De Staat Qatar mocht in 2010 het FIFA voetbal kampioenschap organiseren. Dit is altijd een enorm prestige project, waarbij geld en macht een veel belangrijkere rol spelen dan eerlijk spel. Voetbal is dan wel een volksport, het kapitalisme weet dat ze miljarden kunnen verdienen met dit spel. Niet zozeer vanwege de sport, maar meer door de reclame die tussen wedstrijden wordt uitgezonden. Miljarden mensen kijken FIFA voetbal en zien reclame. Op 21 november zal het volgende WK voetbal gehouden worden, in een land dat 6500 arbeiders heeft geofferd in de bouw van stadions, wegen, hotels en infrastructuur.
Qatar is geen democratie. Het is een absolute monarchie waarbij het koninklijke huis van Al-Thani de volledig politieke macht bezit. Qatar was van 1878 tot 1916, een vazalstaat van het Ottomaanse Sultanaat en vanaf 1916 tot 1971, een protectoraat van het Britse imperialisme. De familie Al-Thani beheerste Qatar in naam van de Turkse sultans of de Britse monarchen en voerden hun wensen uit. Pas eind jaren 60 kregen ze te horen dat ze geen buitenlandse vorst meer hoefde te dienen. Qatar had in de jaren 70 ongeveer 100.000 inwoners, maar het aantal bewonners groeide massaal, omdat Qatar arbeidskrachten nodig had. Die arbeidskrachten haalde men uit India, Pakistan, Bangladesh en Sri Lanka.
De grootste groei kwam tussen 2000 en 2010. Van 592.000 begin van de 21ste eeuw, sprong het land naar 1,8 miljoen bewoners in 2010. Al deze nieuwe bewoners zijn echter geen staatsburgers van Qatar. 88% van de totale bevolking zijn arbeidsmigranten, die door kapitalistische bouwbedrijven ingezet worden. Deze arbeiders leven onder erbarmelijke omstandigheden en moeten werk doen onder slechte veiligheidsvoorwaarden. Vergelijk het met hoe de kapitalisten in het westen omgingen met arbeiders in de 19de eeuw, zo gaat Qatar om met buitenlandse arbeiders. In de bouw van FIFA stadions, wegen, hotels en infrastructuur zijn tussen 2010 en 2022 meer dan 6500 doden gevallen. Omdat het bijna allemaal buitenlandse arbeiders voorstellen, neemt Qatar geen enkele verantwoordelijkheid!
Waarom wilde Qatar, een land zonder voetbaltraditie, het WK 2022 organiseren? Waarom kregen ze die organisatie toegeworpen?
Dossier door Tim en Stéphane van ISA uit 2021
Soft power
Qatar is, net zoals heel wat andere oliestaten in de Perzische Golf, al twee decennia bezig met een grootscheepse operatie om als land erkenning te krijgen op het internationale toneel, en om het aanzien, de geloofwaardigheid en het imago van de staat op te poetsen. Qatar doet dit in het bijzonder door een sterke aanwezigheid in de sport op hoog niveau. Zo heeft Qatar een reeks grote voetbalclubs gekocht (waaronder Paris Saint-Germain FC), is het erin geslaagd zich op te werpen als organisator van grote internationale sportcompetities, en heeft het talrijke advertenties geplaatst in stadions en op de meest prestigieuze sportshirts ter wereld. Topsporters hebben hoge vergoedingen gekregen om Qatarese staatsburger te worden en voor de nationale teams te spelen (vooral in atletiek en handbal, maar ook in het voetbal), zodat Qatar meer op het hoogste niveau kan concurreren.
Met succes: met haar nationale voetbalploeg, die vooral gedragen wordt door genaturaliseerde buitenlanders, won Qatar in 2019 de Aziatische AFC-Cup. Heel wat topsporters van over de hele wereld worden via torenhoge honoraria uitgenodigd om te oefenen in Qatarese sportevenementen, of gewoon om zichzelf te laten zien in het land. Net zoals de aankoop en transformatie van PSG in 2011 de club maakte tot een ploeg die ‘s werelds topsterren kan herbergen, moet het gastheerschap van de wereldbeker voor mannen in 2022 de leiders van Qatar een soort “verheffing” bezorgen tot een hogere rang in de internationale betrekkingen. Maar soft power is een tweesnijdend zwaard…
Corruptie
De toewijzing van de organisatie van de wereldbeker voor mannen 2022 gebeurde via een corruptieoperatie. Nieuw was dit niet: bijna elke toewijzing uit het verleden verliep op dezelfde wijze, maar de schaal en omgang van de corruptie was ditmaal ongezien. Verschillende topbestuurders van de FIFA of daarmee verbonden continentale confederaties werden schuldig bevonden aan het verkopen van hun stem. Sommigen werden veroordeeld en verbannen, terwijl anderen, die evenzeer verantwoordelijk waren, door de mazen van het aan het maffianet van de FIFA en justitie wisten te ontsnappen.
Economische belangen
Naast het stemmen kopen via corruptie, kon Qatar ook rekenen op de steun van de politieke en economische leiders van verschillende imperialistische staten die economische belangen hebben in het land. Qatar is immers een belangrijke olieproducent, maar vooral de vierde grootste producent van aardgas ter wereld en de grootste exporteur van vloeibaar aardgas.
Rechten van vrouwen en LGBTQI+-personen
Door met toestemming van de FIFA te weigeren twee vrouwelijke assistent-scheidsrechters de hand te schudden, schokte een Qatarese prins de wereld na de finale van het wereldkampioenschap voor clubs afgelopen februari. Want naast alles wat al gezegd is, valt Qatar ook op door het gebrek aan respect voor de rechten van vrouwen en LGBTQI+-personen. Die laatsten kunnen bij ontdekking veroordeeld worden tot enkele maanden gevangenisstraf en zweepslagen. Voormalig FIFA-voorzitter Sepp Blatter vatte het samen in één advies: “Ik denk dat homoseksuele fans zich gewoon moeten onthouden van seksuele activiteit tijdens de wereldbeker in Qatar.”
De stadions van het WK: toekomstige “witte olifanten”?
We kunnen ons de vraag stellen hoe nuttig de stadions zullen zijn na het WK. Gezien de geringe populariteit van het voetbal in Qatar en de zwakte van de clubs in de verschillende competities, zullen de meeste stadions na de wereldbeker volledig nutteloos zijn. Zuid-Afrika in 2010 en Brazilië in 2014 toonden al wat dit kan betekenen: sommige van de nieuwe stadions die voor die wereldkampioenschappen werden gebouwd, werden nooit meer gebruikt. In Brazilië heeft de wens van de autoriteiten om de competitie over het hele grondgebied uit te spreiden ertoe geleid dat er stadions werden gebouwd in verre, weinig bevolkte gebieden, voor soms maar 4 competitiewedstrijden! In sommige van deze stadions, die plaats bieden aan 40.000 tot 70.000 mensen, spelen nu clubs uit de tweede, derde en zelfs vierde divisie van Brazilië, die uiteraard niet in staat zijn de capaciteit te vullen.
“Dit deel van de wereld heeft ook het recht om een wereldbeker te organiseren” – een vals argument
Een argument dat vaak door voorstanders van Qatar 2022 wordt gebruikt, is dat nooit eerder een land in het Midden-Oosten en Noord-Afrika of een overwegend islamitisch land gastheer is geweest van een wereldkampioenschap voetbal. Dat klopt, maar zelfs dan slaat het argument nergens op indien men vanuit een voetbalperspectief kijkt. Waarom de organisatie van een WK aan Qatar geven, waarvan het team nog nooit aan een eindfase van een wereldtoernooi heeft deelgenomen, en op het moment van de stemming 113e op de FIFA-wereldranglijst voor mannen stond, terwijl er in de regio Midden-Oosten en Noord-Afrika heel wat teams met een sterke voetbaltraditie zijn zoals Marokko, Algerije, Tunesië, Egypte, Iran, Saoedi-Arabië en Turkije, die een veel beter ontwikkelde voetbalinfrastructuur hebben? Sinds de eerste twee edities van het WK in 1930 in Uruguay en in 1934 in Italië, is het nog nooit gebeurd dat een nationale ploeg voor de eerste keer mocht deelnemen aan het toernooi, zonder door de kwalificaties te raken, enkel maar omdat het de organisator is. Qatar 2022 is de enige uitzondering.
Socialistisch Alternatief vindt het onacceptabel dat een WK voetbal gehouden wordt in een land dat verantwoordelijk is voor de dood van duizenden arbeiders!
Elke voetbal liefhebber zou dit wereldkampioenschap voetbal moeten boycotten!
