Ondanks een grotere bewustwording en zichtbaarheid van de transgemeenschap de afgelopen jaren, is er een enorme terugslag tegen trans personen en worden hun rechten aangevallen. Er is een voortdurende cultuuroorlog tegen trans personen en andere genderexpressies.
Artikel door Greyson Van Arsdale ( ISA Verenigde Staten) en Ollie Bell (ISA Ierland) uit het magazine: Socialist World van ISA
In 2020 nam Hongarije, onder het mom van de Covid-19 pandemie, een wet aan die het trans personen en intersekse personen verbood om legaal van geslacht te veranderen. Deze wet, die in januari 2021 van kracht werd, vereist dat het geslacht op iemands wettelijke identificatie overeenkomt met het geslacht dat bij de geboorte is toegewezen. Hongarije heeft ook een wet aangenomen die een verbod oplegt op zichtbaarheid van LGBTQ+ personen in onderwijsmateriaal op scholen en in televisieprogramma’s gericht op jongeren onder de 18 jaar.
Polen keurde onlangs een nieuwe wet goed die regionale toezichthouders toestaat om LGBTQ+ inclusief onderwijs in klaslokalen te verbieden. Deze wet volgde op het wetsvoorstel ‘Stop Pedofilie’ dat tot doel had om iedereen te criminaliseren die seksuele voorlichting aan minderjarigen bevordert. Deze wet zou het onderwijzen van seksuele geaardheid en genderidentiteit aan iedereen onder de 18 verbieden en zou in april 2020 gestemd worden, samen met de wet ‘Stop Abortus’ die abortus niet langer legaal toegankelijk zou maken in geval van ernstige of fatale foetale afwijkingen. Beide wetsvoorstellen werden naar een commissie gestuurd voor “verder onderzoek”, wat betekent dat ze op een later moment opnieuw kunnen worden ingediend.
In het Verenigd Koninkrijk gaat de groeiende transfobe retoriek in de media gepaard met voortdurende aanvallen op transrechten. Tijdens een historische stakingsgolf van arbeiders die streden voor betere lonen en arbeidsomstandigheden, gebruikte het Britse parlement voor het eerst sectie 35 van de Schotlandwet van 1998 om de Schotse Gender Recognition Bill te blokkeren. Dit wetsvoorstel zou het voor trans personen mogelijk hebben gemaakt om legaal hun geslacht op hun geboorteakte te veranderen zonder dat er een medische diagnose van genderdysforie nodig was, het zou de tijd die iemand nodig heeft om “te leven als hun verworven” gender hebben teruggebracht tot zes maanden en de leeftijd waarop iemand hiervoor in aanmerking komt, zou zijn verlaagd van 18 naar 16 jaar. Hervormingen die sterk lijken op de Gender Recognition Act die in 2015 in Ierland werd aangenomen.
Recent schreef de Britse Equality and Human Rights Commission een brief aan de Britse regering met de aanbeveling om de Equality Act 2010 te wijzigen om de bescherming voor trans personen op te heffen. Dit amendement zou erop gericht zijn om iemands wettelijke gender te herdefiniëren als alleen het biologische geslacht in plaats van het gender, waardoor trans personen gedwongen zouden worden om de faciliteiten van hun toegewezen gender te gebruiken en trans vrouwen belangrijke veiligheidsbescherming tegen transmisogynistisch geweld zouden verliezen. Deze groeiende TERF- en transfobische retoriek heeft een drastisch effect op de geestelijke gezondheid van trans personen en heeft ook geleid tot een toename van transfobe haatmisdrijven. In het ergste geval leidde dit tot de dood van Brianna Ghey, een 16-jarig trans meisje dat in februari werd doodgestoken door twee tieners.
Deze aanvallen komen niet alleen voor in Europa, maar ook in de VS. Eind maart 2023 waren er al meer dan 430 anti-LGBTQ+ wetsvoorstellen ingediend. Trans gezondheidszorg voor jongeren onder de 18 is verboden in staten als Arkansas, Florida en Tennessee. Staten als Oklahoma, Texas en South Carolina overwegen zelfs een verbod op genderbevestigende zorg voor trans personen onder de 26 jaar. Sinds het begin van dit jaar zijn er in minstens 32 staten wetsvoorstellen ingediend tegen optredens van dragqueens. Tennessee was de eerste staat die een wet aannam die “cabaretvoorstellingen voor volwassenen” verbiedt op openbare plaatsen en plaatsen waar ze door kinderen bekeken kunnen worden. Dit wetsvoorstel noemt onder andere een verbod op “vrouwelijke en mannelijke imitators”.
De onderstroom achter deze aanvallen op trans personen is het idee dat trans personen, vooral trans vrouwen, seksuele roofdieren zijn. Trans personen en de bredere LGBTQ+ gemeenschap zijn door TERF’s en extreemrechts afgeschilderd als kinderlokkers en pedofielen. “Bescherming van vrouwen en kinderen” is vaak het officiële motief dat gebruikt wordt voor deze politieke aanvallen, maar ze worden vaak uitgevoerd door conservatieve politici met een afschuwelijke staat van dienst op het gebied van vrouwenrechten.
Zelfs in landen waar transzorg niet verboden is, lopen veel genderklinieken vast door lange wachtlijsten en slechte zorgmodellen. Trans personen worden onevenredig hard getroffen door besparingen, jobs met een laag inkomen, dakloosheid en gendergerelateerd geweld. Zelfs buiten gerichte politieke aanvallen heeft het kapitalisme nooit in het voordeel van de trans gemeenschap gewerkt.
Wat zit er achter aanvallen op trans personen?
Hoewel steeds meer mensen zich identificeren als LGBTQ+, vooral in de jongere generaties, maken trans personen en gays in het algemeen nog steeds een zeer klein deel uit van de totale bevolking. Dit betekent dat de gerichte aanvallen van de rechtervleugel op trans personen gericht zijn op een kleine, reeds gemarginaliseerde minderheid.
Twaalf Amerikaanse staten hebben bijvoorbeeld genderbevestigende zorg voor minderjarigen verboden, waaronder puberteitsremmers en hormoontherapie, door het af te schilderen als een golf van medische wanpraktijken die een hele generatie kinderen “misvormt”. In werkelijkheid vergt het krijgen van genderbevestigende zorg vaak jaren van goedkeuringsprocessen van artsen en therapeuten, en een recent onderzoek toonde aan dat slechts ongeveer 4500 mensen onder de 17 jaar hormoontherapie krijgen in de Verenigde Staten.
Waarom is de woede gericht op zo weinig mensen? Het is vooral verwarrend omdat deze aanvallen op trans personen niet echt populair zijn onder mensen uit de arbeidersklasse. Volgens Pew Research is 64% van de Amerikanen het ermee eens dat trans personen beschermd moeten worden tegen discriminatie. Aanvallen op trans personen hebben ook niet geleid tot significante electorale winst voor de Republikeinse Partij – een Republikeinse kandidaat verloor in april zelfs een verkiezing voor het Hooggerechtshof in Wisconsin nadat hij 45 miljoen dollar had uitgegeven aan advertenties die zijn tegenstander er voornamelijk van beschuldigden samen te werken met schoolfunctionarissen om kinderen transgender te maken.
Hoewel je met aanvallen op trans personen geen verkiezingen wint, profiteert rechts er wel op een andere manier van. We leven in een politiek landschap dat wordt gedomineerd door enorme stijgingen van de kosten van levensonderhoud, oorlog, ziekte en rampen als gevolg van de klimaatverandering. De sociale gevolgen van het decennialang schrappen van huisvesting, gezondheidszorg en openbare diensten komen voor miljoenen mensen hard aan. Er is een alomtegenwoordig gevoel dat de samenleving op de een of andere manier “ontspoord” is en dat uit zich in een zekere druk op instellingen en politici om er iets aan te doen.
Er zijn echte oplossingen voor deze problemen, maar die vereisen een massale overdracht van rijkdom van de rijksten in de samenleving naar de arbeidersklasse, investeringen in de basisbehoeften van de samenleving en uiteindelijk de omverwerping van het kapitalisme om over te stappen op een socialistische wereld. In plaats daarvan vertrouwt rechts, zoals het al ontelbare jaren doet, op het aanwijzen van zondebokken om zijn achterban uit te leggen waarom het leven plotseling vaag, amorf “slechter” aanvoelt. Angst zaaien over ‘genderideologie’ zorgt ervoor dat rechts geen antwoord heeft op de echte problemen van de samenleving.
Rechts heeft op dit moment een politiek momentum, maar heeft dat niet op basis van haar eigen programma en voorstellen bereikt. Niet alleen steunen mensen uit de arbeidersklasse in grote meerderheid het recht van trans personen om te leven zoals zij dat willen, er staan ook grote meerderheden achter linkse oplossingen voor de problemen die onze wereld teisteren, zoals het belasten van de rijken om huisvesting, gezondheidszorg en sociale voorzieningen te financieren.
In de Verenigde Staten blijft een Green New Deal populair, gesteund door een meerderheid van de kiezers in het algemeen en zelfs een derde van de Republikeinen. Maar de kapitalistische partijen die beweren op te komen voor progressieve oplossingen hebben deze consequent laten varen toen ze aan de macht waren en hebben bewegingen die deze oplossingen nastreefden misleid en doen ontsporen. Zonder echte strijdinstrumenten van links – zoals massale arbeiderspartijen – om deze enorme steun te mobiliseren, blijft er niemand over om dat vacuüm op te vullen, behalve rechts.
Ondanks de penibele situatie is dit reden voor vastberadenheid. De politieke basis om de aanvallen op trans personen te verslaan bestaat; de vraag is hoe we dat gaan doen.
Bewustwording in de VS
Aanvallen op de wettelijke rechten van trans personen duwen nieuwe lagen van mensen in een positie waarin ze activisten moeten zijn – in het bijzonder trans middelbare scholieren en hun ouders. Het startpunt voor deze nieuwe activisten is vaak om zich aan te sluiten bij lokale LGBTQ+ NGO’s, zoals deze verbonden aan de Human Rights Campaign, die (vooral in delen van het zuiden van de Verenigde Staten) vaak de enige speler op het terrein is inzake mobilisatie tegen aanvallen op LGBTQ+rechten
Helaas worden deze ontluikende activisten vaak meteen meegesleurd in een ineffectieve strategie die neerkomt op lobbyen bij individuele vertegenwoordigers, hetzij door middel van één-op-één gesprekken of door deel te nemen aan openbare commentaarsessies tegen discriminerende wetsvoorstellen, in de hoop dat één of meerdere politici zullen “luisteren” en “het juiste zullen doen”. In werkelijkheid is dit bijna nooit effectief en als het op individuele basis gebeurt, kunnen vertegenwoordigers gewoon liegen (en dat doen ze ook) – zoals twee activisten van een middelbare school in Kentucky eerder dit jaar ondervonden.
Dit betekent niet dat het confronteren van vertegenwoordigers een nutteloze tactiek is. Als je er goed gebruik van maakt, kan het enorm krachtig zijn, maar het moet wel gedaan worden in de wetenschap dat vertegenwoordigers die anti-trans wetgeving steunen bijna nooit “overtuigd” worden door morele argumenten of door de feitelijke weerlegging van hun verkeerde redenering. De rechtervleugel creëert geen transpaniek uit echte angst, maar omdat ze die op cynische wijze in hun politieke voordeel kunnen gebruiken. Om rechtse politici ervan te weerhouden discriminerende wetgeving in te voeren en trans personen tot zondebok te maken, moeten ze snel op de politieke gevolgen gewezen worden.
Dit betekent niet alleen mensen massaal naar hun kantoren mobiliseren voor protestacties, maar vooral om dit te doen met de intentie om de normale gang van zaken te doorbreken, door grootschalige protestacties en walkouts als onderdeel van de onmiddellijke reactie op deze wetsvoorstellen, niet als laatste redmiddel nadat lobbyen mislukt is.
We moeten lessen trekken uit de overwinningen uit het verleden. In de jaren ’80 vocht ACT UP, een beweging van overwegend queer mensen uit de arbeidersklasse, voor toegang tot behandeling voor mensen met hiv/aids. Ze deden dit deels door een strategie te ontwikkelen die ze ‘binnen/buiten’ noemden. In deze strategie gingen sommige ACT UP-ers “naar binnen” en woonden vergaderingen van de Food and Drug Administration (FDA) en andere overheidsinstanties bij om discussies over medicatie en behandeling te eisen. Maar ze wisten dat het onwaarschijnlijk was dat ze zouden worden gehoord – wanneer ze werden buitengesloten, gingen ze terug naar “buiten”, waar een grotere ACT UP groep stond te wachten om een grote, luide demonstratie op te zetten. Met deze strategie om publiekelijk strijdlustig en verstorend te zijn, veranderde ACT UP de levens van duizenden mensen met HIV/AIDS.
Zolang het tot zondebok maken van trans personen een nuttige politieke strategie is voor de rechtervleugel, zal deze strategie worden voortgezet. We moeten een beweging opbouwen die in staat is om het aanvallen van trans personen veel moeilijker te maken dan het waard is.
Hoe terugvechten?
Met een aanzienlijke toename van rechts transfoob geweld zoeken sommige trans personen een oplossing in de vorm van gewapende zelfverdediging. In een wanhoopskreet zien velen een snelle oplossing in een individuele strijd tegen extreemrechts. Maar transbevrijding moet worden bevochten in solidariteit met alle onderdrukte minderheden en de bredere multigender, multiraciale arbeidersklasse.
In Ierland zien we niet alleen dat extreemrechts zich richt tegen de transgemeenschap, maar ook tegen bibliotheekpersoneel dat LGBTQ+-positieve boeken tentoonstelt. Bij twee verschillende gelegenheden hebben extreemrechtse transfoben bibliotheekmedewerkers lastiggevallen en gefilmd in Cork en Dublin. Eén man nam een exemplaar van ‘This Book Is Gay’ mee en vernietigde het.
Hoewel er een poging was om te protesteren tegen extreemrechts in een bibliotheek in Dublin, samen met georganiseerde tegendemonstraties tegen conservatieven die ‘Drag Time Story Hours’ verstoorden in de VS en het VK, is het essentieel dat transactivisme niet verzandt in alleen maar reageren op rechtse protesten. De steun voor trans personen is er; de transgemeenschap en bondgenoten overtroffen de bekende TERF en fascistische sympathisant Posie Parker tijdens haar tournee in Nieuw-Zeeland en Australië. Hoewel we protesten kunnen organiseren tegen extreemrechts dat queer-evenementen verstoort, is het ook onze plicht om die steun en solidariteit te mobiliseren voor een breder programma voor transrechten en -bevrijding.
De strijd voor transbevrijding zal niet door NGO’s of door individuen worden gewonnen, maar door ons samen met de arbeidersklasse te organiseren. Leraren en gezondheidswerkers liggen samen met de transgemeenschap onder vuur door de groeiende transfobie onder het kapitalisme. Vakbonden zouden in de voetsporen moeten treden van de Irish National Teachers’ Organisation, de grootste Ierse lerarenvakbond, die op hun recente congres een motie aannamen waarin ze het standpunt van de Catholic Primary Schools Management Association tegen het onderwijzen van transidentiteiten op scholen veroordeelden. Vakbonden moeten trans personen krachtig steunen en hun leden actief mobiliseren om solidair te zijn met de gemeenschap.
De tijd voor een georganiseerde beweging voor transbevrijding is nu!