Pools parlement bespreekt beperking toegang tot abortus op 15 april

Sinds 1993 is abortus in Polen alleen nog legaal in geval van verkrachting (binnen 12 weken), gevaar voor de gezondheid of het leven van de zwangere vrouw, en misvorming of ongeneeslijke ziekte van de foetus. Het wetsontwerp dat op 15 april wordt besproken, is bedoeld om het bestaande recht verder te beperken door de mogelijkheid van abortus in dit laatste geval, door anti-keuze-activisten “eugenetische abortus” genoemd, af te schaffen.

Door Adriana Kaczmarek, Alternatywa Socjalistyczna (ISA in Polen)

In feite was er zeker een element van eugenetica bij de opstellers van de wet van 1993. Het verbod op abortus stelde hen in staat de steun te krijgen van de katholieke kerk, waarvan het gewicht in de samenleving essentieel was om de terugkeer van het kapitalisme te doen aanvaarden. Tegelijk is de samenleving die zij opbouwen niet bedoeld om een fatsoenlijk leven voor iedereen te garanderen door het voorzien van de nodige middelen voor gezondheid en onderwijs voor mensen met een beperking. Maar de zwangere persoon zou de enige moeten zijn die beslist of zij haar zwangerschap al dan niet uitdraagt, zonder dat de maatschappij haar vraagt wat de redenen zijn en bepaalt of die al dan niet geldig zijn.

Het is niet de eerste keer dat er in het Poolse parlement voorstellen worden besproken om de reproductieve rechten verder te beperken. In 2016 waren er plannen om het recht op abortus te beperken tot het geval dat het leven van de zwangere vrouw in gevaar is, en om gevangenisstraffen tot 5 jaar in te voeren voor vrouwen die hun toevlucht nemen tot clandestiene abortus. Een aanzienlijke beweging dreef de conservatieven terug, met als hoogtepunt een eendaagse vrouwenstaking. Sindsdien hebben regelmatig kleinschalige aanvallen op vrouwenrechten plaatsgevonden, bijvoorbeeld om de toegang tot de morning-afterpil te beperken.

De PiS-regering (Recht en Rechtvaardigheid) werd verkozen met een reactionair beleid dat de meer conservatieve katholieke laag aanspreekt, maar ook en vooral vanwege sociale beloften zoals de invoering van kindergeld (500 zl of 110 euro per maand per kind), een aanzienlijke verbetering voor veel gezinnen. Maar ondanks hun pro-gezins- en zogenaamde kinderbeschermingsretoriek wordt er niet voldaan aan de eisen van de leerkrachten en maatschappelijk werkers, is er een tekort aan openbare crèches en kleuterscholen, en nu is de coronaviruscrisis het voorwendsel om een “anticrisiswet” aan te nemen die de arbeidstijd verlengt, de tijd die werknemers met hun gezin kunnen doorbrengen verkort en de kinderopvangproblemen verergert.

Op 15 april is nog een ander wetsontwerp in behandeling: “Voor de bescherming van kinderen en jongeren tegen seksuele verdorvenheid en demoralisatie.” (Daarna staat er op de parlementaire agenda een voorstel om ouders toe te staan hun kinderen mee te nemen op de jacht). Het is een “burgerwet” voor het verbod op seksuele voorlichting. Achter de petitie die bij het parlement is ingediend, zit een afschuwelijke homofobe campagne die seksuele voorlichting, seksueel kindermisbruik en LGBTQI+ personen op hetzelfde niveau plaatst. Dit in de context van de toenemende homofobie, waarbij een kwart van het Poolse grondgebied door haar gekozen vertegenwoordigers tot “LGBT-ideologievrije zone” is uitgeroepen, en waarbij een aartsbisschop onlangs heeft verklaard dat “het coronavirus slechts een van de huidige bedreigingen is, niet de ergste, er zijn ook oorlogen en genderideologie.”

In de afgelopen periode hebben Poolse vrouwen met wisselend succes gemobiliseerd tegen elke aanval op de reproductieve rechten, waarbij ze de legalisering van abortus en een betere toegang tot anticonceptie eisten. Maar deze keer lijkt de lockdown de conservatieven de vrije hand te geven. Ook de Pride and Queerowy Maj (May Queer, een reeks evenementen voor LGBT-rechten in Polen) moest worden geannuleerd.

In deze context heeft Alternatywa Socjalistyczna, Internationaal Socialistisch Alternatief in Polen, besloten de ROSA-campagne in Polen te lanceren. De strijd van de afgelopen jaren heeft aangetoond dat we niet kunnen vertrouwen op burgerlijke politici om reproductieve rechten voor ons te bekomen, maar ook dat het kapitalistische economische systeem vrouwen niet het recht kan garanderen om zelf te kiezen.

ROSA in Polen voert campagne voor het recht op vrije abortus op verzoek, voor gratis anticonceptie en vrije toegang daartoe, ook voor minderjarigen, voor seksuele voorlichting op alle scholen in alle richtingen, voor kinderopvangcentra en kleuterscholen in voldoende mate, waarbij deze eisen worden gekoppeld aan de strijd voor de verdediging van openbare diensten en fatsoenlijke huisvesting en lonen.

Het is onze historische taak om het in 1989 met steun van de katholieke kerk opgerichte anti-arbeiders en anti-vrouwen kapitalistische systeem te vervangen door een socialistische samenleving die iedereen een fatsoenlijk leven en volledige democratische rechten biedt.