Het kapitalistische systeem toont weer eens dat het niet in staat is om de mensheid te voeden. Voor de oorlog in Oekraïne was de voedselvoorziening al erg ongelijk verdeeld. Het rijke westen (Europa en Noord Amerika) consumeert meer en gooit ook weer veel voedsel weg. De planeet is in staat om alle zeven miljard mensen te voeden. Het is het kapitalistische systeem dat ervoor zorgt dat dit niet mogelijk is. Terwijl overgewicht in westerse landen een groot probleem is, lijden mensen in Somalië, Jemen, Centraal Afrikaanse Republiek, Chad en de Democratische Republiek Congo honger!
Artikel door Jorein Versteege
Na bijna 1,5 maand van oorlog in de voormalige Sovjet republiek Oekraïne is het effect op de graanvoorziening duidelijk. Oekraïne en Rusland produceren samen 1/3 van alle graan op deze planeet. Nu Oekraïne slechts 40% kan produceren en Rusland onder zware sancties staat, is er een tekort aan graan en dat zorgt voor explosieve stijging in prijzen. We zien dit terug in arme Latijn-Amerikaanse landen zoals Peru. Door het onvermogen van president Perdo Castillo om het kapitalisme af te schaffen, lijdt de Peruaanse arbeidersklasse.
Peru wordt sinds haar oprichting geleid door corrupte politici in dienst van de heersende klasse. President Perdo Castillo werd onverwacht gekozen omdat de bevolking zich kon vinden in zijn links-populistische boodschap. Echter Castillo is geen Marxist, geen revolutionair socialist. Hij wenst niet te breken met het systeem dat armoede en ongelijkheid veroorzaakt. Vermoedelijk omdat hij niet weet welk systeem het kapitalisme zou moeten opvolgen. Dit toont de enorme beperking van reformistisch-links, wat we al zagen in figuren zoals Hugo Chavez, Evo Morales en Lula da Silva.
Door niet te willen/kunnen breken met het kapitalisme, ziet Perdo Castillo nu de gevolgen van de oorlog in Oekraïne in zijn land. Ook al ligt Peru duizenden kilometers verderop, het land is afhankelijk van importen uit de voormalige Sovjet-Unie, met name kunstmeststoffen uit Belarus. 70% van de bevolking leeft op lage lonen en officieel leeft 20% in relatieve armoede. Maar dat zijn officiële cijfers en aangezien vele afhankelijk zijn van goedkoop brood, is het best mogelijk dat de relatieve armoede zal toenemen.
De rechtse oppositie misbruikt de economische crisis in Peru om de nieuwe president af te zetten. Politiek rechts heeft het nooit kunnen accepteren dat ze verloren aan een ”Marxist” zoals de media Castillo foutief omschrijft. Ze misbruiken de prijsstijgingen en de wanhoop onder werkende Peruaanse arbeiders om stakingen en protesten uit te lokken. In het parlement hebben rechtse partijen al twee pogingen gedaan om de president af te zetten, die zijn mislukt. Echter de wanhoop is groot nu prijzen voor alles stijgen.
Vraag en aanbod is het probleem en de kapitalisten die daar een slaatje uit slaan. Want door een schaarste worden producten duurder. Dit toont de onrechtvaardigheid van het kapitalisme, waardoor de armste zich geen basis levensmiddelen meer kunnen veroorloven. Het resulteert in onrust, stakingen en protesten. Natuurlijk heeft politiek rechts geen alternatieven, hun oplossingen zijn: ”geeft het kapitalisme nog meer macht”. Deze neoliberale politiek is juist verantwoordelijk voor zoveel ongelijkheid.
Wat in Peru ook meespeelt is de grondwet. Die bepaald dat de overheid geen prijscontroles mag invoeren om prijsstijgingen tegen te gaan. Veel arme Peruvianen zijn hierop tegen en daarom minachten ze ook de meeste politieke partijen die in de Peruviaanse politiek actief zijn. Wat echter steeds ontbreekt bij verkiezingen is een arbeiderspartij op socialistische principes. Perdo Castillo heeft niet opgeroepen om zo’n partij op te richten en daarom staat hij behoorlijk zwak. Hij heeft geen sterk kabinet dat zich bereid stelt om het kapitalisme aan te pakken.
Wat in Peru gebeurd zien we ook in het rijkere westen. Producten worden duurder . Waar het goedkoopste brood tot kort nog 80 eurocent kostte is dat nu al 99 eurocent in de meeste supermarkten. Prijzen stijgen, terwijl lonen dit niet bijhouden. Naast hogere voedselprijzen stijgen ook de energie rekeningen doordat er nu minder gas uit Rusland komt. De rijken en leden van de bourgeoisie zullen minder tot nauwelijks last ervaren. Echter werkenden met een salaris tot € 30.000 per jaar bruto ervaren dit zeker. Hun lasten stijgen enorm sinds november 2021, met name energie en voedselprijzen!
In het midden oosten zullen de stijgende voedselprijzen ook onrusten uitlokken. De Arabische wereld is enorm afhankelijk van graan importen. Alleen al Libanon importeert 80% van haar graan uit Oekraïne. Sinds 2019 is er een economische crisis in het land dat veroorzaakt wordt door corrupte politici die enkel politiek bedrijven in dienst van het kapitalisme. Zij voeden religieus sektarisme en zetten arbeiders tegen elkaar op. Ondertussen heeft de nationale munt 90% van haar waarde verloren, dit zorgt ervoor dat Libanees geld niets meer waard is.
De Egyptische dictatuur verhoogde de broodprijzen met 50% en heeft belangrijke subsidies op elektriciteit, water en brandstof bijna afgeschaft. Hierdoor wordt het leven nog lastiger voor miljoenen Egyptenaren die erg afhankelijk zijn van overheidssubsidies. Zonder die zou men gewoonweg niet kunnen rondkomen omdat de lonen in het land erg laag zijn. In Soedan kwam het tot stakingen en protesten nadat de militaire dictatuur daar de prijzen verhoogde. Werkenden laten van zich horen wat de klassenstrijd versterkt.
De wanhoop van mensen in latijn Amerika en het midden oosten toont de beperkingen van het kapitalisme. Dit systeem werkt niet voor werkenden, alleen een zeer kleine klasse van bezitters worden er rijker op. In het jaar 2022 zullen wederom de rijken steeds rijker geworden. De kapitalistische uitbuiter Elon Musk heeft een eigen vermogen van 219 miljard Amerikaanse dollars, terwijl zeker 700.000.000 mensen in extreme armoede leven. Arbeiders hebben de mogelijkheid om hier een einde aan te maken. Daarom pleiten wij revolutionair socialisten ook voor een alternatief, een socialistisch alternatief.
Dit socialistische alternatief pleit voor de nationalisatie van de productie middelen (land, grondstoffen, machines, werktuigen, gebouwen). Dat betekent de onteigening van grote bedrijven onder democratische controle van de arbeidersklasse. Natuurlijk mag dit niet volgens de wetten van het kapitalisme, maar die wetten wijzen wij af. Wij staan voor andere wetten, socialistische wetten die staan voor heerschappij van de klasse der werkenden, de klasse die nu niet aan de macht is!
In het westen is het besef voor de noodzaak van een socialistisch alternatief nog erg klein. Dit komt doordat kapitalistisch gevestigd links niet staat voor het socialisme. Daarnaast wordt dit ideaal voortdurend zwart gemaakt door kapitalistische politici en hun lakeien in de media. Men spreekt over dat het ”niet werkt” en men wijst dan naar het stalinisme en de sociaaldemocratie. In de Duitse media is het heel normaal om voortdurend de stalinistische DDR erbij te halen als Karl Marx benoemd wordt. Dit terwijl de Duitse Democratische Republiek niets gemeen had met de opvattingen van Marx. Oost-Duitsland was een dictatuur van een minderheid.
Al voor de oorlog in Oekraïne was er honger door kapitalistische politiek. Maar omdat de oorlog nu plaats vindt in een land dat samen met Rusland zorgt voor 1/3 van de graanproductie, zien we de gevolgen ervan. Nu er meer vraag dan aanbod is voeren de kapitalisten de prijzen op. Dit natuurlijk vanuit de overtuiging om er rijker op te worden. Wij revolutionair socialisten verwerpen deze hebzuchtige houding en steunen daarom de wens van werkenden om prijscontroles in te voeren. Natuurlijk zeggen wij er wel bij dat vertrouwen op een kapitalistische overheid niet voldoende is om de belangen van werkenden veilig te stellen.
De neoliberaal Mark Rutte is eerlijk geweest. Hij zegt dat de overheid niet iedereen kan compenseren. Daarmee bewijst de staat dat ze er niet zijn voor ons werkende mensen. Miljarden aan belastinggeld was er voor Air France-KLM en grote bedrijven. Echter voor mensen met een laag inkomen heeft de overheid nu opeens geen geld meer? Dit toont waarom we niet op een overheid kunnen vertrouwen in dienst van het kapitalisme. Voor de bezittende minderheid is er altijd belastinggeld, voor de bezitloze meerderheid alleen kruimels of niets!
Ook voor Nederlandse werkenden wordt het rondkomen moeilijker. Op de kapitalistische politiek kunnen ze niet vertrouwen. Mark Rutte is er alleen voor de grote bedrijven, voor hun heeft hij geld, voor de arbeidersklasse niet. Maar een stem op andere kapitalistische partijen is net zo contraproductief. Want Mark Rutte heerst met christendemocraten en ”sociaal-liberalen”. Extreemrechts lijkt hierdoor aantrekkelijk met hun populisme en nationalisme. Echter figuren zoals Wilders en Baudet steunen het neoliberalisme. Wilders komt uit de VVD en Baudet wil ook minder regels voor het kapitalisme!
Of je nu een arbeider bent uit Nederland, Peru of Libanon, het kapitalisme is er niet voor jou. Het systeem is er voor de bezitters en hun lakeien, de bazen met hun elitaire salarissen terwijl de lasten voor ons steeds zwaarder worden. We kunnen er niets aan doen, zegt de media van het kapitalisme. Maar dat is onjuist. Er is iets aan te doen!
Socialistisch Alternatief – ISA Nederland pleit voor een partij van de werkende klasse. Een partij die wil breken met het kapitalisme, diens instituten (overheid, leger, politie) en uitbuiting van mens, dier en natuur. Wij werkenden hebben niets te verliezen dan onze ketenen, we hebben een wereld te winnen!
