresteer en klaag de miljardair energiebaronnen aan!
- Gemeenschapscontrole over ERCOT! Dien de menselijke behoeften, niet de hebzucht van de miljardairs!
- #TaxTheRich voor de wederopbouw van door water beschadigde huizen en nieuwe, energie-efficiënte betaalbare woningen! Annulering van alle energierekeningen!
- Neem de energiebedrijven in democratisch publiek bezit!
- Een #GreenNewDeal om snel over te schakelen op 100% hernieuwbare energie, miljoenen groene banen te creëren, en duurzame, milieuvriendelijke openbare infrastructuur te bouwen, betaald uit belastingen op grote bedrijven en miljardairs!
- Een einde aan het kapitalistische systeem – voor een socialistische samenleving gerund op een democratische en duurzame basis!
