Chili, Soedan, Algerije, Libanon, Irak, Iran, Catalonië, maar ook Hongkong, Ecuador, Haïti, enz.: indrukwekkende massabewegingen overspoelen meer dan twintig landen. Een van de gemeenschappelijke factoren in deze wereldwijde opstand is de plaats die jongeren en vrouwen innemen: in de voorste gelederen van de strijd.
door Barbara Veger, Rotterdam
Specifieke strijdbewegingen spelen op elkaar in en versterken elkaar. De geschiedenis leert ons dat het vaak de minst georganiseerde lagen van de arbeidersklasse – vrouwen, jongeren, migranten – zijn die als eerste de strijd aangaan. Het zijn inderdaad die lagen die het hevigst worden aangevallen door het kapitalistische systeem. In Algerije, Soedan, Libanon en Irak lopen vrouwen, naast jongeren, voorop in de strijd. Doordat zij nog harder werden getroffen door de crisis bij gebrek aan openbare diensten en de ineenstorting van de economie, waren zij vanaf het begin betrokken. Tijdens de revolutionaire bewegingen in Noord-Afrika en het Midden-Oosten in 2011 organiseerden mannen cordons om de veiligheid van vrouwen te garanderen tegen reactionaire krachten op de demonstraties. Momenteel hebben vrouwen in Soedan dergelijke cordons georganiseerd om het leger te blokkeren. Het is tijdens de strijd dat de behoefte aan eenheid van de klasse het duidelijkst wordt en dat verschillen in gender en sektarische, regionale of generatiegebonden verdeeldheid overkomen worden.
Het geweld tegen vrouwen neemt dramatische proporties aan naarmate de sociale crisis harder om zich heen grijpt. In Sao Paolo steeg het aantal moorden op vrouwen vorig jaar met 44%! Geweld tegen vrouwen kan echter ook leiden tot enorm verzet, zoals we zagen bij de massale beweging in Zuid-Afrika vorig jaar. Maar ook in het “rijke Westen” worden vrouwen dubbel hard getroffen: zij zijn oververtegenwoordigd in sectoren waar fors in gesnoeid wordt, zoals onderwijs, zorg… Door de afbouw van ouderenzorg, kinderopvang ed. moeten vooral vrouwen steeds meer zorg op zich nemen voor ouderen, zieken, kinderen…. Daarnaast is er nog het groeiende seksisme en geweld tegen vrouwen, en in sommige landen, zoals Polen en de VS, de aanvallen op het recht op abortus…. En ook in het Westen komen vrouwen in opstand: van de lerarenstakingen in de VS maar ook in Nederland, tot de vrouwenstaking in Polen tegen aanvallen op het recht op abortus, de massale acties in Spanje op Internationale Vrouwendag, enz. Ook dit jaar belooft Internationale Vrouwendag weer een dag te worden van massale bewegingen wereldwijd.
De rol van onze organisatie
Een historische overwinning werd in 2018 in Ierland geboekt, toen in een referendum 2/3 van de bevolking voor het intrekken van het verbod op abortus stemde. Onze zusterorganisatie Socialist Party en de door haar opgezette socialistisch feministische campagne ROSA, speelden een belangrijke rol. Hoe groot de verandering die door het referendum aan het politieke establishment wordt opgedrongen precies is, wordt pas echt duidelijk wanneer men bedenkt dat het nog maar vijf jaar geleden is dat een wet aangenomen werd, die onder andere inhield dat iedereen die zich schuldig maakte aan het verstrekken van een abortus tot 14 jaar celstraf kon krijgen. Sinds 2014 hield het Ierse ROSA zich bezig met het opzetten van grootschalige acties om een bewustzijn te creëren omtrent de abortuspillen, die, hoewel illegaal in Ierland, compleet veilig zijn en helemaal zelf toegediend kunnen worden. Deze campagne was cruciaal in het behalen van het recht op abortus.
Ook het parlement werd gebruikt als platform om voor vrouwenrechten op te komen. Niet alleen rond de kwestie van abortus; ook tegen “victim blaming” in verkrachtingszaken. Toen in een rechtszaak over de verkrachting van een 17-jarig meisje de advocaat van de dader het argument gebruikte dat het slachtoffer uit was geweest op seks omdat ze een string droeg, hield parlementslid Ruth Coppinger van de Socialist Party tijdens het debat in het parlement een string omhoog en vroeg: “betekent dit dat ik toestemming geef voor seks?” De interventie van Ruth vond een brede weerklank in de nationale media. Er was tevens internationale mediabelangstelling tot zelfs CNN aan toe. Daarmee versterkte ze de acties op straat, vaak ook door ROSA georganiseerd.
Ook in andere landen staan onze zusterorganisaties vaak voorop in de strijd tegen seksisme. In België heeft onze zusterorganisatie LSP ook een campagne ROSA opgezet. Recent was ROSA in staat de kwestie van seksisme breed onder de aandacht te brengen, door een video naar buiten te brengen van een lezing door Jeff Hoeyberghs, die met het meest ranzige seksisme en racisme doorspekt was, aan de universiteit van Gent. Ook werden twee protestacties georganiseerd aan de universiteit. Hoeyberghs was uitgenodigd door het KVHV (Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond), een broeinest van extreemrechts. ROSA eiste van de universiteit dat ze dit soort ranzige vrouwenhaat geen platform zou geven. In geen tijd ging het filmpje viraal. De Nederlandstalige en Franstalige versie werden samen meer dan 1,5 miljoen keer bekeken. De Franstalige versie verspreidde zich ook snel in Frankrijk en Québec.
Wil je met ons meevechten tegen seksisme en voor een socialistische maatschappij met werkelijke gelijkheid? Sluit je dan bij ons aan!
