Op 13 april 1942 werden enkele dappere socialisten door de Duitse bezetter vermoord. Onder hen was Henk Sneevliet (‘’Maring’’) een overtuigde revolutionair socialist en medeoprichter van het Marx-Lenin-Luxemburg Front (MLL-Front). Deze verzetsbeweging was de illegale voortzetting van de Revolutionair Socialistische Arbeiders Partij (RSAP). Anders dan veel Nederlandse politieke partijen had de RSAP zich al voorbereid op een mogelijke illegaliteit. Op 14 mei 1940 werd de RSAP opgeheven en kwam het MLL-Front in bestaan. Henk Sneevliet en zijn kameraden waren dus al veel eerder begonnen met hun verzetswerk dan menige politieke groeperingen. Helaas werden ze in april 1942 verraden, opgepakt en doodgeschoten. Ze stierven als helden van de Nederlandse arbeidersklasse.
De naam ”Maring” kent geen Nederlander. Dat is omdat het een schuilnaam was van een westerling genaamd Henk Sneevliet, een medeoprichter van de Communistische Partij van China. Deze communistische partij is echter totaal niet te vergelijken met de huidige Chinese ”Communistische” Partij (CCP). De partij die Sneevliet hielp oprichten in 1921 was gebaseerd op het revolutionair socialisme en niet het staatskapitalisme van Xi Jinping. Henk Sneevliet zou absoluut geen aanhanger van Xi geweest zijn, laat staan Mao Zedong. Het is daarom des te ironischer dat een nationalistische partij (de CCP) misbruik maakt van een man die zich 100% tegen de huidige dictator van China zou keren.
Er wordt wel eens gezegd dat Sneevliet een aanhanger van Trotski was. Het klopt dat hij uit de CPH (de latere CPN) stapte vanwege diens steun voor Trotski. Maar er waren ook duidelijke meningsverschillen tussen de verbannen Sovjet revolutionair en de Nederlander. Sneevliet was zo fel anti-Stalin dat hij weigerde om de Sovjet-Unie in elk opzicht te steunen. Zelfs toen Hitler de USSR aanviel in juni 1941 weigerde Sneevliet om steun te geven aan de Sovjets. In zijn ogen was de strijd tussen Hitler en Stalin een oorlog tussen twee imperialistische grootmachten. Trotski vond dat revolutionair socialisten de Sovjet-Unie dienden te steunen tegen agressie van imperialistische landen.
In Spanje botste Sneevliet ook met Trotski. Die was namelijk kritisch over de positie van de Spaanse Arbeiders Partij van de Marxistische Eenheid (POUM). Deze POUM was aanvankelijk tegen het zogenaamde Volksfront tussen sociaaldemocraten en stalinistische communisten. Door de Spaanse burgeroorlog koos de leiding van de POUM ervoor om toch deel te worden van het Volksfront. Trotski bekritiseerde dit fel, maar Sneevliet stond pal achter de keus om deel te worden van de Spaanse republikeinse regering. Het niet doortrekken van de revolutie door de krachten van het Volksfront maakten dat de reactionaire krachten rond Franco het uiteindelijk konden halen.
Voor de Eerste Wereldoorlog was Sneevliet al een overtuigde revolutionaire sociaaldemocraat, een term die alle socialisten gebruikten voor de Russische revolutie. Zo was hij al op jonge leeftijd betrokken bij een wilde spoorwegstaking. In 1913 vertrok hij naar Indonesië, toen nog een kolonie van Nederland. Daar hielp Sneevliet bij de oprichting van de Indische Sociaal Democratische Vereniging. Later zou deze groepering de naam Communistische Partij van Indonesië (PKI) aannemen. Sneevliet stond aan de wieg van zowel de communistische partijen in Nederland, Indonesië en China. Hij vertegenwoordigde de Indonesische communisten tijdens het Congres van de Communistische Internationale in 1921.
Natuurlijk was het ”democratische” Nederland niet blij met de revolutionaire politiek van Henk Sneevliet in ‘HUN’ Indonesië. Zo werd de Indische Sociaal Democratische Vereniging verboden en Sneevliet moest terugkeren naar Nederland. De handelingen van Sneevliet brachten hem aanzien in Sovjet Rusland. Vladimir Lenin gaf de Nederlander de taak om de communistische partij in China op te bouwen. Daarom ging hij naar het oosten en werkte onder de schuilnaam ”Maring” mee aan de oprichting van de Communistische Partij van China.
Sneevliet vond dat de Chinese communisten samen moesten werken met de nationalistische partij. Die was in 1921 nog links-nationalistisch, in tegenstelling tot wat later zou gebeuren nadat de rechtse Chiang-Kai-Shek leider van de nationalisten werd. Henk Sneevliet sprak goed over Sun Yat-sen, oprichter van de Chinese Nationalistische Partij en bewonderaar van Lenin. Drie jaar later keerde Sneevliet terug naar Nederland en werd lid van de partijleiding der Communistische Partij van Holland in 1925. Lang zou hij niet in leiding zitten. Zijn slechte relatie met Stalin gezinde partijleiders zorgde ervoor dat Sneevliet twee jaar later uit de CPH stapte.
De Revolutionair Socialistische Partij (RSP) werd de partij van anti-stalinistische socialisten. Henk Sneevliet bood met zijn partij een derde weg tussen de reformistische SDAP en stalinistische CPH (CPN). In 1933 kwam Sneevliet in de Tweede Kamer voor de RSP. Het waren vier jaar van isolement, want liberalen, sociaaldemocraten, conservatieven en stalinisten hadden een enorme hekel aan de overtuigde tegenstander van het Nederlandse kolonialisme, imperialisme, kapitalisme en stalinisme. Sneevliet werd niet herkozen in 1937, maar kwam wel in de gemeenteraad van Amsterdam. Hij en de RSP (na 1935 de RSAP) werkten hard aan het antifascistische bewustzijn, ze kregen echter marginaal steun van de grotere linkse partijen.
Op het gebied van vakbondswerk steunde Sneevliet het Nationaal Arbeids-Secretariaat (NAS). Hij weigerde om samen te werken met het grotere Nederlands Verbond van Vakverenigingen (NVV). Dit kwam voort uit zijn afkeer van de Sociaal Democratische Arbeiders Partij (SDAP) en diens reformistische houding. Ook had de SDAP samen met het NVV zich negatief uitgesproken over radicale stakingen. Zij poogde compromissen te sluiten met de bezittende klasse via onderhandelingen. Sneevliet’s weigering in het NVV om te werken resulteerde in de marginalisatie van het NAS. Want de meeste arbeiders sloten zich in de jaren 30 aan bij het Nederlands Verbond van Vakverenigingen. Met ongeveer 10.000 leden stond het NAS behoorlijk zwakker tegenover de 250.000 van de NVV in 1930.
Toen de Duitsers begonnen aan hun invasie van het westen, was de RSAP klaar voor de illegaliteit. Sinds eind jaren 30 had de partij een mogelijk verbod verwacht. Dit omdat ze bekend was met de ondemocratische politiek van de Nederlandse bezetter in Indonesië. Daarnaast had ze totaal geen illusies in de Nederlandse burgerlijke democratie. Al op 14 mei 1940 verklaarde het partijbestuur van de Revolutionair Socialistische Arbeiders Partij dat ze ontbonden waren. Dit was lang voordat de Duitse bezetter de andere politieke partijen zou verbieden. Het Marx-Lenin-Luxemburg Front werd de illegale voortzetting van de RSAP.
Anders dan veel verzetsbewegingen zag het MLL-Front niet alle Duitsers aan als slecht. Zo probeerde men in contact te komen met Duitse soldaten die tegen de oorlog waren. Helaas werd Sneevliet in april 1942 verraden op zijn onderduikadres. Hij en de gehele leiding van het Marx-Lenin-Luxemburg Front werden voor het Duitse oppergerecht gebracht. Ze hadden natuurlijk geen illusies en wisten dat ze geëxecuteerd zouden worden. Volgens een getuige zongen de leiders van het MLL-Front vlak voordat ze naar het bos in Leusden gebracht werden De Internationale, het strijdlied der arbeidersklasse. Henk Sneevliet ”Maring” werd op 13 april 1942 doodgeschoten.
Na de executie van hun leiders viel het Marx-Lenin-Luxemburg Front uit elkaar. Het Comité van Revolutionaire Marxisten en de Communistenbond Spartacus waren min of meer de voortzetting van het MLL-Front. Uit het Comité van Revolutionaire Marxisten kwam in 1945 de Revolutionair Communistische Partij, die al in 1952 weer opgeheven werd. Revolutionair socialisten gingen hierna werken binnen de Partij van de Arbeid. Tegenwoordig zijn ze niet meer actief binnen deze voormalige sociaaldemocratische partij. Het volledig opzijzetten van socialisme en de klassieke sociaaldemocratie om plaats te maken voor een volledige acceptatie van het kapitalisme, leidde immers tot een leegloop van de vroegere actieve arbeidersbasis.
De Communistische Partij van China won de Chinese burgeroorlog in 1949. Onder leiding van Mao Zedong versloeg ze de nationalisten van Chiang-Kai-Shek. Echter de Chinese communisten waren niet van plan om het socialisme te realiseren. Mao keek naar Stalin als zijn voorbeeld en niet naar Lenin. China werd een totalitaire volksrepubliek op stalinistische principes gemixt met Mao’s eigen leer, het maoïsme. Die leer zou na 1980 weer opzij gezet worden door Deng Xiaoping, een partijleider die bereid was om elementen van het kapitalisme toe te laten.
In Indonesië werd de communistische partij (PKI) een massapartij met meer dan drie miljoen leden in de jaren 60. Echter de Indonesische partij was door het stalinisme totaal niet revolutionair ingesteld. Ze steunde kritiekloos het bewind van president Sukarno. In maart 1966 beweerde het anticommunistische leger dat de PKI achter een complot zat om de macht te grijpen. Generaal Suharto voerde een staatsgreep uit en plaatste Sukarno onder huisarrest. 500.000 leden en sympathisanten van de PKI werden vermoord door het Indonesische leger. Nog steeds is de Communistische Partij van Indonesië verboden in het ”democratische” Indonesië.
Henk Sneevliet is anno 2020 vergeten door bijna iedereen. Alleen in China staat hij als medeoprichter van de CCP naast Mao Zedong. Hoewel de Chinese staat hem vereert, zullen ze natuurlijk niet vertellen wat Sneevliet echt dacht van Stalin en bijgevolg ook van Mao. Ze zullen niet vertellen dat hij een felle anti-stalinist was, een tegenstander van de eenpartijstaat en de dictatuur van een partijbureaucratie. Henk Sneevliet ”Maring” zou anno 2020 aan de kant van de onderdrukte arbeidersklasse staan. Hun oproepen tot revolutie tegen de partij die hij in 1921 mee hiep oprichten. Want dat was ”Maring”, een revolutionair socialist en daarmee een doodsvijand van de huidige CCP dictatuur!
Elk jaar op of rond de 13 april herdenkt het Sneevliet Herdenkingscomité de gedode revolutionair socialisten van de RSAP en het MLLF, ze doen dit sinds 1954. Ook is er een monument ter eren van Henk Sneevliet, Ab Menist, Willem Dolleman, Jan Edel, Cor Gerritsen, Jan Koeslag, Johan Roebers, Jan Schriefer, Rein Witteveen en Aaldert IJmkers. Het belangrijkst doel van het Sneevliet Herdenkingscomité blijft elk jaar hetzelfde: Herdenken en bewust te blijven van hun strijd voor socialisme en vrijheid.
