Nadat eerder al duizenden scholieren in Australië staakten voor het klimaat, kwamen op 17 januari jl. in België 14.000 scholieren op straat, op 24 januari zelfs 40.000. “Verzet, verzet, internationaal tegen de vervuiling van het kapitaal” was daar een veel gehoorde slogan. Op 15 maart zal er een internationale schoolstaking plaatsvinden. In Nederland wordt er op 10 maart een Klimaatmars georganiseerd, o.a. door de FNV. Ook heeft een groep scholieren uit Den Haag het initiatief genomen elke donderdag een scholierenstaking voor het klimaat te organiseren, te beginnen op 7 februari.
Bewerking van een artikel uit ‘De Linkse Socialist’, maandblad van onze Belgische zusterorganisatie.
Zoals Mai, actief lid van de Gentse Actief Linkse Scholieren stelde: “Het klimaatthema is een enorme tijdbom. Voor jongeren voelt het dan ook heel vreemd aan dat politici hier niet naar handelen. Er wordt jongeren constant verteld hoe zij hun levenswijze kunnen aanpassen om een kleinere impact te hebben op het klimaat. We eten vegetarisch, kopen tweedehands en gebruiken zo weinig mogelijk plastic, maar ondertussen mogen grote bedrijven, onder het goedkeurend oog van de traditionele politici, onze planeet om zeep helpen. “
Het beleid beantwoordt niet aan de urgentie
Klimaatverandering – ongewoon hete zomers, extreem weer, wetenschappelijke waarschuwingen – wordt voor iedereen steeds tastbaarder. De huidige generatie jongeren weten dat er hen een dreigende klimaatcatastrofe over het hoofd hangt, maar merken dat de bestaande recepten volkomen onvoldoende zijn. Daarom zijn die stakingsacties en massademonstraties zo belangrijk: het geeft individuele bezorgdheden en woede een gemeenschappelijk gezicht.
Sinds de officiële erkenning van het verband tussen klimaatopwarming en de uitstoot van CO2 door de wetenschappelijke wereld in 1988 heeft de neoliberale politieke elite er alles aan gedaan om de strijd tegen klimaatopwarming te beperken tot pogingen om de individuele consument verantwoordelijk te stellen en de “groene” vrije markt te promoten. Er werd de grote vervuilers onder het mom van “concurrentie” niets in de weg gelegd. Het gevolg is dat 100 multinationals sinds 1988 71% van de broeikasgassen op hun conto hebben staan. De rekening van die vrijemarktlogica wordt betaald door de planeet en de bevolking.
Zolang de winsten centraal staan zullen olie-multinationals elke druppel olie willen opboren, zullen energiebedrijven kerncentrales openhouden en zal de productie in de eerste plaats rekening houden met de hoogste winst in plaats van met de ecologische kosten. Ook regulering, zoals het voorbeeld van de ‘dieselgate’ bij Volkswagen aantoonde, wordt onder het kapitalisme uiteindelijk omzeild.
De bewegingen van jongeren zijn enorm inspirerend. Maar ook de vakbonden hebben een cruciale rol te spelen. Onder het kapitalisme is de arbeidersklasse de maatschappelijke kracht die de sleutels tot de economie in handen heeft. Als de arbeidersbeweging de strijd voor onze planeet mee aangaat, kan zij samen met de huidige klimaatbeweging een ongeziene mobilisatiekracht vormen.
Voor neoliberale politici is zelfs de eis van meer beter en gratis openbaar vervoer een stap te ver. Toch zou het een heel concreet antwoord bieden op de luchtvervuiling in de steden en de CO2-uitstoot. In plaats daarvan is het openbaar vervoer geprivatiseerd. Het openbaar vervoer moet daarentegen weer in publieke handen komen, en het aanbod en de kwaliteit moeten drastisch omhoog.
De energiesector is veruit de meest vervuilende sector en we zijn er allemaal van afhankelijk. In privé-handen zorgt de energiesector niet enkel voor onbetaalbare rekeningen, maar is ook elke controle van de gemeenschap over de productie onmogelijk. Enkel als die genationaliseerd wordt en onder democratische controle van de gemeenschap en de werkenden komt, kunnen de noodzakelijke investeringen gedaan worden in echte hernieuwbare energie en het stoppen met kernenergie.
Onmisbaar voor een snelle reconversie naar 100% hernieuwbare energie is publieke eigendom en controle van wetenschap en technologie. Het ontbreken aan kennis is niet het probleem. Het zijn de multinationals die onderzoek opkopen en de patenten ervan in een kluis stoppen.
Elke strijd voor onze toekomst komt onvermijdelijk in conflict met de belangen van de kapitalisten. Het respect voor de planeet en haar grondstoffen valt samen met de belangen van de werkende klasse. Een maatschappij waarin de sleutelsectoren beheerd en gecontroleerd worden door de gemeenschap, zou de geproduceerde rijkdom niet meer uitkeren aan de aandeelhouders, maar investeren in ecologische productie, in wetenschappelijk onderzoek in functie van onze toekomst op deze planeet en van een fatsoenlijke levensstandaard voor iedereen. Een democratische planning van de economie is een essentieel onderdeel van het socialistisch alternatief op het kapitalisme.