Sinds november 2018 is er in Frankrijk een schijnbaar niet te stoppen revolte van onderuit. Een massale golf van protest gaat door het land. Het begon met acties tegen een verhoging van de accijnzen op diesel, maar het werd al gauw een revolte van de onderdrukten tegen de ‘president van de rijken’, Emmanuel Macron. De beweging van gele hesjes in Frankrijk bracht honderdduizenden op straat voor demonstraties, blokkades van rotondes, centrale wegen en tolkantoren langs de wegen. Er waren acties in heel het land: zowel de grote steden als op het platteland.
door Pedro, Eindhoven
De kern van de beweging wordt gevormd door flex-werkers met onzekere contracten, deeltijds werkende vrouwen, kleine landbouwers en werklozen. Ze zijn de prijsverhogingen voor brandstof, energie, voeding, … beu en revolteren tegen de privileges voor de rijksten in de samenleving, de corruptie van de regering, de arrogantie van Macron en het gebrek aan democratie. Ze zullen deze strijd niet zomaar opgeven. Ondanks pogingen van de gevestigde media om de beweging voor te stellen als een gewelddadige, richtingloze en wilde beweging, blijft de publieke steun voor de ‘gele’ golf bijzonder groot (55%).
De energie en opofferingen van de demonstranten is de brandstof van de beweging. Het wordt echter duidelijk dat dit niet volstaat. De beweging groeit niet langer. De repressie en bijhorende gewelddadige confrontaties tijdens demonstraties ontmoedigen heel wat mensen om zich aan te sluiten bij het protest zodat het een grotere beweging tegen Macron wordt. De moeilijkheden bij het coördineren en collectief beslissen over het protest, maken dat er geen politieke verduidelijking is binnen de beweging omtrent programma. In enkele regio’s is dit wel het geval. Daar waren er algemene vergaderingen om de discussies te voeren. De afwezigheid van de georganiseerde arbeidersbeweging is op nationaal vlak een belangrijke zwakte. Het maakt het erg moeilijk om het protest uit te breiden tot de industriële arbeidersklasse en om duidelijke eisen van de werkende klasse centraler te plaatsen. De vakbondsleidingen die weigeren om deel te nemen aan het protest van de gele hesjes zijn hiervoor verantwoordelijk.
De beweging van gele hesjes zal wellicht niet ontwikkelen als een eengemaakte stakingsbeweging, maar het slaat wel een bres in de richting van een veel bredere betrokkenheid van werkenden en jongeren in de strijd tegen Macron. Er is behoefte aan een programma dat concrete eisen met elkaar verbindt en dat de werkenden en jongeren het vertrouwen biedt en perspectief voor het omverwerpen van Macron en de kapitalisten met hem. Het gebrek aan zo’n programma is de uitdrukking van de afwezigheid van een brede arbeiderspartij die voor socialisme opkomt.
In deze situatie stelt Gauche Révolutionnaire, onze Franse zusterorganisatie, dat het belangrijk is om in de beweging van gele hesjes, de vakbonden en in onze sociale en politieke organisaties het debat te voeren over onze overgangseisen. Dat betekent opkomen voor loonsverhogingen, indexering van de prijzen, verdedigen van openbare diensten en de noodzaak van nationalisaties onder controle en beheer van de werkenden en de bevolking. De politieke crisis zal verder ontwikkelen. We moeten deze kans aangrijpen om de krachten voor revolutionaire socialistische verandering op te bouwen.
Gele hesjes in Nederland
In navolging van de protesten in Frankrijk waren er in Nederland acties van gele hesjes. De dalende koopkracht raakt een steeds grotere laag van de bevolking. Het Franse protest werd dan ook opgepikt in andere landen. De Franse beweging houdt lang stand en blijft massaal. In Nederland is het beperkter, maar kwamen op 26 januari toch 3.000 mensen op straat tegen het beleid van Rutte 3. De kleinere omvang en gebrek aan structuur maakt dat allerhande politieke krachten de beweging willen gebruiken voor hun doeleinden, onder meer extreemrechts probeert dit. Daarop reageren door het apolitieke karakter te benadrukken, ligt moeilijk: het protest is juist gericht tegen de politiek van de gevestigde orde. Het rechtse beleid van de voorbije jaren is juist verantwoordelijk voor onze dalende koopkracht. Dat is niet de schuld van migranten of vluchtelingen, maar van de inhaligheid van de multinationals en grote aandeelhouders. Het kabinet Rutte 3 stelt zich op als de lakei van de belangen van de 1% rijksten. De belangrijkste maatschappelijke kracht die dit beleid kan doorbreken, is de georganiseerde arbeidersbeweging. De acties van de gezamenlijke vakcentrales FNV, CNV en Unie tegen de verhoging van de AOW leeftijd en de verlaging van de pensioenen zijn essentieel. Als de vakbeweging met 1 miljoen leden geen uiting biedt aan het breed gedragen ongenoegen, dan zal dit andere uitlaatkleppen vinden. Laten we samen in het offensief gaan tegen het kabinet en voor meer koopkracht!
