De Amerikaanse president Joe Biden zei in de vorige verkiezingscampagne dat hij een einde wilde maken aan de ‘eeuwige oorlogen’ in het Midden-Oosten. De realiteit haalde hem in. De nauwe banden van de VS met het Israëlische staatsterrorisme en de brede populaire solidariteit met de Palestijnse slachtoffers dragen bij tot de regionale escalatie en de ondermijning van de positie van het VS-imperialisme.
Artikel door Geert Cool uit maandblad De Linkse Socialist
De Houthis in Jemen koppelen hun acties aan het lot van de Palestijnse bevolking, deels als antwoord op hun eigen groeiende impopulariteit. De aanvallen op de handel via de Rode Zee en het Suezkanaal hebben een grote impact. In januari lag het volume goederentransport dat de Rode Zee passeert 80% lager dan voorheen. De langere route langs Zuid-Afrika betekent extra kosten en tijd, wat in grote havens als Antwerpen, Rotterdam, Hamburg en Bremerhaven in januari tot een daling van het aantal aangemeerde schepen met 25% leidde. Bombardementen op de Houthis in het noorden van Jemen stoppen dit niet. Na jaren van bombardementen door buurland Saoedi-Arabië maken de militaire operaties van de VS en Groot-Brittannië weinig indruk.
Ondertussen lopen de spanningen in de rest van de regio op. Er waren al minstens 170 aanvallen door sjiitische milities op Amerikaanse militaire doelwitten in Irak, Syrië en Jordanië. Na een aanval waarbij drie soldaten in Jordanië omkwamen, ging het Amerikaanse leger over tot wraakaanvallen tegen milities in Irak en Syrië. Eind januari waren er bovendien Iraanse bombardementen op Pakistaans grondgebied en vice versa, officieel telkens gericht tegen nationalistische militanten in Balochistan. Het kwam tot een snelle de-escalatie tussen Pakistan en Iran, maar het geeft aan hoe snel de militaire confrontaties regionaal kunnen uitbreiden.
Noch het VS-imperialisme noch het reactionaire religieus-conservatieve Iraanse regime staat te springen voor een nieuwe ‘eeuwige oorlog’ tegen elkaar. Voor de VS is het Iraanse leger een tegenstander van een ander kaliber dan de Houthis in Jemen of de door Iran gesteunde milities in Irak en Syrië. Een open oorlog met de VS zou in Iran zelf een schok zijn en de wankele positie van het regelmatig met massaprotesten geconfronteerde regime kunnen bedreigen. Langs de andere kant zijn er al elementen van regionale escalatie en kan er in dit ‘tijdperk van wanorde’ niets uitgesloten worden.
Net als de Houthis proberen het Iraanse regime en bondgenoten zoals Hezbollah in Libanon zich te beroepen op het lot van de vervolgde en uitgemoorde Palestijnen in Gaza. Ze spreken over de ‘as van verzet’ en kunnen daarbij ook in het solidariteitsprotest met de Palestijnen elders op een zekere sympathie rekenen: de mediagenieke Houthi-David tegen de Goliath van het VS-imperialisme. De geschiedenis van een eeuw Palestijnse strijd tegen kolonialisme, zionisme en onderdrukking, toont echter dat reactionaire regimes uit de regio nooit een betrouwbare bondgenoot waren. Hoe kan het Iraanse regime dat de eigen bevolking hardhandig onderdrukt en vervolgt ooit bevrijding voor de Palestijnse massa’s bekomen? De massale feministische protestgolf in Iran na de dood van de jonge Koerdische vrouw Jina Amini in september 2022 toonde dat strijd tegen onderdrukking net ook tegen dat regime gericht moet zijn.
Als Biden de regering-Netanyahu oproept tot voorzichtigheid heeft dit niets te maken met een plotse ontdekking van menselijkheid, maar alles met de druk van de Amerikaanse verkiezingen. De publieke opinie verwerpt steeds uitdrukkelijker een militair beleid dat een volledige bevolking vervolgt en uitmoordt, de volledige infrastructuur en zorgsector vernietigt en dit in naam van de ‘democratische beschaving’. Er is niets beschaafd aan oorlogsmisdaden.
Enkel massale strijd van onderdrukten kan een uitweg bieden. Het is door massale strijd dat duidelijk wordt wie onze bondgenoten zijn en wie niet. Het massale protest tegen het bloedbad in Gaza zet druk, wat tot uiting kwam in de procedure voor het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. In het massale protest groeit de solidariteit. Op betogingen is er steun van feministen en queer activisten, omgekeerd waren er Palestijnse solidariteitsdelegaties op feministisch protest of klimaatacties. Dit uitbreiden naar de arbeidersbeweging is essentieel.
Bevrijding van onderdrukking en uitbuiting zal nooit het werk zijn van onderdrukkende regimes en krachten, maar van de werkende klasse en de onderdrukte meerderheid van de bevolking op basis van zelforganisatie en strijd voor maatschappijverandering. In die strijd wordt onze internationale eenheid opgebouwd en versterkt.
