Dit artikel beschrijft de Belgische situatie
Deze staking was gerechtvaardigd. De voorgestelde marge van maximaal 0,4% loonsverhoging is een belediging voor alle werkenden. Het is dat in het bijzonder voor het essentiële personeel, bijvoorbeeld in de distributiesector, dat nooit ophield risico’s te nemen terwijl de bazen hun zakken vulden. De woede en vastberadenheid om te vechten, bleken al tijdens de actiedagen in februari. Vlak voor de staking kwam er een verstrenging van de coronamaatregelen. Het was afwachten wat de impact daarvan op de actiedag zou zijn.
Artikel door LSP/PSL (ISA België)
Uiteindelijk lag het land plat. Het ACV en het ABVV benadrukten het succes van de staking, maar zelfs Agoria, de werkgeversfederatie van technologiebedrijven, moest toegeven: “Zeven op de tien technologiebedrijven werden getroffen door de nationale stakingsdag.” Bij Comeos, de werkgeversfederatie van de handel, erkennen ze dit ook, maar wordt benadrukt dat de dynamiek sterker was in Wallonië en Brussel.
Het was duidelijk dat de dynamiek niet overal dezelfde was, afhankelijk van de stad of de sector van activiteit. Zoals LSP/PSL (ISA België) in haar artikelen en pamfletten ter mobilisering van de staking onderstreepte: “De strijd zal niet overal op hetzelfde niveau beginnen, dat is nooit het geval geweest. We moeten echter vermijden dat we ons concentreren op wat niet werkt of waar we zwakker staan. Het is beter om positieve elementen te benadrukken en te zien hoe die kunnen veralgemeend worden. Zo kunnen we het cynisme bestrijden en een zo breed mogelijke basis voor strijdbaar syndicalisme opbouwen, waarmee overwinningen mogelijk zijn.”
Onder de positieve elementen vallen verschillende dingen op. LSP/PSL-leden die met hun collega’s piket stonden of deelnamen aan solidariteitsbezoeken in Wallonië, Brussel en Vlaanderen stelden vast dat het dragen van maskers en het naleven van gezondheidsmaatregelen op de stakersposten goed gerespecteerd werden. Dat is natuurlijk geen verrassing: het waren vaak de werknemers zelf die een jaar geleden in actie kwamen om de eerste gezondheidsmaatregelen op de werkvloer af te dwingen en om nadien de naleving ervan te controleren. De oproep van sommigen, waaronder verschillende vakbondsleiders, om thuis te blijven voor de staking, had natuurlijk wel een effect. Het maakte dat het collectieve karakter van de staking minder zichtbaar en voelbaar was. Op werkplekken waar de traditie van personeelsvergaderingen en een sterkere betrokkenheid van militanten gevestigd is, stond er vaker een piket. Coronaproof personeelsvergaderingen blijven de beste manier om collega’s te informeren en te betrekken.
Een ander positief element was de weerklank die de eis van een minimumloon van 14 euro per uur kreeg, ook in het ACV, waar deze eis in het verleden vaak werd afgewezen met de stelling dat dit een ‘ABVV-eis’ was. De eis kwam terug op spandoeken en affiches. Er was heel wat belangstelling voor de overwinning die de vakbondsdelegatie aan de Gentse universiteit recent behaalde rond deze eis. De wijze waarop daar een campagne en een krachtsverhoudingen werden opgebouwd, zijn uitstekende onderwerpen voor discussies binnen de syndicale delegatie of op personeelsvergaderingen.
Laten we het hier niet bij laten!
Wij moeten op dit elan voortbouwen en de strijd voortzetten, niet alleen in het belang van deze loononderhandelingen, maar ook om het strijdsyndicalisme te consolideren in afwachting van de moeilijke uitdagingen die ons te wachten staan. We denken nog aan het actieplan van 2014 tegen de regering-Michel, dat na het daverende succes van de algemene staking van 15 december jammer genoeg van aan de top werd gestopt. Een dergelijk actieplan moet dringend worden besproken en voorbereid. Dit zou duidelijk maken hoe ernstig wij het menen. Dat is essentieel om lagen van arbeiders die vandaag misschien geen vertrouwen in de strijd hebben mee in actie te krijgen. Zo kunnen we de loonnorm en de loonwet breken.
We vechten voor alle lonen en elke job. Er is een ernstig actieplan nodig met een zo groot mogelijke betrokkenheid van onderuit, om alle krachten van de arbeidersbeweging te verzamelen. Het doel moet zijn om het minimumloon van 14 euro per uur af te dwingen en het volledig schrappen van de wet van 1996, zodat er een loonnorm kan komen met een minimale loonsverhoging in plaats van een maximale. Als bedrijven zeggen dat ze zich geen loonsverhogingen kunnen veroorloven, moeten ze de boeken openen zodat we ze kunnen controleren. Als bedrijven dreigen met collectieve afdankingen, moeten we deze in publieke handen brengen. Als er onvoldoende werk voor iedereen is, moet het beschikbare werk verdeeld worden via collectieve arbeidsduurvermindering zonder loonverlies en met bijkomende aanwervingen.
