Na alle emoties rond de vliegramp in de Oekraïne, waarbij er een massale behoefte bleek om de afschuwelijke en chaotische beelden van de rampplek te vervangen door beelden van waardigheid en respect, is de wereld helaas niet veranderd. Ook de roep om Poetin en “de Russen” nu eens flink de les te lezen, militairen te sturen e.d. zal daar geen verandering inbrengen. Feit is dat veel van dezelfde officiële gezichten die op 23 juli op vliegveld Eindhoven te zien waren in afwachting van de eerste stoffelijke overschotten van de rampplek, ook aanwezig waren tijdens de Olympische Winterspelen in het Hollandse Paviljoen. Boven een biertje destijds met president Poetin. De regering die Nederland vertegenwoordigt en eenheid in moeilijke dagen uitstraalt, blijft dezelfde als die welke genadeloos de enorme bezuinigingen doorvoert.
Artikel door Pieter Brans, Amsterdam
Natuurlijk, dat onderonsje met Poetin in Sotchi was voor de ramp. Maar ook nu, na de ramp, blijft de firma die het raketsysteem leverde gevestigd op de Zuidas in Amsterdam. Frankrijk gaat door met de levering van het nieuwe Russische oorlogsschip “Vladivostok”. De Engelse regeringsleider Cameron heeft wel een grote mond, maar de Engelse wapenleveranties gaan ook gewoon door. Een handelsboycot van Rusland doet ook weinig pijn, Rusland vindt wel nieuwe leveranciers van landbouw-, chemische producten en machines. Het alternatief voor de import van Russisch gas heeft zich ook al aangediend: senator McCain, die zijn medeleven uitsprak voor het getroffen Nederlandse volk, bood in één adem ook de leverantie van schaliegas aan vanuit de staat die hij vertegenwoordigt. Zo wordt door alle betrokken partijen al snel de rekensom gemaakt van wat er aan te verdienen of aan te verliezen valt.
Rusland heeft in de afgelopen 200 jaar een dominante rol gespeeld in de Europese geschiedenis. Napoleon werd verslagen door de Russen en de Russische Tsaar garandeerde de Europese orde gedurende de 19e eeuw. In de vorm van de Sovjet-Unie oefende Rusland een enorme invloed op Europa en de wereld uit in de 20eeeuw. Die 200 jaar geschiedenis zijn door de huidige verhoudingen onder het kapitalisme niet opeens voorbij. Daar brengen de opportunistische oproepen van bijvoorbeeld CDA politicus De Hoop Scheffer om in Nederland niet ’te wild’ te bezuinigen op Defensie, geen enkele verandering in. Ook tonnen verontwaardiging zijn daarvoor niet genoeg. En stel eens dat de VS en Europa er in slagen om een einde te maken aan de heerschappij van Poetin. Heeft “het Westen” voor hem een alternatief? In de Oekraïne hebben de VS en Europa wel invloed, maar de regering is daar net voor de zoveelste keer afgetreden. Een uiteenvallend Rusland is voor de westerse machten een nog grotere nachtmerrie dan Rusland onder Poetin. Als oligarchen, militairen of zelfs een onberekenbare regering zich meester maken van het Russische kernarsenaal, worden de risico’s nog veel groter.
Het vervolgen van ‘de daders’ zal in alle nuchterheid ook weinig genoegdoening opleveren. Er valt uiteindelijk misschien een Russische separatist te vinden die op de knop van de fatale raket heeft gedrukt om een Oekraïens toestel neer te halen en daardoor deze tragedie, naar het lijkt, heeft veroorzaakt. Alle andere partijen, ook degenen die hem hebben geleerd op de knop te drukken, de leveranciers van het systeem, partijen die belang hebben bij de onrust in Oost Oekraïne, zullen hun handen in onschuld kunnen blijven wassen. Dat de Russische separatisten inderdaad weinig scrupules of inzicht hebben, blijkt wel uit het feit dat ze een paar dagen later nog twee Oekraïense toestellen neerhaalden. Maar zolang niemand ze tegenhoudt, kunnen ze hun gang blijven gaan.
De wankele Oekraïense regering is niet in staat ze te stoppen, dat is al gebleken. De Russen hebben wel invloed op de separatisten, maar als die precies deden wat de Russen wilden, was deze ramp niet gebeurd. Moeten een paar Nederlandse militairen in de Oost Oekraïne dit allemaal gaan oplossen? Wat politiebewaking van de rampplek komt er met medeweten en medewerking van de separatisten misschien, maar niet meer dan dat.
Betekent dit dat er allemaal niets aan te doen is? Dat in een oorlog er onschuldige slachtoffers zullen blijven vallen en dat we onze schouders er maar over moeten ophalen? Dat wapenleveranties nu eenmaal doorgaan, belastingvoordelen onderdeel zijn van het systeem en dat alle verontwaardiging, verdriet en woede eigenlijk zinloos zijn? Dat ‘onze’ regering na al het rouwceremonieel maar weer gewoon zijn bezuinigingswerk moet doen? Wij denken van niet.
Het bestrijden van oorlog, het vechten voor vrede moet effectief zijn. Het heeft geen enkele zin om dit over te laten aan regeringen die staan voor het kapitalisme en kapitalistische belangen. Zij veroorzaakten bloedige wereldoorlogen en de talloze kleinere oorlogen die we om ons heen zien. De enige reden dat sinds WOII geen nieuwe wereldoorlog heeft voorgedaan, is het bestaan van kernwapens. Het inzetten daarvan zou het einde van de wereld kunnen veroorzaken; daar valt niets meer aan te verdienen. Oorlogen zoals in de Oekraïne, Syrië, Gaza kunnen alleen beëindigd worden door degenen die er echt belang bij hebben dat dat gebeurt: de arbeidersklasse in deze landen, geholpen door arbeidersorganisaties daarbuiten. Door diverse oorzaken, waar we elders vaak over hebben geschreven, is de arbeidersklasse in de wereld wat betreft zelfbewustzijn, organisatie en programma vele tientallen jaren teruggezet. Een sterke beweging voor vrede en een einde aan de oorlogen die de wereld en de mensen teisteren, vereist de wederopbouw van de arbeidersbeweging, internationaal en in Nederland. Alleen actieve solidariteit in de strijd tegen bezuinigingen, de gevolgen van de crisis en tegen oorlogen kan ons een blijvend gevoel van eenheid geven.
