Er is geen twijfel over mogelijk: Jemen bloedt. Maar niemand lijkt zich daar iets van aan te trekken. Voor de Israëlische bombardementen op Palestijnen of het gebruik van controversiële chemische wapens in Syrië is er meer dan terecht aandacht. Maar over de oorlog in Jemen de voorbije vier jaar en de rol van Saoedi-Arabië daarin wordt gezwegen.
Artikel door Andleeb Haider (Antwerpen) uit maandblad ‘De Linkse Socialist’ (België)
Ook in de media in de regio en onder de ‘Oemma’ (moslimgemeenschap) wordt gezwegen. Iedereen kijkt weg van het armste Arabische land. Het Westen is bewust blind om toch maar wapens te kunnen verkopen aan Saoedi-Arabië en zijn bondgenoten, die er de meest brutale humanitaire misdaden mee plegen.
Redenen voor oorlog
De haat van Saoedi-Arabië en de VS tegenover Jemen zit diep. Het begon al met de crisis rond Koeweit in 1990. De Jemenitische president sprak zich uit tegen militaire interventie in Irak door niet-Arabische staten. Als lid van de VN-Veiligheidsraad in 1990 en 1991 onthield Jemen zich op een aantal VN-resoluties over Irak en Koeweit. Het land stemde tegen het gebruik van geweld. Dat stemgedrag leidde tot woede bij de VS en Saoedi-Arabië. Dat laatste land wees in 1990 en 1991 maar liefst 800.000 Jemenieten uit om het land te straffen voor zijn verzet tegen de oorlog.
Ten tweede is er het strategische belang van Jemen voor de olieproducerende landen. Jemen bevindt zich immers aan de Bab el-Mandeb straat, een smalle zeestraat die de Rode Zee verbindt met de Golf van Aden. Dat is een doorgang waar heel wat olietransport passeert.
Daarnaast is er ook de regionale machtsstrijd tussen Saoedi-Arabië en Iran waarbij de sjiitische minderheid in Jemen (42% van de bevolking) verdacht is voor het wahhabistische soennitische Saoedi-Arabië.
Vreselijke gevolgen
Sinds het begin van de oorlog door Saoedi-Arabië en zijn bondgenoten is Jemen in een rampzalige situatie terechtgekomen. Het land kent een hongersnood: 2,2 miljoen kinderen lopen risico op acute ondervoeding en 462.000 kinderen gaan daar nu al onder gebukt. Het effect van de honger treft ongeveer 17 miljoen mensen, goed voor 60% van de bevolking van Jemen.
“Een van de zaken die gebeurt bij hongersnood is dat er een plotse onaangekondigde ineenstorting is,” merkte VN-verantwoordelijke Lowcock op. “Als de ineenstorting gebeurt, is het te laat om iets te doen. Er gaan veel mensenlevens op korte tijd verloren. Dat is de situatie waarmee we nu kampen.” Hij voegde eraan toe dat het bombardement op de haven van Hudeidah een van de belangrijkste redenen is voor het acute voedseltekort. Voorheen werden voeding en goederen vooral langs deze haven ingevoerd. De vernieling van infrastructuur en het tekort aan elektriciteit maken het voor hulporganisaties bovendien erg moeilijk om nog in het binnenland te geraken.
De kindertijd is een ogenblik waarop kinderen moeten kunnen spelen, leren, opgroeien, ontwikkelen, zich veilig en beschermd voelen. Maar de cijfers wijzen op een vreselijke realiteit: één op vier kinderen (535 miljoen) leeft in een conflict- of rampenzone. Deze kinderen kunnen geen kind zijn omwille van waar ze leven. Jemen is een van deze zones.
Op 9 augustus kwamen 40 jongens tussen zes en elf jaar om tijdens een schooluitstap. Ze werden het slachtoffer van Amerikaanse bommen. Er vielen ook elf volwassen slachtoffers. De lokale autoriteiten hadden het over 79 gewonden, waaronder 56 kinderen. CNN stelde dat het gebruikte wapen een lasergeleide bom van Lockheed Martin was, een van de vele duizenden die aan Saoedi-Arabië verkocht zijn als onderdeel van de miljardenhandel in wapens.
Wapenhandel
Saoedi-Arabië is wellicht het meest geliefde land in de hele wapensector. Het is de belangrijkste afnemer van wapens uit zowel de Amerikaanse als de Britse wapenindustrie. De VS staat de coalitie rond Saoedi-Arabië bovendien bij met veiligheidsoperaties. Onder de regering-Obama was er voor 115 miljard dollar – sommigen spreken over 200 miljard dollar – aan wapenexport naar Saoedi-Arabië.
Na een bombardement op een begrafenis in oktober 2016, waarbij 155 doden vielen, werd de verkoop van geleide munitietechnologie gestopt met het argument dat de verbeterde precisie geen burgers zou redden omdat niet-militaire doelwitten onder vuur werden genomen. Deze verkoop werd onder Trump in maart 2017 gewoon hervat. Meer nog: er werd een akkoord gesloten om voor 350 miljard dollar wapens te leveren aan Saoedi-Arabië over een periode van tien jaar.
Ergste humanitaire crisis
Antonio Guterres, de algemeen secretaris van de VN, verklaarde dat de oorlog in Jemen één van de ergste humanitaire crisissen ter wereld is. Meer dan 22 miljoen mensen – meer dan 80% van de bevolking – heeft dringend nood aan hulp en bescherming. De oorlog gaat zijn vierde jaar in en miljoenen mensen hebben geen zuiver drinkwater. Er dreigt een cholera-epidemie. Om de tien minuten sterft een kind onder de vijf jaar omwille van vermijdbare redenen. Beide kanten in het conflict gebruiken voedsel als wapen, maar de crisis wordt vooral veroorzaakt door de brutale blokkade langs de lucht, het land en de zee opgelegd door de coalitie geleid door Saoedi-Arabië.
De coalitie stelt dat het doel van die blokkade is om te vermijden dat Iraanse wapens Jemen binnen geraken voor de Houthi rebellen die een groot deel van het noorden controleren, waaronder de hoofdstad Sanaa. Saoedi-Arabië heeft de steun van 40 moslimlanden die bereid zijn om deel te zijn van een soort van moslim-NAVO. Het gaat onder meer om Egypte, Marokko, Pakistan … Allemaal steunen ze Saoedi-Arabië bij het aanrichten van een humanitaire ramp in Jemen.
